Speak No Evil – Gæsterne (2022)

Regie: Christian Tafdrup | 97 minuten | horror, thriller | Acteurs: Morten Burian, Sidsel Siem Koch, Fedja van Huêt, Karina Smulders, Liva Forsberg, Marius Damslev, Hichem Yacoubi, Jesper Dupont, Lea Baastrup Rønne, Adrian Blanchard, Sarina Maria Rausa, Ilaria Di Raimo, Alessio Barni, Ilaria Casai, Martina Barreca, Andrea Benucci, Sieger Sloot

Bjørn en Louise uit Denemarken met dochtertje Agnes en Patrick en Karin uit Nederland met zoontje Abel komen in contact met elkaar op een zonovergoten vakantie in Toscane. Gedurende de vakantie gaan de twee gezinnen een enigszins ongemakkelijke vriendschap aan. Tegenover Bjørn maakt Patrick er geen geheim van dat hij graag af en toe de beest uithangt. Eenmaal terug thuis krijgen Louise en Bjørn een uitnodiging van Patrick en Karin om eens naar hun stulpje te komen in de bossen, ergens in het zuiden. Maar eenmaal daar blijkt het Nederlandse stel uit een wel heel ander hout te zijn gesneden dan het Deense.

Voor het nagelbijtende ‘Speak No Evil’ schreef Christian Tafdrup het scenario samen met zijn broer Mads. Christian tekent ook voor de regie en heeft een lange cv aan acteerrollen waaronder in de tv-serie “Borgen” (2013). Dit laatste is goed merkbaar in de film; Tafdrup laat de acteurs excelleren. Vooral Fedja van Huêt steelt de show. Hij speelt de dualiteit tussen de gezinsman en de drang naar vrijheid op het scherpst van de snede uit, alsof het een Nederlands achterneefje van Max Cady uit ‘Cape Fear’ (Martin Scorsese, 1991) betreft. Acteur Morten Burian belichaamt zowat het tegenovergestelde met de zachtaardige, licht gefrustreerde Bjørn. Bovendien weet Sidsel Siem Koch als Louise het contrast tussen aan de ene kant frigide en andere kant gevoelig geloofwaardig over te brengen. Karina Smulders is tot slot tegendraads gecast als mediator tussen de twee koppels. Ze opereert als een kussen tegen conflict maar dan wel eentje met lange spelden erin.

Regisseur Christian Tafdrup voert de sociale ongemakkelijkheid tussen de echtparen tot grote hoogten op. De tafelscènes, waarop allerlei soorten vlees wordt gepresenteerd, zijn werkelijk om te snijden (Agnes is bovendien vegetariër). Daarnaast bieden de clichématige vergelijkingen tussen Nederland en Denemarken de ruimte voor de nodige humor. De soundtrack maakt daartegenover overduidelijk dat er iets niet in de haak is bij het Nederlands echtpaar. Toch laat je je lekker inpakken.

Het scenario van de gebroeders Tafdrups toont bar weinig vertrouwen in de medemens. Hoewel ‘Speak No Evil’ eerst een warm bad schenkt aan het idee van spontane vriendschappen, straft het uiteindelijk naïef vertrouwen in de goedheid van de medemens genadeloos af, tot op het cynische. Vanaf het begin merk je al dat Karin en Patrick een fout randje hebben. Ook weet Patrick meteen wat voor vlees hij in de kuip heeft met Bjørn. Volgens de Nederlandse neanderthaler typeert het terughalen van Agnes’ konijn de edelmoedige Deen: een held op sokken. Ook al bijten Bjørn en Louise van zich af, is het Deense stel dan ook te zachtmoedig om de grote boze wolf en de gemene heks te herkennen, laat staan buiten de deur te houden. Zijn Bjørn en Louise misschien makke lammetjes omdat ze zo wanhopig zijn naar connectie? Was hun kleinburgerlijk verlangen om aan het gesettelde moderne leven te ontsnappen vanaf het begin een zelf opgezette val? In dit geval is praktisch iedereen een potentiële prooi voor Patrick en Karin.

Het prijzenswaardige aan ‘Speak No Evil’ is vooral op basis van de angstaanjagende Van Huêt en het eerste uur dat heerlijk onvoorspelbaar is. Het maakt de sociale ongepastheid van Patrick bijna verleidelijk en daarom ook het meest interessante aan de film. Voorbij het uur wordt het vooral een naar harde thriller met een vleugje gepeperde horror. Bovendien gaat de (psychologische) logica tegen die tijd helemaal overboord. De horror in het familieleven zit vaak in de kleine dingen maar het verhaal komt weer met het cliché: “waarom…”, “omdat je het toelaat”. De broers Tafdrup hebben iets te veel ‘true crime’ – documentaires op Netflix gebingd.

Roy van Landschoot

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 21 juli 2022