The Break-Up (2006)
Regie: Peyton Reed | 105 minuten | komedie, romantiek | Acteurs: Vince Vaughn, Jennifer Aniston, Joey Lauren Adams, Ann-Margret, Jason Bateman, Peter Billingsley, Judy Davis, Vincent D’Onofrio, Jon Favreau, John Michael Higgins, Cole Hauser, Justin Long, Rebecca Spence, Geoff Stults, George Glynn, Mary-Pat Green
Vince Vaughn levert de ene komedie na de andere af: ‘Starsky & Hutch’, ‘Dodgeball’, ‘The Wedding Crashers’, en nu dan ‘The Break-Up’. In zijn laatste is hij de romantische sparringpartner van Jennifer Aniston, die eerder met Vaughns maatje Ben Stiller in de romantische komedie ‘Along Came Polly’ te zien was. Net als in die film is een probleem in ‘The Break-Up’ dat het gaat om een zeer ongeloofwaardig koppel. Maar in tegenstelling tot ‘Polly’, die nog wel een aantal komische momenten bevatte (vooral door de aanwezigheid van een hilarische Philip Seymour Hoffman), valt er in ‘The Break-Up’ nauwelijks iets te lachen. Misschien is het beter om de film niet te zien als een romantische komedie, maar in plaats daarvan op te vatten als een drama dat een interessant inkijkje geeft in de mechanismen en omstandigheden van stuklopende relaties en wat er zoal onder de oppervlakte schuilt. Jammer genoeg is ‘The Break-Up’ ook vanuit dit oogpunt weinig bevredigend.
De film verdient enige eer vanwege de onconventionele invalshoek binnen dit genre. De periode binnen een relatie die hier belicht wordt, vormt normaal gesproken maar een klein gedeelte van de film; het tijdelijke obstakel dat op zo’n tweederde van de speelduur wordt geïntroduceerd en nog even moet worden overwonnen voordat de geliefden elkaar weer in de armen vallen. Hier neemt deze situatie nagenoeg de gehele duur van de film in beslag, en je ziet waarom dit nooit gebeurt: het is een onprettige periode vol gezeur en gepest. En als er nu werkelijk iets wezenlijks of interessants naar boven zou komen, anders dan de constatering dat er te weinig gecommuniceerd werd, zou de hele bevalling nog de moeite waard worden voor de kijker. Maar nee, ‘The Break-Up’ is evenmin grappig als dramatisch diepgaand.
Een probleem is dat we als kijker weinig geïnvesteerd hebben in de relatie, en zodoende ook weinig geven om het mogelijke herstel van de relatie. De film opent bij een basketbalwedstrijd waar Vaughn samen met maatje Jon Favreau (met wie hij ook in ‘Swingers’ zat) Aniston tegenkomt, die met haar vriend op de tribune zit. Hij dringt haar een hot dog op en begint, wanneer ze vetrekken, als een ware stalker op haar in te praten. Ze vindt hem lichtelijk gestoord, maar in de fotomontage die we even later krijgen voorgeschoteld dient de kijker op te maken dat ze een relatie zijn begonnen en veel plezier hebben samen. Dan begint de eigenlijke film en zijn we getuige van de eerste in een rij van vele ruzies tussen de twee tortelduifjes. Er komen vrienden op bezoek en Vaughn had negen citroenen mee moeten nemen en hij heeft er maar twee bij zich. En na het eten blijft hij liever op zijn Playstation 2 spelen dan dat hij Aniston meehelpt met de vaat. De ruzie loopt uit de hand en de relatie komt ten einde.
De grap is dat ze allebei nog in hetzelfde appartement blijven wonen omdat ze het geen van beiden op willen geven. Dit zorgt voor grappig bedoelde conflictsituaties in de gemeenschappelijke ruimtes, en de aanwezigheid van beide personen in hetzelfde huis biedt een mooie gelegenheid tot het jaloers maken van de ander. Aniston laat zich ophalen door nieuwe vriendjes, en Vaughn laat een groep dames overkomen voor een potje strippoker. Dit zorgt af en toe nog wel voor een grappig moment, maar de vijandelijkheden en fricties bieden ons, net al de personages, meer irritaties dan vermaak. Ook blijven ze gewoon de wekelijkse vriendenavondjes houden, wat een geforceerd spelletje Pictionary tot gevolg heeft, dat zo uit ‘When Harry Met Sally’ geplukt lijkt te zijn. In die film was de scène echter nog enigszins grappig door de charmante Meg Ryan en de dommige opmerkingen van Bruno Kirby. De toon was ook meer luchtig dan naargeestig zoals in ‘The Break-Up’. Veel humoristische scènes slaan ook gewoon dood, zoals een beoogde dijenkletser in het begin van de film, waarbij de hele tafel zich in een a capella-sessie stort, tot ongenoegen van een verbouwereerde Vaughn. Amusantere scènes vinden plaats tussen Vaughn en zijn tourbuscollega Vincent D’Onofrio. Deze laatste zet een wat compulsieve en dommige excentriekeling neer en heeft leuke interacties met Vaughn, die hij steeds op zijn huid zit vanwege achterstallige administratie.
De leukste scène is waarschijnlijk die waarin Aniston en Vaughn met hun makelaar, en tevens vriend, in gesprek zijn. Op droogkomische wijze wordt in deze scène het zakelijke met het persoonlijke vermengd. Dramatisch gezien had de film kunnen werken, maar helaas snappen we als kijkers niet waarom de twee hoofdpersonages ooit een relatie hebben gekregen, en waarom ze weer bij elkaar zouden moeten komen. Ze lijken totaal niet bij elkaar te passen. Ook komen er geen aandoenlijke of betekenisvolle inzichten aan de oppervlakte die ons aan het verhaal of de personages zouden kunnen binden. En als er dan na alle leedvermaak en pesterijen ook nog een dosis melodrama op je bord valt, blijkt dat de film niet eens trouw kan zijn aan zijn eigen toon. Dit tweetal had meteen na de ruzie in het begin van de film uit elkaar moeten gaan, op zoek naar een andere partner. Dit had iedereen, de kijker incluis, veel ellende bespaard.
Bart Rietvink
Waardering: 1.5
Bioscooprelease: 15 juni 2006