The Unbearable Weight of Massive Talent (2022)

Regie: Tom Gormican | 107 minuten | actie, komedie | Acteurs: Nicolas Cage, Pedro Pascal, Demi Moore, Jacob Scipio, Tiffany Haddish, Neil Patrick Harris, Ike Barinholtz, Sharon Horgan, Joanna Bobin, Lily Mo Sheen, Alessandra Mastronardi, Eli Jane, Anna MacDonald, Katrin Vankova, Paco León, András Korcsmáros, Rebecca Finch, Nick Wittman, Kristian Flores, Mario Perez, Harry Taurasi, Christine Grace Szarko, Ricard Balada, Jaime Ordóñez, Björn Freiberg

Nicolas Cage, you love him or hate him. Met zijn gekke bekken en maniakale geschreeuw weet hij als acteur altijd de nodige aandacht op zich te vestigen. Zijn zonderlinge gedrag in het echte leven, van het aanschaffen van een dinosaurusschedel tot zijn vier dagen durende huwelijk in Las Vegas, dragen hier vanzelfsprekend ook aan bij. Er lijkt geen gulden middenweg te zijn voor het beoordelen van de Amerikaanse acteur. Zijn wisselvallige acteercarrière maakt het des te moeilijker.

Cage begon zijn loopbaan met bijrollen in films van zijn oom, regisseur Francis Ford Coppola, zoals ‘Rumble Fish’ (1983) en ‘The Cotton Club’ (1984). Een paar jaar later gooide hij hoge ogen met zijn vertolking van een reddeloze alcoholist in ‘Leaving Las Vegas’ (1995), waarmee hij de Oscar voor beste acteur binnensleepte. Hierna kende zijn carrière pieken en dalen, waarbij één ding zeker werd; Cage laat zich bijzonder moeilijk in een hokje plaatsen. Rollen in kwalitatief hoogstaande films als ‘Matchstick Men’ (2003) en ‘Lord of War’ (2005) wisselden zich af met miskleunen als ‘The Wicker Man’ (2006) en ‘Ghost Rider’ (2007). In 2009 bleek Cage enorme schulden bij de belastingdienst te hebben, waarna hij jarenlang nog alleen maar in B-films speelde. Generieke wraakfilms als ‘Seeking Justice’ (2011) en ‘Stolen’ (2012) waren het jammerlijke gevolg, maar ook eigenzinnige werkjes als het christelijke ‘Left Behind’ (2014) en het sciencefiction-gedrocht ‘Jiu Jitsu’ (2020) passeerden de revue.

Ondanks financiële strubbelingen en zijn medewerking aan talloze straight-to-dvd films, bleven zijn fans altijd trouw aan zijn zijde staan. Cage heeft voor veel mensen namelijk een enorme gunfactor. En net zoals met elke gunfactor, kun je daar moeilijk je vinger op leggen. Toch lijkt Cage in vergelijking met andere acteurs één eigenschap te hebben die er met kop en schouders bovenuit steekt: de freak out. Al sinds de vroege dagen van het internet circuleren er online ontelbare video-compilaties van een razende en vaak vloekende Nicolas Cage. ‘Cage rage’ is een term die in dit verband maar al te vaak langskomt. Zijn fans smullen er van. De acteur kan volgens hen niet bizar en nijdig genoeg zijn.

In vergelijking met multimiljonair Javi Gutierrez (Pedro Pascal) vallen Cage’s fans echter nog wel mee. In ‘The Unbearable Weight of Massive Talent’, een voorspelbare en drukke mix van meta-knipogen en popcultuur-referenties, nodigt Gutierrez Cage (die zichzelf speelt) uit om tegen betaling naar zijn Spaanse privé-eiland te komen. Cage, die er nooit moeite mee heeft om geld aan te nemen, stemt toe. De trip naar Spanje neemt echter een wending wanneer Cage door de CIA wordt gerekruteerd om Javi te schaduwen. Cage’s grootste fan schijnt namelijk het hoofd van een misdaadorganisatie te zijn, die recent om politieke redenen een tienermeisje heeft gekidnapt. Het is nu aan Nicolas Cage om het meisje uit de klauwen van Javi te redden.

Tijdens het kijken van ‘The Unbearable Weight of Massive Talent’ is het voor een ieder die ooit Charlie Kaufmans ‘Adaptation.’ heeft gezien niet moeilijk om vergelijkingen tussen beide films te trekken. De zelfreflectieve invalshoek, surrealistische trekjes en dubbelrol van Cage (later meer hierover) roepen meer dan alleen herinneringen op. Ook met Kaufmans ‘Being John Malkovich’ (1999) vallen meerdere paralellen te trekken. Waar in de laatstgenoemde film acteur John Malkovich door krachten van buitenaf wordt beïnvloed, is dat in deze film Nicolas Cage. In beide films worden vermaarde acteurs op de hak genomen, en wordt getracht om de scheidslijn tussen fictie en realiteit weg te nemen.

Regisseur Tom Gormican is in tegenstelling tot Kaufman niet bijster succesvol in zijn ondernemingen. Dit verzuim wordt enerzijds veroorzaakt door een gebrek aan lef, en anderzijds door een overbelasting van referenties. Het promotiemateriaal van ‘The Unbearable Weight of Massive Talent’ wil je graag laten geloven dat we een zelfbewuste Nicolas Cage te zien krijgen die zichzelf vertolkt. Daar zou je veel interessants mee kunnen doen. Maar er worden helaas geen oprechte pogingen gedaan om de man van de acteur te onderscheiden. De Nicolas Cage die we hier krijgen voorgeschoteld voelt leeg, en is makkelijk verwisselbaar met zo’n beetje elk ander personage uit elke andere willekeurige actiefilm. Er worden ten opzichte van Cage geen enkele kansen genomen. Wat resteert is platte actie en héél veel referenties.

Seth MacFarlane en Ryan Reynolds hebben er carrière mee gemaakt: constant verwijzen naar ander (en vaak beter) bronmateriaal om de lachers op hun hand te krijgen. Het strooien met filmreferenties is op dit punt een oververmoeid en tenenkrommend onderdeel van het hedendaagse komediegenre geworden. Tom Gormican doet hier in zijn eigen film vrolijk en zonder gêne aan mee. Wanneer Cage zijn rol uit de David Lynch-film ‘Wild at Heart’ (1990) opnieuw vertolkt, glimlachen we nog even, maar al snel worden de referenties overdadig en dus vervelend. Zo’n beetje alle noemenswaardige films waarin Cage heeft meegespeeld (vreemd genoeg niet zijn legendarische rol uit ‘Raising Arizona’, 1987) worden hier verbaal aangehaald. Eigen inhoudsaspecten of originele vondsten zijn compleet afwezig. Wat blijft er over? Nicolas Cage en Pedro Pascal die met pistolen schieten. Kortom: er is hier niets nieuws onder de zon.

De grootste misser van ‘The Unbearable Weight of Massive Talent’ is misschien nog wel het lef om Nicolas Cage voor eigenbelang te gebruiken. Cage, in tegenstelling tot wat velen denken, is namelijk een getalenteerd acteur. Zijn groeiende repertoire van B-films heeft nooit helemaal kunnen uitwissen dat hij het vermogen heeft om mensen aan het lachen te krijgen. Zelfs in een film als deze brengt hij zo nu en dan de kleinste spiertrekkingen in het gezicht van zijn kijkers teweeg. Zowel liefhebbers als opponenten zullen beamen dat Cage het beste gedeelte van deze film is. Dat getuigt nou écht van enorm talent.

Len Karstens

Waardering: 1.5

Bioscooprelease: 21 april 2022