Undine (2020)

Recensie Undine CinemagazineRegie: Christian Petzold | 90 minuten | drama, fantasie | Acteurs: Paula Beer, Franz Rogowski, Maryam Zaree, Jacob Matschenz, Anne Ratte-Polle, Rafael Stachowiak, José Barros, Julia Franz Richter, Gloria Endres de Oliveira, Enno Trebs, Christoph Zrenner, Stefan Walz, Bita Steinjan

Christian Petzold, de regisseur van films als ‘Barbara’ (2012) en ‘Phoenix’ (2014), wordt al jaren beschouwd als een van de belangrijkste filmmakers van Duitsland. Het liefst vertelt Petzold verhalen over liefde en vrijheid. Deze thema’s zijn ook aanwezig in zijn nieuwe film, ‘Undine’, maar dan wel vermengd met een dosis fantasie. De film is namelijk losjes gebaseerd op de bekende Undine-mythe, die Petzold hier naar het moderne Berlijn heeft getransporteerd. Een tamelijk aparte keuze. Het resultaat is een soms onevenwichtig, doch altijd interessant sprookje.

Het verhaal draait om Undine (Paula Beer), de titulaire heldin van de film, die eigenlijk een waternimf is. De jonge vrouw is historica en gids, gespecialiseerd in de stadsontwikkeling van Berlijn. Als we Undine voor het eerst ontmoeten, heeft haar vriend Johannes (Jacob Matschenz) haar net verlaten. Nog dezelfde dag ontmoet ze de duiker Christoph (Franz Rogowski), op wie ze verliefd wordt. Het is een nieuwe en vreugdevolle relatie, vol nieuwsgierigheid en overtuiging. De twee zijn onafscheidelijk en brengen elke vrije minuut samen door. Maar Christoph voelt dat Undine ergens voor wegrent. Er rust een vloek op de waternimf en zolang Undine geen actie onderneemt, zal hun relatie geen stand houden. Undine zal de vloek koste wat het kost moeten verbreken.

‘Undine’ is de tweede samenwerking tussen Christian Petzold met Paula Beer en Frank Rogowski in de hoofdrollen. In 2018 bracht Petzold de film ‘Transit’ uit, zijn meest besproken werk tot nu toe, waarin Beer en Rogowski eveneens als een verliefd koppel te zien waren. Doordat ze toen al de kans kregen om hun chemie te ontwikkelen, is dat hier des te krachtiger. Hun relatie is de belangrijkste drijvende kracht achter ‘Undine’. Interessant genoeg zijn het, ondanks alle bovennatuurlijke elementen, de meer intieme en simpele scènes tussen Beer en Rogowski die hier indruk maken. Hun acteerspel is geloofwaardig en expressief, wat alleen maar doet verlangen naar meer films waarin zij samen te zien zijn. Petzold werkte in het verleden vaak samen met actrice Nina Hoss, maar Beer en Rogowski mogen deze rol in het werk van de regisseur gerust overnemen.

Qua plot laat de film echter wel een steek vallen. Spijtig is de behandeling van het bovennatuurlijke-waternimf element en wat dit voor het algehele verhaal betekent. Je hebt als kijker namelijk kennis van de originele mythe nodig om de film echt goed te kunnen begrijpen. Dit is een meerwaarde voor de kijkers die al zijn geïnformeerd over de mythe, maar voor de meerderheid van de kijkers zal het verhaal daarom veel vraagtekens oproepen. Er wordt vrijwel niets uitgelegd over Undine, haar verleden en de vloek, wat uiteindelijk resulteert in een onvolledig wereldbeeld. Ambiguïteit kan zonder meer in het voordeel van een film werken, maar in het geval van ‘Undine’ zijn de oplopende vraagtekens te overdadig.

Het gebrek aan informatie is jammer, want met het gegeven van de film – een verliefde waternimf in het moderne Berlijn – zou je natuurlijk van alles kunnen doen. Maar de acteerprestaties van Beer en Rogowski staan buiten kijf. Het is te hopen dat Petzold nog vaker zal samenwerken met het tweetal.

Len Karstens

Waardering: 3

Bioscooprelease: 10 juni 2021
DVD-release: 13 oktober 2021