V.I.S.S.E.N. (2012)

Regie: Pieter-Rim de Kroon, Maarten de Kroon | 90 minuten | documentaire

Pieter-Rim de Kroon  en Maarten de Kroon zijn geen kleine jongens in de Nederlandse filmwereld. Het tweetal kreeg al een Gouden Kalf voor hun documentaire ‘Hollands Licht’, een aparte, originele en visueel prikkelende ode aan de fenomenen licht en waarneming. In ‘V.I.S.S.E.N’ nemen ze een in Nederland enorm populaire hobby onder de loep, namelijk de hengelsport. Bijna twee miljoen Nederlanders zitten namelijk soms of geregeld met hengel en aas naast de waterkant om een karper, snoek, brasem of andere gevinde zoet- of zoutwaterbewoner aan de haak te slaan. Een hobby die nogal wat geduld, geld (goede vishengels en molens zijn niet bepaald goedkoop) en oprechte toewijding vergt en voor niet-vissers nog wel eens moeilijk te begrijpen is of zelfs voor de nodige gefronste wenkbrauwen zorgt.

Wat gelijk opvalt aan ‘V.I.S.S.E.N’ is de brede reikwijdte van de documentaire. De Kroon slaagt er uitstekend in om een op het oog vrij simpel en wat eendimensionaal onderwerp als de hengelsport vanuit diverse invalshoeken te belichten. Er komen mensen van alle leeftijden en uit diverse geledingen van de maatschappij in beeld en aan het woord, mensen die hun vertier vooral zoeken langs kleine slootjes of grotere vijvers, maar ook hengelaars die liever de Hollandse kustwateren of grote meren en plassen opzoeken. Naast recreatieve hobbyvissers, die puur voor hun ontspanning vaak uren langs de waterkant doorbrengen, heeft de film ook oog voor de fanatieke wedstrijdvissers die het competitieve element nodig hebben om van hun hobby een echt geslaagd tijdverdrijf te maken. ‘V.I.S.S.E.N’ is vooral een lichtvoetige, psychologische zoektocht naar de drijfveren van de sportvisser, drijfveren die voor elke persoon heel verschillend zijn. De een vist om eventjes te ontsnappen aan de jachtigheid van alledag, terwijl anderen graag hun eigen maaltje uit het water halen of primair gedreven worden door de drang om hun eigen lengterecords of die van andere vissers te verbreken. De enige overeenkomst die keer op keer de kop opsteekt is het oprechte enthousiasme dat de vissers voor de camera uitstralen als ze over hun hobby vertellen.

Hoewel ‘V.I.S.S.E.N’ vooral gaat over de menselijke kant van het volkse tijdverdrijf dat vissen heet, is er af en toe ook bescheiden aandacht voor de lijdende voorwerpen in deze sporttak, namelijk de vissen zelf. Stilistisch soms zeer fraaie onderwaterbeelden laten bijvoorbeeld zien hoe vissen sierlijk tussen de bodemvegetatie zwemmen of toehappen en door de hengelaar vervolgens vakkundig worden binnengehaald. De vraag of vissen nu pijn lijden als ze een haak door hun lip krijgen (de aloude wijsheid dat vissen geen pijn voelen wordt door recent wetenschappelijk onderzoek grotendeels naar de prullenbak verwezen), wordt helaas wat te beperkt en niet helemaal bevredigend aangesneden, wat toch wel een klein gemis is.

Voor vissende kijkers is ‘V.I.S.S.E.N’ ongetwijfeld een mooi feest van de herkenning, terwijl het voor buitenstaanders vooral een charmant, bij vlagen heel mooi gefilmd portret van de wonderlijke wereld van de hengelsport zal zijn. Maar het blijft de vraag of iemand die helemaal niets met de hengelsport heeft echt bijna anderhalf uur lang geboeid voor het scherm blijft zitten bij het aanschouwen van deze documentaire.

Frank Heinen

Waardering: 3

Bioscooprelease: 30 augustus 2012