Verwijt der Mensen (2019)

Regie: Rob Lücker | 10 minuten | korte film, drama | Acteurs: Ranko Kovačević, Marko Smiljkovic

Filmmaker Rob Lücker is een laatbloeier. Hoewel zijn liefde voor film zich al op jonge leeftijd etaleerde, dacht hij lange tijd dat een carrière in de filmindustrie er voor hem niet inzat. En dus ging hij aan de slag als loodgieter. Maar zijn filmliefde bleef kriebelen en tot zijn grote geluk werd Lücker op zijn 26e aangenomen op de Filmacademie. Zijn werk wordt geroemd om zijn donkere humor en sterke visuele beelden. In 2014 sleepte hij met zijn hilarische korte film ‘Das Wad’ (2014), over de Joodse goudzoeker Salomon die tijdens het speuren naar schatten op de Waddeneilanden op een Duitse U-boot stuit, een Gouden Kalf in de wacht voor beste korte film en ook de door hem geregisseerde series ‘Rundfunk’ en ‘Zeven kleine criminelen’ worden alom gewaardeerd en geprezen. Ook zijn korte film ‘Verwijt der mensen’ (2019) is door de selectiecommissie op de shortlist gezet voor de Gouden Kalveren. Lücker liet zich voor deze film inspireren door een dertiende-eeuwse parabel van Nareddin Hodja, een islamitische geestelijke die bekend stond om zijn satirische verhalen.

Het tien minuten durende ‘Verwijt der mensen’ vertelt het verhaal van de tachtig jaar oude Andrej, die met zijn kleinzoon Pico van zes en hun pakezel Todor een reis maakt. Tijdens hun tocht komen ze verschillende mensen tegen en iedereen bemoeit zich met hem. Een man in een hangmat levert commentaar op het feit dat Andrej zijn kleinzoon laat lopen terwijl hij zelf op de ezel zit, en dus ruilen ze om. De ijdeltuit die ze daarna tegenkomen vindt juist dat Pico plaats moet maken voor zijn opa (‘De jeugd van tegenwoordig heeft geen respect meer voor de ouderen’). Dus besluiten zowel Andrej als Pico maar te voet verder te gaan. Het stel dat ze vervolgens tegen het lijf lopen, bijt hen toe dat ze het hun ezeltje niet aan kunnen doen hun zware spullen te dragen. Hoe gaan Andrej en Pico met al dit commentaar om en zijn ze desondanks in staat hun weg te vervolgen?

‘Verwijt der mensen’ is een tragikomisch sprookje dat door Rob Lücker gefilmd is als een ‘stomme’ film: er wordt niet gesproken maar dankzij ouderwetse titelkaarten krijgen we toch (zij het spaarzame) dialogen voorgeschoteld, ondersteund door een perfect passende soundtrack van het Black Ox Orkestar. Het filmpje werd opgenomen in de outbacks van Servië, een landschap dat door het zwart-witfilter dat Lücker gebruikt nog desolater oogt dan het al is. De diepgewortelde liefde die de regisseur heeft voor de westerns van Sergio Leone spreekt duidelijk uit de stijl die hij hier hanteert: de prachtige, sprekende koppen van hoofdrolspelers Ranko Kovačević en Marko Simljkovic zien we vaak in close-up, met onpeilbare blikken. Niet alleen dankzij zijn sterke visuele beelden, maar zeker ook door de zwarte humor raakt ‘Verwijt der mensen’ de juiste snaar. ‘Verwijt der mensen’ is actueler dan je op het eerste gezicht denkt; de ‘roeptoeters’ die langs de kant van de weg commentaar leveren staan symbool voor de schreeuwers die via social media hun weinig gefundeerde mening de ether in zwaaien. Lücker fietst er bovendien wat visuele grapjes en een vette knipoog naar (een aantal van) de zeven hoofdzonden in en voegt zo nog een extra laag toe. Fraai staaltje van wat deze veelbelovende filmmaker allemaal in zijn mars heeft!

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

‘Verwijt der mensen’ wordt zondag 6 oktober 2019, rond 23.15 uur, op NPO3 uitgezonden.