Vox Lux (2018)
Regie: Brady Corbet | 114 minuten | drama, muziek | Acteurs: Natalie Portman, Jude Law, Stacy Martin, Jennifer Ehle, Raffey Cassidy, Christopher Abbott, Logan Riley Bruner, Maria Dizzia, Meg Gibson, Daniel London, Sahr Ngaujah, Micheál Richardson, Matt Servitto, Leslie Silva, Allison Winn
Brady Corbet, als acteur bekend van de films ‘Thirteen’ en ‘Funny Games’, heeft zijn eerste film, ‘The Childhood of a Leader’, in 2013 geregisseerd. Met zijn tweede film, ‘Vox Lux’, die hij zowel geschreven als geregisseerd heeft, analyseert hij de Amerikaanse cultuur, door de ogen van popmuziek en laat hiermee de wisselwerking zien tussen hen die door cultuur geschapen worden en hen die deze vorm geven. De film geeft deze wisselwerking mooi weer in twee hoofdstukken. In hoofdstuk 1 worden de verschrikkelijke omstandigheden geschetst waaruit een beroemdheid als een Phoenix geboren wordt. In hoofdstuk 2 wordt dezelfde beroemdheid geassocieerd met omstandigheden die voor haar ‘rise to fame’ verantwoordelijk waren. ‘Vox Lux’ werd op 4 september 2018 voor het eerst vertoond op de 75th Venice International Film Festival en werd daarna snel opgepikt door filmproducent en distributeur Neon.
Celeste Montgomery (Raffey Cassidy) overleeft in 1999 een bloedbad op school, zoals deze is aangericht door één van haar medestudenten. Ze wordt beroemd wanneer ze met haar zuster, Eleanor (Stacy Martin), een lied over haar ervaringen schrijft en publiekelijk voordraagt. Al snel wordt ze opgemerkt door een enthousiaste manager (Jude Law) en met hem stijgt ze snel tot de ijle hoogten van wereldwijde beroemdheid. In 2017 is Celeste (nu vertolkt door Natalie Portman) 31 en heeft inmiddels een dochter, Albertine (nu vertolkt door Raffey Cassidy die eerst voor Celeste speelde) die haar vergezelt in de voorbereiding van een groot concert. Tegelijkertijd moet Celeste zichzelf in de media verdedigen wanneer in Brač, Kroatië, een bloedbad wordt aangericht door schutters die maskers op hadden die door Celeste in een muziekvideo gebruikt zijn.
‘Vox Lux’ is een kritiek op de Amerikaanse cultuur en symboliseert, volgens regisseur Brady Corbet, het verval van deze. Waar hij zich ook zorgen over maakt is de toenemende kracht van het triviale om cultuur te beïnvloeden vanwege media-aandacht. Het verhaal is namelijk geïnspireerd door Apple news updates met 4 tot 5 meest gelezen verhalen, waarvan eentje bijvoorbeeld over een massamoord gaat en een andere over Britney Spears die een andere haarkleur heeft. Volgens de regisseur zullen mensen, wanneer zij terugkijken naar onze tijd, de 11 september 2001 aanslagen even goed herinneren als Britney Spears. In ‘Vox Lux’ worden deze twee extremen cyclisch bij elkaar gebracht waarbij een bloedbad, aangericht op een school een megaster creëert die zelf weer een ander bloedbad inspireert of, daarmee geassocieerd wordt. In een bevlogen monoloog becommentarieert Celeste de stupiditeit van de maatschappij die alles, zelfs haar eigen muziek maar voor zoete koek slikt, en misschien van haar beroemdheid gebruik maakt om zelf ook in de media te komen. Ook al is het op een negatieve manier. Tegelijkertijd wordt in ‘Vox Lux’ aandacht besteed aan het corroderend effect van extreme beroemdheid en met welke angsten de ‘groten’ onder ons, in de stille uren van hun alleen-zijn, worstelen.
Alhoewel ‘Vox Lux’ iets te zeggen heeft over de Amerikaanse cultuur, en over popcultuur in het bijzonder, komt dat niet direct tot uiting. De film lijkt meer op een coming-of-age verhaal van een ster en het effect dat roem op haar leven heeft. Natalie Portman is erg overtuigend als Celeste die op een bijna bipolaire manier van oordeel en emotie wisselt en zich erg goed heeft aangepast aan het mechanisme dat ten grondslag ligt van popmuziek-entertainment. Jude Law heeft hier een minder uitgesproken personage, is meer aan de randen van de film aanwezig en heeft een ééndimensionaal karakter: hij is enthousiast en denkt alleen maar aan haar welzijn. De aandacht gaat vooral naar Celeste en hoe deze zich ontplooit tot wereldster. De musicus Sia (echte naam: Sia Kate Isobelle Furler), een Australische popster, verzorgt de muziek voor ‘Vox Lux’ en past erg goed bij de sfeer van de film.
‘Vox Lux’ is minder diepzinnig dan de context doet vermoeden en lijkt meer op een coming-of-age verhaal van een wereldster met de daarbij behorende perikelen. Natalie Portman acteert de pannen van het dak en is daarmee het schitterend centrum waar de film op rust. Het is zeker de moeite waard om te zien omdat je wordt meegenomen in haar wereld, in haar angsten en in haar kunst. Je kunt dan voor jezelf een oordeel vormen als de film je iets heeft bijgeleerd.
Gerold Kort
Waardering: 3
Bioscooprelease: 18 april 2019
DVD- en blu-ray-release: 2 oktober 2019