The Wipers Times (2013)

Regie: Andy De Emmony | 92 minuten | oorlog, drama, komedie | Acteurs: Ben Chaplin, Julian Rhind-Tutt, Michael Palin, Patrick FytzSimons, Steve Oram, Josh O’Connor, Jarrod Cooke, Colin Ash, Hugh Skinner, Ben Daniels, Richard Doubleday, Paul Kennedy, Emma Little, Emilia Fox, Faolan Morgan

Het is 1916 en de Eerste Wereldoorlog is in volle gang. Kapitein Fred Roberts, voorheen actief als diamantzoeker, leidt een kleine Britse militaire eenheid door de ruïnes van de Belgische stad Ieper. Daar wacht hem een verrassende ontdekking: in een kapotgebombardeerd gebouw blijkt een nog werkende drukpers te staan. Roberts ziet de vondst van het apparaat als een ideale kans om samen met zijn mannen een satirische krant te maken. Het lijkt op het eerste gezicht een raar idee, zo dicht bij de frontlinies. Maar Roberts denkt dat het de mannen goed zal doen om af en toe aan iets anders te denken dan louter oorlogvoeren. Tegen de verwachting in blijkt de krant al snel een groot succes te zijn, hoe levensgevaarlijk het in de praktijk ook is om hem te maken en te verspreiden. Een extra struikelblok is de conservatieve en humorloze luitenant-generaal Howfield, een heerschap dat er niet tegen kan dat The Wipers Times regelmatig de spot drijft met de hoge pieten in het Britse leger. Howfield wil de uitgave zelfs helemaal verbieden. Zal de unieke krant van Roberts desondanks de oorlog overleven?

Hoewel de Eerste Wereldoorlog doorgaans minder media-aandacht krijgt en ook minder sterk voortleeft in de collectieve herinnering dan de Tweede, was het een verschrikkelijke episode in de Europese geschiedenis die zo’n twintig miljoen mensen het leven kostte. Omdat veel van de gevechtshandelingen werden uitgevoerd in de loopgraven en er ruimhartig met gifgassen werd gestrooid, staat de Eerste Wereldoorlog ook bekend als een vuile oorlog. Hoewel ‘The Wipers Times’ een waar gebeurd verhaal vertelt dat zich afspeelt te midden van het strijdgewoel, is het geen vreselijk zware of sterk deprimerende film geworden. Net als de krant van wijlen Fred Roberts grijpt ook regisseur Andy De Emmony veelvuldig terug op satire, sarcasme en af en toe een verfrissende dosis surrealisme om de gruwelen van de oorlog en de soms scheve verhoudingen binnen het Britse militaire apparaat aan de kaak te stellen. In plaats van een heroïsche oorlogsfilm met een hoog testosterongehalte of een bombastische tranentrekker, is ‘The Wipers Times’ dan ook een redelijk ingetogen film die het veel meer moet hebben van de eloquente en vernuftige dialogen dan van epische vechtscènes. De artikelen in de door het regiment van kapitein Fred Roberts aan het front geproduceerde krant The Wipers Times (de naam is een combinatie van de gezaghebbende Britse krant The Times en de verbastering van de Engelse naam voor de stad Ieper) worden in de film op ingenieuze wijze opgevoerd als bloemrijke intermezzo’s in zwart-wit.

Net als de regie is het acteerwerk in ‘The Wipers Times’ over het algemeen dik in orde. Met name Ben Chaplin levert een puike prestatie af als de humorvolle, intelligente, intellectueel vrijgevochten en charismatische legerkapitein Fred Roberts. Daarnaast zijn er meer dan aardige bijrollen voor Julian Rhind-Tutt als de rechterhand en co-redacteur van Roberts en Michael Palin als de sympathieke generaal Mitford. Het eindresultaat is een degelijke en verfrissende film die laat zien dat humor en satire vaak de beste middelen zijn om even aan de gruwelen van alledag te ontsnappen en de uitwassen van menselijke wreedheid een plaats te geven.

Frank Heinen

Waardering: 4

DVD-release: 28 april 2015