Annette (2021)

Regie: Leos Carax | 140 minuten | drama, musical | Acteurs: Adam Driver, Marion Cotillard, Simon Helberg, Devyn McDowell, Russell Mael, Ron Mael, Kanji Furutachi, Rila Fukushima, Laura Jansen, Eva van der Gucht, Wim Opbrouck

Leos Carax (pseudoniem van Alexandre Christophe Dupont) maakte naam voor zichzelf met films als ‘Mauvais sang’ (1986) en ‘Les amants du Pont-Neuf’ (1991). Toen Carax in 1999 ‘Pola X’ maakte (een verfilming van de roman ‘Pierre; or, The Ambiguities’ van Herman Melville) kreeg hij de nodige kritiek te verduren. Carax nam hierop een jarenlange pauze, met als enige uitzondering het segment ‘Merde’ uit het absurdistische drieluik ‘Tokyo!’ (2008). En toen keerde de Franse cineast in 2012 plotseling terug met het bizarre ‘Holy Motors’. De critici waren lovend over deze prent en Carax ontving de ene na de andere prijs. Een overstap naar de internationale filmmarkt kon dan ook logischerwijs niet lang uitblijven. Maar Carax zou Carax niet zijn als hij er geen extra schepje bovenop zou doen: de eerste Engelstalige film van de regisseur is tevens zijn allereerste musical.

In ‘Annette’ volgen we operazangeres Ann (Marion Cotillard) en cabaretier Henry (Adam Driver). Ann is een geliefde sopraan; zij verovert zowel publiek als pers met haar zangkunsten. Henry is een befaamd kleinkunstenaar; hij staat bekend om zijn spottende en excentrieke sketches. Ze ontmoeten elkaar, raken verliefd en krijgen al snel een dochtertje genaamd Annette. Het gezin groeit uit tot een mediasensatie en de wereld volgt hen op de voet. Maar dan slaat het noodlot toe en komen de gezinsleden voor een lastige keuze te staan. Terwijl de spanningen stijgen en zwakte de overhand neemt, blijkt dochtertje Annette over een aantal uitzonderlijke talenten te beschikken.

Het zal voor menig filmliefhebber geen verrassing zijn: Leos Carax heeft weer eens een zonderlinge film gemaakt. ‘Annette’, gebaseerd op een script van Ron en Russell Mael (Sparks), geeft door zijn plotbeschrijving het denkbeeld dat Carax misschien een stap terug heeft gedaan van zijn gebruikelijke rariteiten. Dit gedachtegoed lijkt in het begin van de film te worden verwezenlijkt, maar zoals het Carax betaamt, slaat zijn nieuwe film al snel een andere weg in. De Franse filmmaker speelt wederom met de verwachtingen van de toeschouwer en creëert zo een heuse deconstructie van de traditionele musical.

‘Annette’ is een ambitieuze film. De onderwerpen en thema’s die hier de revue passeren zijn haast eindeloos. Aan de ene kant is ‘Annette’ een film over de grijze gebieden van het artiestenschap. We volgen Ann en Henry bij hun individuele loopbanen als operazangeres en cabaretier, maar ook tijdens hun verscheidene escapades en huiselijke beslommeringen. Hierdoor krijgen we aan de lopende band verschillende variaties van hun gedragscodes en omgangsvormen met diverse mensen te zien. Aan de andere kant is ‘Annette’ ook een film over het ouderschap. De band die Ann en Henry met hun dochtertje hebben staat immer centraal. Aan de hand hiervan worden allerlei vragen gesteld. In hoeverre strekt het ouderlijk gezag, en waar is de grens met de verplichtingen die je je kind kunt voorschrijven? Carax geeft nooit simpele antwoorden.

En dan zijn er de vele satirische en zelfbewuste aspecten. Carax is dol op meta-elementen en voegt deze in ‘Annette’ met behagen toe. Soms werkt dit amusant, maar er zijn ook momenten waarop het ongepast en goedkoop voelt. Gaandeweg raken de verhaallijnen bovendien verward door allerlei merkwaardigheden die het verloop van de film hinderen. Een meer gestroomlijnd plot had de film goed gedaan, want in zijn huidige staat neemt ‘Annette’ veel te veel hooi op zijn vork.

Toch biedt het geheel genoeg levendigheid en sterk acteerwerk om de onvolkomenheden nooit volledig de overhand te laten nemen. De muziek is in het speciaal sterk, met een reeks aan energieke en speelse nummers (wederom afkomstig van Ron en Russell Mael). Het openingsnummer ‘So May We Start’ is na afloop nog moeilijk om uit je hoofd te krijgen. Maar ook acteur Adam Driver behoudt de aandacht. Driver is al jaren op dreef als karakteracteur, en voegt wederom een indrukwekkende rol aan zijn repertoire toe. Het is een moeilijke en hoogst fysieke rol. Er wordt veel van Driver gevraagd, op bepaalde momenten zelfs té veel, maar hij weet telkens te overtuigen. Driver heeft een aantal onvergetelijke scènes, die laten zien waarom hij een van de populairste acteurs van zijn generatie is.

‘Annette’ is niet altijd bevredigend. Veel aspecten komen nooit samen, en anderen verdwijnen compleet in het luchtledige. En toch, desondanks alle tekortkomingen, heeft ‘Annette’ een zekere aantrekkingskracht die imponeert. Dit is een film zoals je ze niet vaak ziet. Dat verdient lof. De meningen rondom deze film zullen desalniettemin schromelijk verschillen. Sommigen zullen ‘Annette’ in de komende jaren als een revolutionair meesterwerk prijzen, terwijl anderen bij het horen van de titel enkel zullen zuchten en hun schouders ophalen. Kortom: een nieuwe toevoeging aan het reeds wonderlijke oeuvre van Leos Carax.

Len Karstens

Waardering: 3

Bioscooprelease: 25 november 2021
VOD-release: 23 maart 2022
DVD-release: 23 maart 2022