Another State of Mind (1984)
Regie: Adam Small, Peter Stuart | 78 minuten | muziek, documentaire | Acteurs: Dennis Danell, Brent Liles, John Macias, Ian MacKaye, Keith Morris, Mike Ness, Derek O’Brien, Adam Stern, Sean Stern
In de film ‘School of Rock’ speelt Jack Black een rocker die met een groep kinderen zijn droom probeert waar te maken om een knallende rockshow te spelen tijdens een talentenjacht. De zaken zitten hem echter tegen en hij keert ontmoedigd huiswaarts. Hij wordt door de kinderen overgehaald om toch mee te gaan en de show te spelen. Ze hebben speciaal een oude tweedehands schoolbus (Amerikaans model) geregeld om als tourbus te dienen. “That is so punkrock!” roept Black uit en hervindt zijn energie. Deze scène is een rechtstreekse verwijzing naar ‘Another State of Mind’.
Deze documentaire heeft namelijk als iconisch middelpunt zo’n zelfde Amerikaanse schoolbus die dienst doet als tourbus. De groep punkers die door Stuart en Small worden gevolgd in deze documentaire zijn echter van een andere orde dan de kinderen uit ‘School of Rock’. Een van de mooie dingen aan deze documentaire is hoezeer de sociale context waarin de jongeren van de Better Youth Organization leven naar voren wordt gebracht in de rauwe beschrijving van hoe het is om een punkrocker te zijn. Dit is een van de redenen waarom de BYO is opgericht: om vooroordelen over punkrockers te ontkrachten en een ander beeld te laten zien van een gemarginaliseerde jongerencultuur in de toenmalige Amerikaanse samenleving.
En inderdaad wordt er gepoogd om vooroordelen te ontkrachten maar geheel geslaagd kan die poging niet worden genoemd. De beelden van het leven on the road worden afgewisseld met interviews met enkele punkers en andere kleurrijke figuren die de filmploeg op hun reis heeft ontmoet. Sommigen van deze hebben een heleboel interessants te vertellen over de essentie van de punkrock beweging en vooral het idee dat je je eigen persoon kunt zijn en je niet hoeft te conformeren aan een sociaal verwachtingspatroon. Een andere scène waarin twee Canadese punkers worden geïnterviewd laten een andere rauwere kant van het leven zien waarbij de uitzichtloze situatie van deze jongeren medelijden oproept. Al deze serieuze scènes dienen een dieper en meer begripvol beeld van de punkscene.
Andere momenten zijn juist grappig (haarspoelingen van een van de roadies die een indicatie zijn voor de algehele stemming in de groep), de ‘danscursus’ die door Stuart en Small geschoten werd als opvulling en de wilde verhalen over sex met lelijke meiden. Deze bevestigen juist bepaalde stereotypen. Als de tour in zijn laatste fase is en de groep steeds meer uit elkaar begint te vallen, blijkt dat deze punkers ook maar gewoon mensen zijn en hele menselijke trekjes vertonen.
Kortom, ‘Another State of Mind’ biedt een indrukwekkende, rauwe en energieke blik op een deel van de Amerikaanse punkcultuur die door zijn insteek, opbouw en goedkope productiewaarden een echtheid met zich meedraagt die tot de verbeelding spreekt.
Joost Hoedemaeckers