De UFO’s van Soesterberg (2023)

Regie: Bram Roza | 80 minuten | documentaire

“Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg” is een bekend Nederlands gezegde. Als Nederlander word je geacht vooral niet te gek te doen of te denken. Mensen die buiten de kaders denken worden al snel afgedaan als “wappies” of “extremisten”. De documentaire ‘De Ufo’s van Soesterberg’ (2023) gooit het over een hele andere boeg en flirt openlijk met het buitenaardse. Hierbij biedt het een kijk op “Unidentified Flying Objects” (UFO’s) waargenomen op onze eigen bodem.

Regisseur Bram Roza en de oprichter van het UFO meldpunt Nederland is de drijvende kracht achter deze film. Zijn doel om de discussie over UFO’s op te doen laaien lijkt geslaagd als we zien hoe de documentaire een podium krijgt in een grote verscheidenheid aan filmtheaters.

De film richt zich op verschillende onverklaarde fenomenen rondom de vluchtbasis Soesterberg. Hierbij interviewt Roza zowel oudere getuigen als meer recente. Ook als je een doorgewinterde scepticus bent wat betreft het buitenaardse zullen de getuigenissen een impact op je hebben. Ze zijn niet enkel schokkend maar sporen zelfs aan tot medeleven met mensen getroffen door het UFO-fenomeen.

In deze docu trekt Roza geen eigen conclusies maar laat hij vooral de mensen zelf aan het woord, een strategie die zijn boodschap krachtiger maakt. De geïnterviewde wordt centraal gesteld, in plaats van dat men het narratief probeert te sturen naar een bepaalde uitkomst zoals dat vaak is bij documentaires over buitenaardse fenomenen.

‘De UFO’s van Soesterberg’ komt niet alarmistisch of speculerend over, maar legt geduldig uit wat voor vreemde observaties men in de regio heeft vernomen. Deze observaties worden ondersteund met uitstekende muzikale begeleiding en visualisaties, waaronder cartoons. Als kijker blijf je zo geboeid om verder te kijken.

De kracht van de documentaire is dat vrij normale mensen, in al hun overtuiging en verontwaardiging, voor het eerst in hun leven de ruimte krijgen om hun verhaal te doen over wat zij hebben gezien. Ze worden gehoord in plaats van belachelijk gemaakt door omstanders of tegengewerkt door de overheid.

Alhoewel ‘De UFO’s van Soesterberg’ zijn onderwerp vrij beperkt houdt tot een aantal casussen, zal het mensen inspireren tot verder onderzoek. Eenieder die deze film kijkt zal gaandeweg zijn interesse in het UFO-verschijnsel voelen groeien, vooral omdat het ook gaat om waarnemingen in ons eigen kikkerlandje.

Of buitenaards leven zich daadwerkelijk liet zien rondom Soesterberg kan niemand definitief zeggen. Maar met deze film doet Roza als regisseur een flinke duit in het zakje en kan geen weldenkend mens meer om het UFO-fenomeen heen. Het eindoordeel over de kwestie blijft aan de kijker.

Tijs Hardam

Waardering: 4