Eden (2014)
Regie: Mia Hansen-Løve | 131 minuten | drama, muziek | Acteurs: Félix de Givry, Pauline Etienne, Vincent Macaigne, Hugo Conzelmann, Zita Hanrot, Roman Kolinka, Hugo Bienvenu, Vincent Lacoste, Arnaud Azoulay, Laurent Cazanave, Paul Spera, Arsinée Khanjian, Juliette Lamet, Greta Gerwig, Léa Rougeron, Laura Smet, Golshifteh Farahani, Olivia Ross, Sigrid Bouaziz, Brady Corbet
Haar naam mag dan behoorlijk Deens klinken, maar Mia Hansen-Løve werd toch echt in februari 1981 geboren in Parijs en gaat door het leven als Française. Die chique dubbele achternaam met die exotische klinker heeft de actrice en filmmaakster geërfd van haar grootouders, die vanuit Denemarken naar Frankrijk waren getrokken om daar een nieuw bestaan op te bouwen. In haar nog vrij jonge carrière heeft Hansen-Løve al de nodige accolades verdiend voor haar werk. Zo werd het door haar geschreven en geregisseerde ‘Tout est pardonné’ (2007) voor zowel een Caméra d’Or in Cannes als voor de César voor beste film genomineerd en werd de film die ze daarna maakte – ‘Le père de mes enfants’ uit 2009 – bekroond met de Special Jury Prize in het segment ‘Un certain regard’, ook in Cannes. In 2014 maakte ze ‘Eden’, een film die ze losjes baseerde op het leven van haar oudere broer Sven, die jarenlang als dj aan de weg timmerde in de internationale dancescene. Het duurde drie jaar om de film te maken, mede doordat het niet eenvoudig was om de rechten van de in de film gebruikte muziek te verkrijgen. Pas toen het invloedrijke Franse duo Daft Punk over de streep ging, volgden de anderen ook.
Overigens heet Sven in de film Paul en wordt hij gespeeld door Félix de Givry. Paul maakt begin jaren negentig deel met Stan (Hugo Conzelmann) uit van het duo Cheers, dat wat met rave experimenteert en feestjes organiseert. Dat levert bescheiden succesjes op, maar niet genoeg om ervan te leven. En dus bietst Paul geld bij zijn moeder (Arsinée Khanjian). Geld dat steeds vaker opgaat aan zijn groeiende cocaïneverslaving, of aan de dure drankjes die hij in de bar koopt om meisjes mee te versieren. Dat is zijn leven. Terwijl de mensen om hem heen verder gaan, volwassen worden en een nieuwe fase in hun leven ingaan, blijft hij hangen in zijn oude omgeving. Twee van zijn vrienden richten in 1994 Daft Punk op en brengen hun eerste single uit. Hoe het met hen afgelopen is, weten we allemaal (Hansen-Løve maakt een vette knipoog naar het feit dat Daft Punk zich zelden of nooit zonder maskers in het openbaar vertoont). Zijn vriendinnetje Louise (Pauline Etienne) is oprecht gek op hem en wil met hem verder, maar omdat Paul die gevoelens niet beantwoordt, besluit zij verder te gaan met haar leven. Voor Paul er erg in heeft, is ze getrouwd en moeder. Paul blijft onderwijl maar wat aanrommelen met zijn muziek, zijn coke en zijn vluchtige contacten. Gelukkig is hij niet echt, maar hij is te rusteloos om zich te settelen en heeft te weinig ambities om voor een serieuze carrière in de muziek te gaan. En zo trekt zijn leven zich in een waas aan hem voorbij.
‘Eden’ biedt een bijzonder gedetailleerde kijk achter de schermen in de ravescene van de jaren negentig, waarin de feestjes niet in stijlvolle clubs gehouden werden, maar in smoezelige kelders en leegstaande loodsen. De problemen waar beginnende dj’s tegenaan liepen, zoals het zoeken naar een geschikte ‘venue’, of het telkens weer aanpassen van de stijl van draaien, worden door Hansen-Løve tot in detail geschetst en alle kleurrijke types in die de ‘scene’ rondhingen zijn vertegenwoordigd.
In Hollywood zou het verhaal van Pauls beginnende succes al gauw een standaard-verhaal worden, over iemand die van diepe dalen tot grote hoogten komt en weer terug. Maar Paul is tevreden met zijn leven, hoeft kennelijk geen wereldwijde faam en blijft lekker twintig jaar aanrommelen op een bescheiden niveau. Hij is nou echt iemand tegen wie je, na elkaar jaren niet gezien te hebben, kunt zeggen dat hij geen spat veranderd is. Zoals we al zagen in haar eerdere werk, beheerst Mia Hansen-Løve over de bijzondere kwaliteit om de gelatenheid van de dagelijkse beslommeringen van haar personages op zo’n manier vast te leggen dat het niet gaat vervelen. Pas als je het idee hebt dat het te lang doorgaat, blijkt ook het vuur voor Paul zelf te zijn gedoofd.
Cameraman Denis Lenoir levert uitstekend werk af, met name in de clubscènes waar hij speelt met neonlichten, glaswerk en opzwepende lichamen. Op subtiele wijze wordt het verstrijken van de tijd weergegeven, met kleine aanpassingen in kleding- en muziekstijlen.
Hoofdrolspeler Félix de Givry is al even subtiel in zijn performance, waarbij de schaarse vreugdemomentjes en de aanhoudende teleurstellingen zijn artistieke leven vullen. Hij ondergaat het allemaal gelaten, op het oog doet het hem allemaal maar weinig, maar is dat wel echt zo? ‘Eden’ is een fascinerend portret van een met zichzelf en zijn tijd worstelende dj in de roemruchte jaren negentig, en wederom een fraai staaltje vakwerk van de talentvolle Mia Hansen-Løve.
Patricia Smagge
Waardering: 3.5