Heißer Sommer – Hot Summer (1968)

Regie: Joachim Hasler | 91 minuten | komedie, musical | Acteurs: Chris Doerk, Frank Schöbel, Regine Albrecht, Hanns-Michael Schmidt, Madeleine Lierck, Urta Bühler, Camilla Hempel, Leonore Kaufmann, Ursula Soika, Hella Ziesing, Marlis Räth, Sylvia von Kashiwoslozki, Angelika Schmidt, Norbert Speer, Hans Mietzner, Ernst-Jürgen Thede, Georg-Peter Welzel, Gerd Nordheim, Günther Lisiecki, Peter Heiland, Hans-Christian Albers, Marianne Wünscher, Bruno Carstens, Werner Lierck, Erich Brauer, Hans Flössel, Othmar Kessler, Otto Krieg Helbig, Rosa Lotze, Ute Zschiedrich

Energieke en tamelijk geestige musical uit de DEFA-stal ten tijde van het socialistische DDR-tijdperk. De film heeft een hoog schlager gehalte en is mier- en mierzoet, maar is een geslaagde exponent in het musicalgenre.

Het is best wel ironisch dat ‘Heißer Sommer’ vandaag de dag vooral gewaardeerd zal worden om de campy inslag en de nostalgie (of nog beter Ostalgie) naar de jaren 60 van de vorige eeuw, terwijl de film destijds uiteraard helemaal niet zo bedoeld was. Er zal door hedendaagse kijkers bij vlagen heel wat gegrinnikt worden om de wat kneuzige dansjes en de oubollige humor en met plezier gekeken worden naar de enorme brillen, de bruin en oranje kleren, de vreselijke zwembroeken van de heren en de rondtuffende Trabantjes – en zich realiseren dat die wereld (gelukkig!) nooit meer terug komt.

Zoals het een degelijke musical betaamt, zit de film vol met vrolijke, melodramatische en aanstekelijke liedjes, met titels als: “Das Darf Nicht Wahr Sein”, “Woher Willst Du Wissen, Wer Ich Bin?”, “Einmal Muß Ein Ende Sein” en natuurlijk de titelsong: “Heißer Sommer”.

De hoofdrollen zijn voor de toen al bekende schlagerzangeres Chris Doerk en -zanger Frank Schöbel, die ook in het werkelijke leven lange tijd een koppel vormden. Doerk heeft een jongensachtige uitstraling, met haar korte haar en haar – aanvankelijk – afstandelijke houding ten opzichte van jongens, terwijl Schöbel eruit ziet als de ideale socialistische schoonzoon. Dat de hele cast als gearriveerde twintigers absoluut niet meer voor een jaar of zestien kan doorgaan, mag de pret absoluut niet drukken.

De film werd geproduceerd door de Deutsche Film-Aktiengesellschaft, beter bekend onder de afkorting DEFA. Opgericht door de Sovjet-bezettingsmacht in 1946 om de (Oost-)Duitse bevolking in de zone die onder de communistische heerschappij viel, los te maken van de indoctrinatie van de nazi’s en de propagandafilms van Joseph Goebbels. Met de oprichting van de Duitse Democratische Republiek (DDR), kwam de DEFA-filmstudio in handen van de staat. Pas in 1992 kwam er een einde aan de roemruchte filmstudio, die honderden films en documentaires produceerde met een door de staat goedgekeurde boodschap en een duidelijke moraal. Toch is er iets subversiefs aan de hand. DEFA wist onder de neuzen van de censoren, ook een subtiele vorm van kritiek op de uitwassen van het regime in de films te stoppen. Een feit dat in de documentaire ‘East Side Story’ (1997), waarin ook ‘Heißer Sommer’ genoemd wordt, met veel smaak wordt verteld.

Voor enig verhaal hoef je niet naar de film te kijken. Het uitgangspunt is simpel: de meiden willen naar het strand, de jongens willen naar het strand en er vormt zich een levendige competitie (frequent onderbroken uiteraard voor zang en dans) om er als eerste te komen. Er worden nogal flauwe stunts uitgehaald met een goedmoedige loebas van een Sint Bernhard, die als bewaking van de dames moet gelden en ook een bak met muizen komt (voorspelbaar!) van pas. Tegelijk valt het eigenlijk nog wel mee met de overheidsboodschap van de socialistische heilstaat. De moraal ligt er soms wel wat dik bovenop, maar van een propagandafilm is absoluut geen sprake. Daar is ‘Heißer Sommer’ veel te licht voor.

De film staat bekend als de Oost-Duitse ‘Grease’. Hoewel de thema’s van beide films elkaar deels overlappen, is het op zich een opmerkelijke vergelijking. ‘Heißer Sommer’ kwam immers tien jaar eerder uit, waardoor het feitelijk logischer zou zijn om ‘Grease’ de Westerse versie van ‘Heißer Sommer’ te noemen.

Hans Geurts