Hum Tum (2004)
Regie: Kunal Kohli | 142 minuten | romantiek, musical | Acteurs: Saif Ali Khan, Rani Mukherjee, Rishi Kapoor, Kiron Kher, Abhishek Bachchan, Jimmy Shergill, Isha Koppikar, Shenaz Treasurywala, Rati Agnihotri
‘When Karan met Rhea…’ was misschien een betere titel geweest dan ‘Hum Tum’ (“jij en ik”), aangezien de film meer dan een paar dingen “leent” van de inmiddels klassieke romantische komedie ‘When Harry met Sally’ (1989) van regisseur Rob Reiner, met in de hoofdrollen Billy Crystal en Meg Ryan. Net als in die film gaat het om een tweetal waarbij er geen sprake is van liefde op het eerste gezicht (in ieder geval niet van twee kanten) en de twee elkaar over een periode van vele jaren steeds opnieuw tegenkomen en hun relatie verdiepen, om uiteindelijk erachter te komen dat ze toch voor elkaar gemaakt zijn.
Het is een volwassen en vrij vernieuwende weg die hier wordt ingeslagen voor een Bollywoodfilm. Een liefdesverhaal zonder direkte consumptie, zonder echte driehoeksverhoudingen, en ondanks het uiteindelijke zoete, romantische verhaal, wordt het liefdesthema opvallend ingetogen behandelt, en vrijwel zonder melodrama. Het zou alleen leuk zijn als gekopieerde films als deze eerder het openingsschot vormen voor meer originele, eigen producties, dan dat het afkijken van Hollywoodstructuren en -verhalen de norm wordt. Natuurlijk zijn inspiraties soms onvermijdelijk en is er niets mis met scènes, of hele films, die als hommage dienen, maar wanneer verschillende dialoog en scène “set-ups” bijna letterlijk worden overgenomen, doet dit toch afbreuk aan de autonomiteit van de film.
Gelukkig gebeurt dit niet zo vaak in ‘Hum Tum’ dat het de film verpest, maar soms leidt het wel wat af. Bijvoorbeeld in een scène laat in de film waarin er een soort double date plaats vindt en de deelnemers er met de verkeerde partner vandoor gaan. Dit tweetal trouwt vervolgens en bedankt Rhea en Karan op eenzelfde confronterende manier als in Rob Reiners film. Ook het motto: “mannen en vrouwen kunnen geen vrienden zijn, want sex (hier vertaalt met liefde) komt altijd tussenbeide” wordt verschillende keren letterlijk verwoordt. En de dag nadat de liefde tussen Rhea en Karan dan eindelijk geconsumeerd is, hebben de personages praktisch dezelfde interne dialogen als in ‘When Harry Met Sally…’.
Maar het zou flauw zijn om uitsluitend over de overeenkomsten met het “origineel” te praten, als de film in zijn eigen recht toch genoeg waardevols in zich draagt om te kunnen boeien. Een aardige dimensie van het hele liefdesdilemma, naast het waarachtige gegeven dat liefde een groeiproces is, is dat er uiteindelijk vraagtekens gezet worden bij het (geregelde) huwelijk. Een goed argument wordt gemaakt voor de (Indische) onafhankelijke vrouw, die het eigenlijk prima in haar eentje kan redden en niet per se een (met haar getrouwde) man aan haar zijde hoeft te hebben. Leuk op een luchtige manier is de scène tijdens Rhea’s verlovingsfeest, waarin Rhea en Karan ieder een pleidooi voor en tegen het huwelijk houden. Volgens Karan vernietigt een huwelijk de passie en romantiek tussen een man en een vrouw, en geeft voorbeelden van de grote (ongetrouwde) liefdes in de geschiedenis (zoals Romeo en Julia). Rhea stelt dat een huwelijk juist erg romantisch kan zijn, de ultieme bekroning, en geeft als voorbeeld de Taj Mahal die als liefdesgeschenk (binnen een huwelijk) gebouwd werd.
Wat grappig is voor Nederlandse kijkers, is dat tijdens de reizen die het tweetal maakt, naar Amsterdam, Parijs, New York, er steeds beelden van Nederland (meestal Amsterdam) te zien zijn, simpelweg voorafgegaan met de naam van de bedoelde stad, of afgewisseld met een iconisch plaatje zoals van de Eiffeltoren. De figuranten zijn ook gewoon Nederlands. Volgens de film zijn we dan eigenlijk in Parijs, maar horen we de mensen Frans spreken, met een opvallend Nederlands accent. En het Central Park is gewoon het Vondelpark. Dit leidt enerzijds wat af van het verhaal, maar is anderzijds ook een bron van vermaak.
De twee hoofdrolspelers zijn prima gecast. Saif Ali Khan is grappig als vlotte, “smoothtalker” die denkt Rhea even om zijn vinger te kunnen winden, maar (aanvankelijk) bedrogen uitkomt, en de studentikoze Rhea wordt goed neergezet door de immer betrouwbare Rani Mukerjee. Vooral de scènes tussen de twee in het eerste uur van de film zijn erg aanstekelijk en vlot. Later vallen de meer intieme scènes op tussen het tweetal, zoals een moment waarop de twee net doen alsof ze net kennis maken voor een afgesproken huwelijk (met elkaar).
Het is jammer dat er zoveel stedenwisselingen plaatsvinden, en dat het middenstuk en het einde wat te lang uitgerekt wordt, waardoor de aandacht van de kijker wat verslapt. Gelukkig weet Kiron Kher, als de moeder van Rhea, steeds net de film voor de ondergang te redden. Haar interacties met haar dochter, alsook die met Karan. Haar inclusie zorgt meteen voor wat pit en humor in de film.
De liedjes zijn over het algemeen best aardig, maar niet echt bijzonder, op een stuk of twee nummers na (zoals bijvoorbeeld een cruciaal lied tegen het einde, in de regen). De geanimeerde tussenstukjes zijn soms een leuke afwisseling, maar evenzo vaak een wat vervelende opvulling, dat eigenlijk weinig toevoegt.
Uiteindelijk weet ‘Hum Tum’ door (vooral) de goede cast en de volwassen thematiek nog net een voldoende te scoren.
Bart Rietvink