In the Bedroom (2001)

Regie: Todd Field | 130 minuten | drama | Acteurs: Tom Wilkinson, Sissy Spacek, Nick Stahl, Marisa Tomei, William Mapother, William Wise, Celia Weston, Karen Allen, Frank T. Wells, W. Clapham Murray, Justin Ashforth, Terry A. Burgess, Jonathan Walsh, Diane E. Hamlin, Camden Munson, Christopher Adams, Henry Field, Deborah Derecktor, Harriet Dawkins, Bill Dawkins, Kevin Chapman, Joseph Field, Harold Withee, David Blair, Elisabeth McClure, Andrea Walker, John Campanello, Veronica Cartwright

Van haar uiterlijk – haar rossig-blonde haar, besproete gezicht en waterige, helblauwe ogen voldoen niet bepaald aan het schoonheidsideaal van Hollywood – heeft ze het nooit moeten hebben. Misschien werd Sissy Spacek (1949) juist daarom wel een van de meest veelzijdige actrices van haar generatie. In het begin van haar carrière werd ze veroordeeld tot het spelen van gestoorde tieners, waarvan de titelrol in de horrorklassieker ‘Carrie’ (1976) ongetwijfeld de bekendste is. Vervolgens was ze veelvuldig te zien als de ongelukkige huisvrouw, de wanhopige echtgenote, de gescheiden moeder, de gefrustreerde dochter of de gestoorde zus. Spacek sloeg zich er doorheen en palmde de filmliefhebber moeiteloos in met haar doordringende en integere performances. Het leverde de geboren Texaanse maar liefst zes Oscarnominaties op, waarvan ze er eentje – voor haar portret van countryzangeres Loretta Lynn in ‘The Coal Miner’s Daughter’ (1980) – wist te verzilveren. Maar eigenlijk had Spacek de Oscar voor het familiedrama ‘In the Bedroom’ (2001) ook best verdiend, maar moest zij het helaas afleggen tegen de krokodillentranen van Halle Berry.

‘In the Bedroom’ is een verstild, poëtisch drama waarin het gezin Fowler centraal staat. Vader Matt (Tom Wilkinson), arts van beroep, woont met zijn vrouw Ruth (Sissy Spacek) en zeventienjarige zoon Frank (Nick Stahl) in een vissersstadje in Maine. Frank gaat een veelbelovende carrière als architect tegemoet. Maar in de zomer voor hij naar de universiteit gaat, wordt hij hevig verliefd op de vijftien jaar oudere Nathalie Strout (Marisa Tomei). Niets aan de hand, zou je zeggen. Ware het niet dat Nathalie officieel nog getrouwd is met Richard (William Mapother) en twee jonge kinderen heeft. De kinderen zijn dol op Frank, maar Richard kan het niet verkroppen dat z’n vrouw ‘m heeft verlaten voor een snotneus van zeventien. Hoewel ze zielsveel van hem houdt voorziet Ruth problemen voor haar zoon; ze is het niet eens met de keuzes die haar zoon denkt te kunnen maken en laat geen mogelijkheid onbenut om haar afkeer over Franks liefdesleven te laten blijken. Iets wat Matt niet altijd begrijpt. Totdat het noodlot keihard toeslaat en Ruth gelijk krijgt. De agressieve Richard schiet Frank zonder pardon dood en wordt vervolgens vanwege gebrek aan bewijs vrijgesproken. Matt en Ruth gaan ieder op hun eigen manier om met dit tragische verlies, waarbij hun onvermogen om te communiceren pijnlijk bloot wordt gelegd.

Acteur Todd Field – hij speelde zijn bekendste rol in Stanley Kubricks zwanenzang ‘Eyes Wide Shut’ (1999) – maakte met ‘In the Bedroom’ zijn regiedebuut en doet dat buitengewoon nauwkeurig en overtuigend. Met een klein budget krijgt hij grootse dingen voor elkaar. Van doodgewone gezinssituaties maakt hij dankzij zijn oog voor detail en zijn onmetelijke creativiteit bijzondere tafereeltjes. Ondanks de vele stille momenten is deze film daardoor nooit saai. Let ook op het prachtige camerawerk, dat prima aansluit bij de sfeer van de film. Realiteit is troef in ‘In the Bedroom’. Verwacht geen opsmuk, maar puur drama met levensechte personages die oprechte emoties ervaren en niet goed weten hoe ze daarmee om moeten gaan. Het script, eveneens van de hand van Todd Field, is in films als deze doorgaans ondergeschikt aan het acteerwerk. Voor het overgrote deel van ‘In the Bedroom’ is dat ook zo. Het is alleen jammer dat Field het nodig vindt om tegen het einde een thrillerelement toe te voegen. Het zou zonde zijn uit de doeken te doen wát er precies gebeurt, maar de film was ongetwijfeld sterker geweest wanneer het hoofdpersonage de daad niet bij het woord had gevoegd. Het slot komt nu een beetje uit de lucht vallen en hoort eigenlijk meer in een andere film thuis.

Er zijn diverse redenen om ‘In the Bedroom’ de hemel in te prijzen, maar de belangrijkste is toch wel het overdonderende acteerwerk van vrijwel alle acteurs. Sissy Spacek is indrukwekkend als de verbitterde Ruth die meent het alleenrecht op emoties te hebben. De Brit Tom Wilkinson (‘Shakespeare in Love’, 1998), gezegend met een nagenoeg perfect Amerikaans accent, hoeft zeker niet voor haar onder te doen. Op subtiele wijze zet hij een man neer die jaloers is op de verworvenheden van zijn zoon en gebukt gaat onder de achteloze dominantie van zijn vrouw. Ook de nevenpersonages worden treffend neergezet. Nick Stahl (‘Sin City’, 2005) bewijst wat hij in huis heeft en Oscarwinnares Marisa Tomei (‘My Cousin Vinny’, 1992) maakt na een reeks flops een geslaagde comeback. Zelfs de kleinste rollen worden geweldig ingevuld. Erg geslaagd zijn bijvoorbeeld Celia Weston en William Wise als de Grinnels, een bevriend echtpaar van de Fowlers. Het acteerwerk is in de breedte dus van een hoog niveau. Niet voor niets werden behalve Spacek ook Wilkinson en Tomei genomineerd voor een Oscar.

Van de vijf nominaties (de film werd ook genomineerd in de categorieën beste film en beste bewerkte scenario) werd jammer genoeg geen enkele verzilverd. Dat zegt vooral iets over het feit dat deze ingetogen film misschien niet voor iedereen toegankelijk genoeg is. Sommige zullen hem zelfs saai vinden. ‘In The Bedroom’ is een film die drijft op stiltes, op wat niet gezegd en niet getoond wordt. Wie zich daarvoor openstelt en zich laat meeslepen door de levensechte personages wordt getrakteerd op een bijzonder sterke en oprechte film. Beklemmend, pakkend, en geloofwaardig van begin tot eind. IJzersterk debuut van Todd Field.

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 21 maart 2002