Karla’s wereld – Karlas kabale (2007)
Regie: Charlotte Sachs Bostrup | 92 minuten | drama, komedie, familie | Acteurs: Elena Arndt-Jensen, Nikolaj Støvring Hansen, Jonathan Juel Werner, Ellen Hillingsø, Nicolaj Kopernikus, Allan Olsen, Kristian Halken, Paw Henriksen, Ulla Henningsen, Lars Knutzon, Sofie Stougaard, Laura Rihan, Birgitte Simonsen, Søren Malling, Ulver Skuli Abildgaard, Rikke Louise Andersson, Regitze Stampe, David Petersen, Mette Stender, Tine Bojanna Bjerregaard
Voormalig topmodel Renée Toft Simonsen schreef de in Denemarken populaire kinderboekenserie over het jonge meisje Karla (inmiddels drie delen). ‘Karlas kabale’ is het eerste deel, gevolgd door ‘Karla & Katrine’ en ‘Karla & Jonas’. Alle drie de boeken zijn inmiddels verfilmd. De eerste verfilming won in thuisland een Robert Film Academy Award (Deense Oscar) voor het beste lied (Lille Svale door Elisabeth Gjerluff Nielsen) en was in vier overige categorieën genomineerd (beste familiefilm, beste score, beste mannelijke en vrouwelijke bijrol). ‘Karla’s wereld’, zoals de film in Nederland wordt uitgebracht, is voor alle leeftijden geschikt, maar gezien de thema’s zullen kinderen vanaf een jaar of negen er het meest uit halen.
Karla is tien jaar. Haar ouders zijn gescheiden en ze woont samen met haar broertje Mads Morten bij haar moeder Rikke en haar nieuwe echtgenoot Leif. Ze heeft ook een halfbroertje, Junior. Junior en Mads Morten spelen vaak samen, waardoor Karla zich vaak eenzaam voelt. Kerstmis nadert, maar daar is weinig van te merken, vindt Karla. Haar moeder is alleen maar druk met schoonmaken en Leif, die journalist is, moet vlak voor kerst nog weg voor een interview. Zo komt haar kamer natuurlijk nooit af! En dat terwijl Leif beloofd heeft dat het voor kerst in orde zal zijn…
Karla’s grootste wens is dat ze met zijn allen kerstmis kunnen vieren, in plaats van twee keer apart. Sinds de scheiding van hun ouders viert Karla met Mads Morten kerstavond namelijk op de 23ste december bij haar vader. Haar vader Allen is geweldig. Hij bedenkt gekke spelletjes zoals een piratengevecht in de tuin. Hij heeft alleen één probleem: hij is alcoholist. Bij een wild spelletje krijgt Mads Morten een gat in zijn hoofd. Omdat het gehecht moet worden moeten ze naar het ziekenhuis, maar hoe moet dat nou? Want Allens rijbewijs is afgepakt. Hulp uit onverwachte hoek komt als Buster, een aan lager wal geraakte bankmanager, die nu leeft als zwerver, aanbiedt hen te brengen. Karla en Buster raken voorzichtig bevriend en Karla nodigt hem uit voor een etentje en een spelletje Monopoly.
Maar dan gaat het fout: Allen belt op het laatste nippertje de kerstviering af omdat hij teveel gedronken heeft, Rikke laat het huishouden aan Karla over omdat ze een aanval van migraine krijgt, en vervolgens breken Mads Morten en Junior de boel af, waarna Karla de schuld krijgt. Karla heeft er schoon genoeg van en loopt weg van huis. Via allerlei omzwervingen komt ze bij Buster en Ejnar, een mentaal gehandicapte jongen, terecht. Hoe zal Karla dit jaar kerst vieren? De originele titel (‘Karlas kabale’) betekent iets anders dan de vertaalde: ‘kabale’ staat voor solitaire, een spelletje dat je onmogelijk kunt winnen. In de film vergelijkt Gudrun, een lieve vrouw die Karla opvangt als ze weggelopen is, haar gezinssituatie met dat spelletje. Ze leert Karla dat ze niet moet opgeven en dat ze als ze maar wil het spelletje kan winnen.
‘Karla’s wereld’ is een toegankelijke, warme familiefilm waarin een “modern” gezin centraal staat. Veel kinderen zullen zich in meer of mindere mate kunnen herkennen in de problemen waar Karla mee kampt: een samengesteld gezin, ouders die geen tijd hebben voor je en vervelende broertjes of zusjes. Karla is een positief ingesteld meisje, dapper en daadkrachtig. Elena Arndt-Jensen zet het meisje overtuigend neer en maakt het de kijker makkelijk om met haar mee te leven. Ook de overige rollen zijn uitstekend ingevuld. Tezamen vormen zij een geloofwaardig gezin. De rol van de excentrieke Buster is ook het vermelden waard: Het is een genot om Kristian Halken te zien verdwijnen in zijn vertolking van de zakenman met een dubieus verleden. Ondanks dat hij voor zijn eigen problemen lijkt te vluchten (regelmatig voert hij nepgesprekken met zijn mobieltje, die niet eens werkt) en een dwangmatige leugenaar is, geeft hij Karla wel een aantal belangrijke levenslessen mee. Prettig is dat de moraal er absoluut niet te dik bovenop ligt en clichés worden grotendeels vermeden. Leif is bijvoorbeeld best een toffe peer.
In het begin zitten wat montagetrucjes, die eerder afleiden van het verhaal dan dat ze daartoe bijdragen. Gelukkig wordt later in de film vertrouwd op de basis: een sterk verhaal en boeiende personages. En hoewel ‘Karla’s wereld’ zich afspeelt voor en tijdens kerst is het geen typische kerstfilm. Maar het is wel een film die uitermate geschikt is om in de warme aanwezigheid van je eigen familie (in welke samengestelde vorm dan ook) tijdens de winterdagen te kijken. Of een ander seizoen, want de thema’s zijn universeel en aansprekend.
Monica Meijer