L’intrus (2004)

Regie: Claire Denis | 130 minuten | drama | Acteurs: Michel Subor, Grégoire Colin, Yekaterina Golubeva, Bambou, Florence Loiret Caille, Lolita Chammah, Alex Descas, Dong-ho Kim, Se-tak Chang, Hong-suk Park, Edwin Alin, Henri Tetainanuarii, Jean-Marc Teriipaia, Anna Tetuaveroa, Béatrice Dalle

Niet zelden adviseren mensen om je hart te volgen. Maar wat als dat hart eerst van iemand anders was? De laat-vijftiger Louis Trebor (Michel Subor), een ex-huurling, houdt zich op in de Jura, het gebergte bij de grens tussen Frankrijk en Zwitserland. Pastoraal leeft hij daar met twee honden. Af en toe ziet hij een apotheekster (Bamboe) voor een nachtje vrijen. Ook is er zoon Sidney (Grégoire Colin) met zijn gezinnetje, maar de twee mannen hebben een moeizame relatie.

Op een van zijn natuuruitjes krijgt Louis last van zijn hartstreek. Hij weet dat zijn dagen geteld zijn. Maar hij laat zich echter niet zomaar uit het veld slaan. Op de zwarte markt zoekt hij een nieuw hart. Het liefst wil hij er één van een jong en krachtig iemand. Wanneer op magische wijze het nieuwe hart onderdeel wordt van Louis (het litteken over zijn bovenlichaam ziet eruit als een lijkenzakrits), begint hij aan een wereldreis op zoek naar een verloren zoon. Het is een reis die stiekem wegheeft van de exotische locaties die een James Bond-film aandoet maar dan zonder al de actie, martini’s en vrouwen.

Niet voor het eerst laat Claire Denis moeilijk in haar kaarten kijken. Het verhaal over Louis is fragmentarisch en de beelden (van vaste cinematografe Agnes Godard) zijn, hoe realistisch ook, dromerig. Vaak filmt Denis vanuit een iets ongewone hoek en blijft ze bij dingen stilstaan die voor veel anderen slechts details zijn. Af en toe is de film daarom frustrerend onnavolgbaar.

Gelukkig houdt de diepgegroefde kop van acteur Michel Subor, ook de kolonel in ‘Beau Travail’ (Claire Denis, 1997), de aandacht vast en is er altijd wel weer een beeld of een kwinkslag in de duistere soundtrack van Stuart Ashton Staples (zanger van Tindersticks met wie Denis vaak samenwerkt) die de zintuigen behoorlijk prikkelen. Soms zit je daarom meer te dromen dan film te kijken.

Voor regisseur Denis is wat het lichaam doet, verbergt of onthult, belangrijker dan wat er uit de monden komt. Slechts sporadisch zal iemand in haar werk zeggen waarom ze iets doen en de filmmaakster geeft ook geen kant en klare antwoorden, sterker nog: die vermijdt ze voornamelijk. Daarnaast praten de personages weinig met elkaar. Wanneer wel, dan veelal in halfzinnen en blikken. In het geval van ‘L’intrus’ lijkt dit voor Denis zelfs een dichterlijke sport (of is het vrijheid?). Je mag de betekenis van het geheel dus zelf lekker uitvogelen (misschien heeft Louis nooit dat nieuwe hart gekregen en droomt hij voorbij de dood). Als dat laatste naar je smaak is, dompel je dan met een gerust hart onder in de enigmatische odyssee van Louis.

Roy van Landschoot

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 27 oktober 2005
Speciale vertoning: Speciale vertoning: Claire Denis – Trouble-Making Magic, 29 februari – 20 maart 2024, Eye Filmmuseum