Loin des hommes (2014)

Regie: David Oelhoffen | 107 minuten | drama | Acteurs: Viggo Mortensen, Reda Kateb, Djemel Barek, Vincent Martin, Nicolas Giraud, Jean-Jérôme Esposito, Hatim Sadiki, Yann Goven, Antoine Régent, Sonia Amori, Antoine Laurent, Ángela Molina


Algerije; 1954. De Franse pied-noir Daru geeft les op een kleine, endemische dorpsschool in de droge gebergtes van Algerije. De pittoreske basisschool is een strak afgebakend toonbeeld van beschaving. Het beschavingsthema komt ook terug in de weidse landschappen, die doen denken aan het genre van de western. Het gebied wordt door wetteloosheid gekarakteriseerd. Het begin van de Algerijnse Onafhankelijkheidsoorlog zet de tegenstelling verder op scherp. Het moreel vermogen van Daru (Viggo Mortsenen) wordt danig op de proef gesteld wanneer hij de Algerijnse moordenaar Mohamed (Reda Kateb) in bescherming neemt. De Arabier dient door Daru te worden aangegeven bij de Franse autoriteiten, maar de Fransman heeft een humaner plan voor ogen. Hun vriendschappelijke pas-de-deux geeft inzicht over wie uiteindelijk de beschaafde en wie de barbaar is in een oorlog die gekenmerkt wordt door zijn buitensporig bloederige karakter.

Waarom precies Daru uitverkorene is om de Arabier naar de Franse koloniserende macht te vervoeren, wordt niet helemaal duidelijk. Zijn educatieve zendingsdrang leidt tot veel onbegrip bij de andere Fransen. Dat hij met de Algerijnen mee heeft gevochten tijdens de Tweede Wereldoorlog zet hem nog verder apart. Daru is een typische eenling. Kortom, het komt niet als een verrassing dat hij zijn opdracht niet uitvoert. In het vervolg van ‘Loin des hommes’ wordt Daru neergezet als een onkreukbaar personage, dat vanuit zijn onderwijzende overtuiging neutraal stelling neemt in de Algerijnse oorlogstwisten. Dat maakt Daru menselijk, maar ook tamelijk eendimensionaal. Zijn persoonlijkheid krijgt echter steeds meer vorm, waardoor ook zijn vroomheid geen groot obstakel wordt. Mohamed blijft op oriëntalistische wijze vooral een enigma. Juist daar had meer ingezeten. De karakterontwikkeling krijgt nu nadrukkelijk vorm vanuit een Westers perspectief. De tegenstellingen komen daardoor nooit helemaal goed uit de verf.

De landschappen worden zeer fraai, maar ook enigszins braaf in beeld gebracht. Het lome tempo past goed bij dat camerawerk, maar komt eveneens overdreven geregisseerd over. ‘Loin des hommes’ voelt als gevolg niet altijd even spontaan aan. Het gaat regisseur David Oelhoffen meer om het uitdragen van zijn thema’s en de morele dilemma’s dan om het vastleggen van een indringende illusie, zo lijkt het. De persoonlijke ontboezemingen van Mohamed en vooral Daru weten gelukkig nog een helpende hand te bieden bij de betrokkenheidvorming van de film.

‘Loin des hommes’, een film gebaseerd op een kort verhaal van schrijver-filosoof Albert Camus, kan de pretenties niet helemaal waarmaken. De aanklacht tegen de Algerijnse Oorlog was in de tijd van Camus wellicht nog enigermate controversieel, maar dankzij de herkenbare westernthematiek is dat scherpe randje er wel van  af. Omdat de dramaturgische spanning rondom de hoofdpersonages wel tevredenstelt, is ‘Loin des hommes’ evenwel geen slechte film.

Wouter Los

Waardering: 3

Bioscooprelease: 12 maart 2015
DVD-release: 23 juni 2015