Los herederos – The Inheritors (2008)

Regie: Eugenio Polgovsky | 90 minuten | documentaire

Het achterland van Mexico is een dankbare bron van inspiratie voor regisseur Eugenio Polgovsky. Over zijn tien jaar reizen over het platteland zei hij dat zijn “woede en bewondering” wilde laten zien over het harde leven van de kinderen daar. In 2004 maakte hij furore in festival- en filmhuiskringen met zijn bekroonde documentaire ‘Tropico de Cancer’ (Kreeftkeerskring). Deze docu was het debuut van de voormalige fotograaf als regisseur en heeft thematisch veel raakvlakken met ‘Los herederos’.

Ook in deze documentaire staat de verpletterende armoede in de streken van Mexico die niet door toeristen worden bezocht, waar geen stranden zijn waar Amerikaanse studenten hun “Spring Break” vieren en waar de bewoners een leven leiden dat al vele tientallen jaren, zo niet eeuwen, in wezen weinig is veranderd. Het is mijlenver en een wereld van verschil met het leven in een metropool als Mexico-Stad met al zijn miljoenen inwoners en het heeft weinig van de charme die Westerse mensen vaak met Mexico associëren.

Het is een hard en karig bestaan voor de mensen in deze streken, met name voor de kinderen die centraal staan in ‘Los herederos’. Vanaf de jongste leeftijd, zodra ze hun steentje kunnen bijdragen, is er geen ontkomen aan: elke taak die gedaan moet worden, wordt uitgevoerd.

In een film van negentig minuten vol met beklijvende beelden zijn er individuele scènes die kijkers extra zullen raken. Deze zullen voor iedereen verschillend zijn. Maar het is soms pijnlijk om te zien hoe de kinderen zichzelf afbeulen in de modder, knielend in het veld en sjouwen met grote flessen water. Intussen ligt onder een versleten dekentje dat als afdakje dient, een baby. Onschuldig en onwetend wat er over een paar jaar verwacht wordt. Geen van de kinderen lijkt naar school te gaan (het is in elk geval niet in de film te zien) en ze werken de hele dag door. Er is maar weinig ontspanning en er zijn maar weinig lichtpuntjes. Fel contrasterend met de kleine en grote inspanningen van de kinderen, zijn de klusjes die bejaarde oude vrouwtjes in de kale huisjes opknappen: kromgebogen en afgeleefd zijn ze een prangend beeld van wat er voor de kinderen in het verschiet ligt in de toekomst.

Hoewel de inhoud van de documentaire over kinderarbeid gaat en op indringende wijze laat zien dat er nog een wereld te winnen valt in de lotsverbetering van deze kinderen, is ‘Los herederos’ geen sombere film. Het voelt als een tegenstrijdigheid, omdat het leven van deze kinderen maar weinig hoop op verbetering zal kennen. Maar de dorpsgemeenschappen zijn hecht, alles wordt met elkaar gedeeld en er wordt voor de kinderen gezorgd en ze worden niet mishandeld. Gelukkig zijn er hier en daar momenten dat ze plezier hebben, lachen en dansen, want anders zou het helemaal ondraaglijk worden om aan te zien.

Indrukwekkend is de ‘Los herederos’ zeker en het knappe is dat de film blijft boeien, ondanks het feit dat er maar weinig dialoog is en Polgovsky er voor gekozen heeft om geen verhaallijn of voice-over toe te voegen. Het zijn pure beelden die op het netvlies blijven hangen.

Hiermee laat Polgovsky zien dat hij een documentairemaker van de oude school is: zijn traditionele benadering houdt in dat hij zelf niet in irritant in beeld aanwezig of zelf het onderwerp is. En laat hij zien dat er geen polemische betogen nodig zijn om een boodschap over te brengen. Door simpelweg te registreren, laat Polgovsky de kijker zelf de beelden (er is zoals gezegd nauwelijks dialoog) absorberen en verwerken, zonder met een geheven vingertje te gaan zwaaien.

Deze schitterende documentaire is mede mogelijk gemaakt met steun van het Hubert Bals fonds van het Filmfestival van Rotterdam.

Hans Geurts

Waardering: 4

Speciale vertoning: IFFR 2009
VOD-release: 7 april 2021 – 26 mei 2021 (IFFR Unleashed: 50/50)