Nuclear Now (2022)

Regie: Oliver Stone | 105 minuten | documentaire

De Amerikaanse regisseur Oliver Stone, van onder meer ‘Platoon’ (1986) en ’Wallstreet’ (1987) en staat niet bepaald bekend om subtiele films en daar gaat de documentaire ‘Nuclear Now’ weinig verandering in brengen. In laatstgenoemde snelwandelt Stone stad en land af op zoek naar waarom kernenergie zo’n slechte reputatie heeft en waarom dat eigenlijk counterproductief is in de strijd tegen de alsmaar groeiende energievraag van de wereldbevolking en de klimaatcrisis.
Samen met een potpourri aan geleerden, een TikTok pro-kernenergie ster (!) en Amerikaanse startups, toont Stone dat de grote angst voor ongelukken met kerncentrales ongegrond is. Ten eerste vallen er veel meer doden door vervuiling van fossiele brandstoffen, zoals uit koolcentrales, en alles wat het aandrijft in de samenleving. Ten tweede zijn de kernrampen van Tsjernobyl en Fukushima uit hun verband getrokken. Een groot deel van de slachtoffers viel door mensgemaakte fouten bij de bouw en nazorg of door het natuurgeweld dan bij de daadwerkelijke ontploffingen in de centrales. Volgens de regisseur is het evenals vliegangst. Als er een vliegtuig verongelukt zijn er vaak veel doden tegelijk en komt dat groot in het nieuws, terwijl over het algemeen autorijden een veel grotere kans geeft op een dodelijke afloop.

Hoe je het ook wendt of keert: volgens Stone kan je nooit met alleen hernieuwbare bronnen, zoals zon- en windenergie, de levensstandaard van het huidige westen onderhouden, laat staan van de nieuwe wereldeconomieën China en India, en tegelijk de klimaatdoelen halen. Daarvoor heb je ook kernenergie nodig. Bovendien de Amerikaanse klimaatvoetafdruk de rest van de wereldbevolking onthouden, zou onrechtvaardig zijn in zijn ogen. Hier kan je zeker vraagtekens bijzetten. Heeft iedere wereldburger wel een Alexa-huis met twee elektrisch aangedreven auto’s in de garage nodig?

Ook het feit dat, op zijn zachtst gezegd, de atoombom een ongelukkig uitvloeisel is van atoomtechnologie, laat Stone verder grotendeels buiten beschouwing. Wel is de documentaire verzot op hoe het militaire apparaat van bepaalde grootmachten onderzeeboten en gigantische vliegdekschepen op atoomenergie de hele wereld laat bevaren. De Koude oorlog lijkt nooit helemaal ontdooid geweest voor Vietnamveteraan Stone.

Weinig mis met de motivatie om kernenergie uit het verdomhoekje te halen, maar regisseur Stone walst als een olifant door een porseleinkast en doet er nog een TikTok-dansje overheen. Er zijn bijna alleen maar voorstanders en (staats)bedrijven gebaat bij het verkoop van nucleaire technologie aan het woord. Als Stone antinucleaire activisten beschuldigd van ongenuanceerde lobby, slaat hij bijna even hard met hetzelfde wapen. Dan heb je het nog niet over hoe weinig geïnspireerd de beelden, rommelig de montage en selectief en repetitief het verhaal zijn. Hoewel vaak even kort door de bocht zijn Stone’s fictiefilms van weleer vele malen meer entertainend en puntig over het lot van de mens dan deze soms (s)malle infotainment.

Roy van Landschoot

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 21 maart 2024