Rocco & Sjuul (2023)
Regie: Anna van der Heide | 92 minuten | komedie, drama | Acteurs: Sabri Saad El-Hamus, Beppie Melissen, Anniek Pheifer, Nazmiye Oral, Jules Croiset, Ingeborg Elzevier, Johanna Hagen
Steeds vaker zie je ze op zowel het grote als het kleine scherm de hoofdrol opeisen: 60-plussers. Zou de vergrijzing zijn toegeslagen in het Nederlandse film- en televisielandschap? Thema’s als (beginnende) dementie, mantelzorg (die beide behandeld worden in de tv-serie ‘Maud & Babs’ met Loes Luca) en het zwarte gat waarin je belandt na je pensioen (‘Tweede Hans’ met Stefan de Walle) zijn niet langer onbespreekbaar. Maar ook liefde op latere leeftijd is niet langer een taboe. Op de zonnige en melige kant gingen Joke Bruijs en Gerard Cox in ‘Casa Coco’ (2022) en in ‘Mi Vida’ (2019) neemt kapster Lou (opnieuw Loes Luca) na jarenlang altijd maar voor anderen gezorgd te hebben, eindelijk de touwtjes van haar leven in eigen handen als ze een cursus Spaans in Andalusië gaat volgen. De sympathieke film ‘Rocco & Sjuul’ (2023) vist in diezelfde vijver en stipt alle thema’s die eerdergenoemde titels aan. En net als in ‘Mi Vida’ zijn het de kinderen die niet lijken te willen begrijpen dat hun moeder in de herfst van haar leven het recht heeft om voor zichzelf te kiezen.
De 70-jarige Sjuul (de altijd sterke Beppie Melissen) is zo’n vrouw die haar hele leven in dienst van anderen heeft geleefd. Zo’n type dat als motto heeft ‘niet klagen, maar dragen’. Na de hersenbloeding van haar echtgenoot Walther (Jules Croiset) is ze in de overlevingsstand geschoten. Overdag schiet ze heen en weer van mantelzorger naar oppasoma voor kleinzoon Timo en weer terug. ’s Avonds kijkt ze ‘Tussen kunst en kitsch’ met haar buurvrouw (Ingeborg Elsevier). Sjuul is zo’n vrouw zoals er zovelen zijn in Nederland, maar die nauwelijks zichtbaar zijn: praktisch en zorgzaam, maar ook zichzelf constant wegcijferend en sterk in die zin dat ze de rots in de branding zijn voor iedereen om hen heen. Het zijn vrouwen die maar door blijven gaan en niet in de gaten hebben dat ze vastzitten. In Sjuuls geval is er een ontmoeting met een oude vlam voor nodig om haar wakker te schudden. Die oude vlam is Rocco (Sabri Saad El-Hamus), die ze in de wandelgangen van het ziekenhuis na jaren weer eens tegen het lijf loopt. Ooit flirtten ze erop los op de dansvloer, maar dat is lang geleden. Ze hebben nooit een relatie gehad, maar de vonk springt wel weer over. Kan dat wel, verliefd worden op een ander terwijl je partner nog leeft maar niet meer is wie hij ooit was?
Ook Rocco heeft niet stilgezeten. Hij verkoopt Italiaanse handgemaakte schoenen, maar zijn zaak is niet meer wat het ooit geweest is. De relatie met Selma (Nazmiye Oral), de moeder van zijn zoon en tevens zakenpartner, is op zijn zachtst gezegd ingewikkeld. Als Rocco gevoelens krijgt voor Sjuul zet dat alles op scherp en blijkt het ineens toch moeilijker dan gedacht om zijn vrouw én zakenpartner echt helemaal los te laten en alle consequenties daarvan te aanvaarden. Sjuul zelf worstelt met schuldgevoelens. Haar contact met Rocco geeft haar afleiding en verzacht haar grote verdriet, maar haar schuldgevoel richting Walther werkt als een rem. Door het contact met Rocco wordt duidelijk dat ze zichzelf te veel weggecijferd heeft. Hij dwingt haar weer echt te voelen en dan zit er niets anders op dan uit te zoeken wat ze zelf nou eigenlijk wil… Ook richting haar dochters Marja (Anniek Pfeiffer) en Sas (Johanna Hagen) heeft Sjuul het gevoel haar keuzes te moeten uitleggen en verantwoorden. Kun je grenzen aangeven over het oppassen op kleinkinderen of ben je dan een liefdeloze oma?
Al die complexe vraagstukken worden door regisseur Anna van der Heide (‘Briefgeheim’, 2010 en ‘De liefhebbers’, 2019) op een luchtige maar respectvolle en ingetogen manier verkend. Beppie Melissen is uitstekend als Sjuul, wier hoofd en hart door het weerzien met Rocco ineens met elkaar in conflict zijn: je overgeven aan een nieuwe liefde is op je zeventigste kennelijk nog net zo kwetsbaar en overweldigend als wanneer je zeventien bent. Met Sabri Saad El-Hamus heeft ze een fijne, hartverwarmende chemie. Hij is geknipt voor de rol van Rocco, die van nature levenslustig is, maar vastgeroest zit in een uitgeblust huwelijk en zijn vroegere successen als ondernemer. Een droogkomische Ingeborg Elsevier en de kat van Sjuul zorgen voor de komische noot, terwijl Sjuuls dochters hun moeder kennelijk haar nieuwe liefdesgeluk niet gunnen, of in elk geval niet staan te springen wanneer zij duidelijk maakt nu eens voor zichzelf te willen kiezen. Boven alles zijn deze personages herkenbaar, juist doordat ze zo ‘alledaags’ zijn. De hele film ademt het gevoel uit gemaakt te zijn voor gewone mensen, door gewone mensen en over gewone mensen en hun worsteling met het leven, en dat is wel zo verfrissend. De thema’s die aangesneden worden zien we overal om ons heen, maar zelden in films. Goed om te zien dat zoveel alledaagsheid zo’n fijne feelgoodfilm oplevert waarin de liefde uiteindelijk tóch overwint.
Patricia Smagge
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 16 november 2023