Smile (2022)

Recensie Smile CinemagazineRegie: Parker Finn | 116 minuten | horror | Acteurs: Sosie Bacon, Kyle Gallner, Jessie T. Usher, Robin Weigert, Caitlin Stasey, Jack Sochet, Nick Arapoglou, Perry Strong, Matthew Lamb, Dora Kiss, Jared Johnston, Ura Yoana Sánchez, Vanessa Cozart, Shu Q, Shevy Gutierrez, Sara Kapner, Kevin Keppy, Marti Matulis, Rob Morgan, Kal Penn

In 2020 schreef en regisseerde Parker Finn een korte film ‘Laura Hasn’t Slept’ over een vrouw die bij een therapeut hulp zoekt vanwege een terugkerende nachtmerrie. De elf minuten durende film won een prijs bij een filmfestival en kwam zo op de radar van Paramount Pictures. Drie maanden later werd Parker Finn door deze organisatie gevraagd een script, gebaseerd op zijn korte film, te schrijven en te regisseren. Dat kwam goed uit omdat hetzelfde idee in zijn bovenkamer rammelde. Het resultaat, ‘Smile’, is een zenuwvretende horrorfilm die de grenzen van ons angstlandschap opzoekt en met een sadistisch lachje overschrijdt. Omdat er al zoveel gezegd en gedaan is in het horrorgenre, is het een compliment aan het adres van Parker Finn dat hij een film heeft gemaakt die, ondanks de gelijkenissen met een andere bekende horror, fris en vers aanvoelt.

Psychiater Dr. Rose Cotter (Sosie Bacon), die werkt bij een psychiatrische inrichting met de paradoxale naam, Mount Pleasant, krijgt een patiënt toegewezen, Laura Weaver (Caitlin Stasey). Laura staat in de hoek van de kamer en trilt van angst. Ze beweert te worden geplaagd door iets dat niemand kan zien of horen. Het achtervolgt en bedreigt haar. Rose gaat er natuurlijk vanuit dat Laura lijdt aan paranoïde waanvoorstellingen als gevolg van psychologisch trauma. Maar dan gebeurt het: tijdens haar sessie met Laura is Rose getuige van zo iets vreemds, dat ze niet weet wat ze ervan moet denken. Het dwingt haar kanttekeningen te plaatsen bij de initiële diagnose van Laura. Is er toch meer aan de hand? Rose komt daar, natuurlijk, erg snel achter. Wat volgt is een rollercoaster naar de donkere diepten van haar angsten (en de onze) en een barst die geslagen wordt in het kristal van haar geestelijke gezondheid. Om deze te overwinnen is ze genoodzaakt de demonen van haar trauma’s te confronteren (figuurlijk gesproken) en hoe dat afloopt is afhankelijk van haar eigen kracht, en die van haar omgeving.

Wat als je overtuigd bent van iets wat niemand ziet? En wat als niemand je gelooft omdat ‘geestesziekte’ een te comfortabel en voor de hand liggend label is om afwijkend gedrag te verklaren? Mensen in psychiatrische instellingen bevinden zich in deze situatie. Echter, zijn ze allemaal gek? Of zien ze juist hetgeen ook tussen hemel en aarde bestaat? Dingen die wij niet zien of waarnemen? De plot van ‘Smile’ is belangrijk omdat het de kijker dwingt open te staan voor andere perspectieven, in plaats van het onverklaarbare te verbannen naar het rijk der fantasie en het vermeende slachtoffer te verdoven met medicijnen. Hoe het verhaal verteld wordt is belangrijk, waarbij de regisseur een film maakt of breekt.

Alhoewel Parker Finn nog niet zoveel regie-ervaring heeft, is dit niet te merken. Het camerawerk raakt de juiste snaren waardoor verschrikking en angst op een subtiele wijze worden opgewekt. Het zijn de kleine dingen, de manier waarop met kleur wordt gespeeld, met perspectief en met de omgeving. De balans tussen stilte en actie. Soms is het beeld 180 graden gedraaid, wat een desoriënterend gevoel veroorzaakt en de ervaring van verschrikking versterkt. De soundtrack, onheilspellend en donker, voedt het gevoel van afgrijzen dat als een aura om ons heen hangt. Zo wordt de kijker meegesleept naar een donkere plaats in zichzelf waar het eigenlijk niet wil zijn.

De acteerprestaties van Sosie Bacon (dochter van Kevin Bacon) dragen daar hoofdzakelijk aan bij. Er is sprake van een langzame, maar zekere, erosie van haar karakter dat ze op een sublieme wijze vertolkt. De rest van de cast waaronder Jessie T. Usher (“The Boys”), Kyle Gallner (‘American Sniper’, ‘A Haunting in Connecticut’) en Kal Penn (‘The Namesake’) komen niet in de buurt van Sosie Bacon betreffende het benodigde acteerspectrum. En dat is niet erg. Dit accentueert namelijk de netelige situatie waar Rose in zit, en de graduele isolatie van haar omgeving.

Het is de moeite waard om te melden dat ’Smile’ zo min als mogelijk gebruik maakt van digitale special effects. Hiervoor is mede hulp gezocht bij Alec Gillis and Woodruff Jr., het duo achter de praktische special effects van de horrorfilm ‘Aliens’. Het resultaat is tastbare horror waar nachtmerries substantie hebben. ‘Smile’ is een horrorfilm die een vervelende smaak in de mond achterlaat. Na het zien hiervan zijn de schaduwen iets donkerder en heeft zelfs een goedaardige glimlach een krokant sinister laagje. Het is een roestig mes door de huid. Koud, indringend en vervelend. Kijk er niet alleen naar. Je bent gewaarschuwd.

Gerold Kort

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 29 september 2022