Spriggan – Supurigan (1998)

Regie: Hirotsuge Kawasaki | 91 minuten | actie, animatie, science fiction | Originele stemmencast: Christopher Patton, Kevin Corn, Ted Pfister, Kevin Corn, Andy McAvin, Kelly Manison, Mike Kleinhenz, Spike Spencer, John Swasey, John Paul Shephard

Wat krijg je als je actie à la James Bond kruist met ’top of the art’ animatie en dat overgiet met een Indiana Jones-sausje? Dan krijg je een film als ‘Spriggan’! Deze Japanse tekenfilm is een doldrieste achtbaanrit vol adrenaline, die op het einde helaas wat ontspoort. Maar daar hoor je later meer over. Laten we eerst maar eens naar het verhaal kijken.

De film start met de ontdekking van een mysterieus object. Al snel blijkt dat het gaat om de ark van Noach. Dit mythische schip zit vastgevroren in een gletsjer in Turkije. Als een schimmige organisatie lucht krijgt van deze ontdekking, worden de vinders, Arcam, plotseling geconfronteerd met een tot de tanden bewapende vijand. Om ervoor te zorgen dat de vondst beschermt blijft, roept Arcam de hulp in van Yu Ominae (Patton). Deze Japanse jongen is een supersoldaat, een Spriggan. Onimae moet het opnemen tegen zijn voormalige legerleider en een geheimzinnig jongetje, kolonel MacDougall (Corn), dat over psychische krachten bezit.

Het verhaal van de film is best interessant en doet een beetje denken aan de avonturen van de bekendste archeoloog uit de filmgeschiedenis. Het religieuze tintje geeft de anime een scherp randje en zorgt voor een vleugje mysterie. Met name omdat het plot rond de Bijbelse ark best aardig is uitgewerkt. Jammer genoeg kan dat niet gezegd worden over de hele film. Met name het einde van de anime is slap en lijkt wel afgeraffeld te zijn. Alle zorgvuldig opgebouwde spanning en actie, wordt in één klap teniet gedaan door een anti-climax die te lang uitgesponnen is. En tja, ook dat element lijkt ook gekopieerd te zijn van een andere blockbuster: te weten ‘Akira’. Helaas voor ‘Spriggan’ was de klassieke animeklassieker er al veel eerder – en veel beter, in geslaagd om met een plot over genetisch gemanipuleerde kinderen met psychische krachten aan te komen.

Regisseur Hirotsuge Kawasaki heeft de spanningsboog van de film slecht verdeeld. Dat is niet te wijten aan alleen hem, ook de scriptschrijvers hebben zich vertild aan het verhaal. ‘Spriggan’ is gebaseerd op de manga ‘Striker’ van auteur Takashige Hiroshi. Het stripverhaal van Hiroshi, ook in het Nederlands uitgegeven door uitgeverij Big Balloon, is een kort en vermakelijk verhaaltje dat eigenlijk niet geschikt is voor een ruim 90 minuten durende speelfilm. ‘Spriggan’ was beter gebaat bij een veel kortere speelduur. Hiroshi had een luchtig verhaaltje neergepend dat door de niet aflatende stroom van actie en humor van begin tot eind wist te boeien. Om trouw aan de manga te blijven, had de regisseur zijn film best 30 minuten kunnen inkorten. Dat heeft Kawasaki niet gedaan en om zijn productie draaiende te houden, zijn er enkele onderdelen uit de strip veranderd. Niet ten goede jammer genoeg.

De origine van hoofdpersoon Onimae werd niet verklaard in de manga. Dat was niet belangrijk vond de auteur. Om de lengte van zijn film te rechtvaardigen heeft Kawasaki de hoofdpersoon wat meer diepgang weten te geven. Maar het is de regisseur niet gelukt om een origineel verhaal rond de Spriggan’s verleden te bedenken. Als kijker krijg je een slap plotlijntje voor je kiezen waarin kindsoldaten en overheidsgeheimen centraal staan. Omdat talloze andere anime’s al hetzelfde thema hadden, weet deze film geen impact meer te maken met het uitgekauwde, clichématige verzinseltje rond het verleden van de held. De mislukte uitdieping van het hoofdpersonage gaat ten koste van de actiescènes. Ondanks de opmerkelijk knappe verfilming van de geweldsscènes uit de strip, duren die passages weer veel te kort. Een gemiste kans dus. Hier houdt de kritiek niet mee op. De humor uit de manga is in de film niet terug te vinden. ‘Striker’ kende een grappig detail dat de held nog gewoon op school zat en dat zijn missies voor Arcam ten koste ging van zijn schoolwerk. In de film wordt er te weinig stilgestaan bij dit gegeven.

Je ziet Onimae wel terug op school, maar het is geen belangrijk onderdeel van zijn leven. In de strip wel en dat leverde leuke momenten op, waarbij de jongen zijn leven op het spel zette om toch maar op tijd in de schoolbanken terug te zijn, omdat hij anders een belangrijk proefwerk miste. De jeugdige onbezonnenheid van dit personage gaf hem juist zijn charme. In de prent van Kawasaki is daar niet veel van terug te vinden. Nu is het vaak zo dat bij een verfilming van een totaal ander medium dan film, het één en ander veranderd wordt, maar het is jammer dat de regisseur enkele sterke punten uit het boek compleet negeert. Het had de film meer pit gegeven. Andere personages zoals de oude commandant van Onimae en de Franse Spriggan Jean worden dan weer helemaal niet uigediept. Kawasaki heeft zijn aandacht voornamelijk aan het hoofdpersoon besteed. Helaas is hij hierin doorgeslagen, met het gevolg dat bijna alle andere personages de nodige diepgang missen. De karakterontwikkeling is nihil.

Na alle kritiek zou je misschien kunnen denken dat ‘Spriggan’ een draak van een film is. Dat is absoluut niet zo. Als je niet bekend met de strip, of bereid bent om enkele saaiere passages voor lief te nemen, dan wacht er een wonderlijke film op je. Wonderlijk in de zin van de actie. Zonder te overdrijven kun je de actiescènes uit ‘Spriggan’ vergelijken met de beste stunts uit Hollywood. Het animatiewerk van deze anime is van zo’n hoog niveau dat je af en toe vergeet naar een tekenfilm te kijken. De personages bewegen zeer natuurgetrouw en de kleinste details in de film zijn allemaal met liefde uitgevoerd. Zo kun je een zeer spectaculaire achtervolgingsscène in Istanbul verwachten. Maar dat is nog niet alles. Een man tegen man gevecht tussen Onimae en zijn voormalige commandant is het onbetwiste hoogtepunt uit de film. De manier waarop lichaamsbewegingen en gezichtsexpressies in beeld worden gebracht is ongeëvenaard mooi. Qua uiterlijk hoeft ‘Spriggan’ zich nergens voor te schamen. Ook de soundtrack is degelijk. Bombastische muziek die erg veel overeenkomsten vertoond met het bekende Hollywoodwerk van gerenommeerde componisten als John Williams en James Horner. Geen wereldschokkende soundtrack, maar wel passend voor de gebeurtenissen op je tv-scherm.

Tussen alle wat moeilijkere anime’s die er tegenwoordig op de markt zijn, is ‘Spriggan’ een verrassend toegankelijke productie. Ideaal voor mensen die wel eens een anime wil proberen. Als eerste stap in de wereld van de Japanse tekenfilm, is ‘Spriggan’ niet eens zo’n slechte keus. Verwacht geen film die diepe kwesties als de zin van bestaan en het dualisme in de mensheid aansnijdt, maar zet je schrap voor een ‘no nonsens’ actiespektakel met een hoog popcorn-gehalte.

Frank v.d. Ven