Surveillance (2008)
Regie: Jennifer Chambers Lynch | 98 minuten | drama, horror, thriller, misdaad | Acteurs: Julia Ormond, Bill Pullman, Pell James, Ryan Simpkins, French Stewart, Kent Harper, Caroline Aaron, Kyle Briere, Hugh Dillon, Gill Gayle, Michael Ironside, Shannon Jardine, Mac Miller, Charlie Newmark, Cheri Oteri, Anita Smith, Josh Strait, Kent Wolkowski
De regisseur van ‘Surveillance’ heet Jennifer Chambers Lynch en is, inderdaad, de dochter van filmgrootmeester David Lynch. Dat zal niet gemakkelijk geweest zijn voor haar. Daar waar het pad geëffend leek te zijn zal ze vele valkuilen en obstakels zijn tegengekomen, waaronder de hoge verwachtingen die een ‘dochter van’ ten deel vallen en de vergelijkingen met haar beroemde vader die altijd maar weer getrokken zullen worden. Zullen wij daar ook maar meteen mee beginnen?
Lynch deelt met haar vader absoluut de donkere visie op de mens, maar (daar is hij al) haalt hierbij niet de abstractie en diepgang die haar vader bereikt. Het gitzwarte dat zijn ziel kleurt en voedingsbodem is voor al zijn films, zit hem bij dochterlief meer in de buitenlaag. Een onderlaag die te dun is om een te geconstrueerd verhaal te kunnen verhullen.
In wezen is met het verhaal niet zo veel mis. Over de plot kan echt weinig gezegd worden, omdat er verrassingen in zitten à la ‘The Usual Suspects’ (1994) en dat is een pre. Het idee is dan ook interessant en spannend. Lynch gaat onderuit in de regie en vooral in de uitwerking van het script: karakters zijn te stereotype en de dialogen zijn zwak en soms zelfs overbodig. Dit geldt gek genoeg vooral voor het gedeelte dat zich op het politiebureau afspeelt.
Lynch probeert op het politiebureau een broeierige sfeer van onderlinge nijd en misverstanden te creëren, maar die scènes die daarvoor moeten zorgen, werken eerder op de gaapspieren, helaas. Het gedeelte van de flashbacks, waarin het werkelijke verhaal naar voren komt, is eigenlijk veel beter gedaan. Alles verloopt vlot, er zit wat (sarcastische) humor in en de acteurs gaan lekker te keer. Dit gedeelte had zo uit een Tarantino film kunnen komen, wat een groot compliment is voor Lynch. Echter gaat ze ook hier een paar keer over de schreef.
Niemand lijkt te deugen in de wereld van dochter Lynch; iedereen verbergt iets en bij de een is het nog erger dan bij de ander. Hierbij worden extremen en (iets te overduidelijke) uitvergrotingen niet geschuwd. Zo hebben we bijvoorbeeld een agentenduo, waarvan de ene dom en enthousiast is en blijft en de ander cynisch en slim. Twee andere agenten zijn pure sadisten en schieten in the middle of nowhere banden lek van argeloze, voorbijrijdende automobilisten, om ze vervolgens aan te houden, te bedriegen en te vernederen, mag het misschien ietsje minder?
In ‘Surveillance’ toont Jennifer Chambers Lynch zich een liefhebber voor het donkere van de mens. Bloedvergieten, cynisme, seksualiteit en machtsspelletjes gaan hand in hand en voor liefhebbers als ‘Natural Born Killers’ levert dit hier en daar onderhoudend materiaal op. Aan het einde vraag je je echter af: waarom allemaal? Een vraag die nooit letterlijk beantwoord hoeft te worden – dat hoeft bij Lynch en Tarantino ook niet – maar wel een vraag die eigenlijk niet zou moeten opkomen. Het antwoord lijkt hier in ieder geval te zijn: dochter Lynch wil iets te graag. Alle problemen waar de film mee kampt, doen denken aan die andere film van haar, ‘Boxing Helena’, uit 1993. Bijna zestien jaar later laat ze zien wel iets te hebben bijgeleerd, maar nog steeds niet genoeg.
Arjen Dijkstra
Waardering: 2.5
Bioscooprelease: 8 januari 2009