The Addiction (1995)

Regie: Abel Ferrara | 84 minuten | drama, horror | Acteurs: Christopher Walken, Paul Calderon, Lilli Taylor, Annabella Sciorra, Edie Falco, Kathryn Erbe, Michael Imperioli, Fredro Starr, Jamal Simmons, Michael A. Fella, Louis Katz, Leroy Johnson, Fred Williams, Avron Coleman, Lisa Casillo, Frank Aquilino, Nicholas De Cegli, Jay Julien, Chuck Jeffreys, Edward Conna, Nancy Ellen Anzalone, Susan Mitchell, Mary Ann Hannon, John Vincent McEvily, Bianca Pratt, Christina Campanella, Anthony Giangrande, Heather Bracken, Robert W. Castle, Kevin Scullin

Wie een zwak heeft voor filosoferende vampieren mag ‘The Addiction’ niet missen. In deze film van Abel Ferrara verschijnt de ene na de andere ondode die bijzonder hoogdravende one liners van beroemde filosofen als Nietschze, Kierkegaard en Sartre uitkraamt. En passant bijten de bloedzuigers nog wat onschuldige voorbijgangers in de nek.

‘The Addiction’ laat zich niet in een hokje stoppen. Een typering die eigenlijk opgaat voor het gehele oeuvre van regisseur Ferrara. De beste man is geheel onafhankelijk en doet waar hij zin in heeft. Zo ook in zijn vampierenvehikel uit 1995. Hoewel de mythische monsters doorgaans opdraven in bloederige geweldsfilms, laten de ondoden hier een heel andere kant van zichzelf zien.

In ‘The Addiction’ draait het om studente Kathleen (Taylor). De jonge vrouw is een ambitieuze leerling die helemaal into filosofie is. Haar leventje verandert ineens als ze wordt gebeten door een mysterieuze vrouw. Kathleen is een vampier geworden: een junk continu op zoek naar bloed.

Echte ‘gore hounds’ zullen flink teleurgesteld worden door ‘The Addiction’. Het horrorgehalte van deze film ligt behoorlijk laag. Ferrara heeft meer interesse in de diepere lagen van het vampirisme. Zo schildert de cinast de bloedzuigers af als junkies: mensen die verslaafd zijn aan bloed en alles over hebben voor hun volgende ‘shot’. De lust naar bloed zorgt ervoor dat Kathleen de mensen uit haar omgeving pijn doet en langzaamaan de realiteit uit het oog verliest.

Kathleen’s verslaving verandert haar in een gewetenloos persoon die is overgeleverd aan haar grillige aard. Alsof het nog niet genoeg is om vampieren neer te zetten als bloedslurpende losers, gaat Ferrara nog een stapje verder. De eigenzinnige filmmaker strooit ook nog met wat vergelijkingen tussen de bloeddorst van de vampier versus die van de mensheid.

In de zoektocht naar geluk en macht is de mens in staat tot gruwelijke dingen. Zoals de Holocaust. Onder het dunne laagje vernis dat wij ‘beschaving’ noemen, schuilt een moordzuchtig monster dat bestaat uit een gitzwart instinct dat zelfs de zwakste onder ons in staat stelt tot de meest weerzinwekkende daden. Althans dat is de strekking van Ferrara’s film. En eerlijk is eerlijk, ‘The Addiction’ zet je aan het denken.

Ferrara heeft zijn boodschap verpakt in een low budget zwart/wit film die zich via filosofische one liners en Christelijke symboliek ontvouwd. “Zijn wij niet allemaal zondaars?”, vraagt Kathleen zich af terwijl ze wanhopig op zoek gaat naar verlossing. Een interessante vraagstelling, die wel in een pompeus, quasi literair jasje is gegoten. In ‘The Addiction’ praten alle personages in statige volzinnen met elkaar. De dialogen zijn zwaar en pretentieus. De taaie teksten zorgen ervoor dat de film regelmatig langdradig en moeilijk overkomt.

Het is aan de sterke cast te danken dat de film niet geheel onverteerbaar wordt. Lili Taylor speelt de rol van de moreel afgetakelde Kathleen met verve. De neerwaartse spiraal waarin de jonge vrouw beland, wordt goed neergezet door de actrice. Taylor krijgt goed tegenspel van Edie ‘Sopranos’ Falco en Christopher Walken. Het acteerwerk is naturel en rauw. Ook de sobere soundtrack zorgt ervoor dat ‘The Addiction’ blijft intrigeren.

De grootste troef van de film is echter de onvoorspelbaarheid ervan. Omdat Ferrara met niemand rekening hoeft te houden kan hij de films maken die hij zelf voor ogen heeft. Dus geen verplichte romantiek of een geforceerd happy end: de Amerikaanse cineast is baas in eigen film. Die vrijheid resulteert in vreemde producties als deze waarvan je het verloop niet kan voorspellen. De film geeft je een ongemakkelijk gevoel en heeft een indringend sfeertje.

‘The Addiction’ is taaie kost. De depressieve sfeer en de literaire dialogen zijn zeker niet ieders kopje thee. Kun je over het stroeve begin van de film heenstappen, dan wacht er een bijzondere en eigenzinnige productie op je. Cultliefhebbers moeten deze vreemde film zeker een kans geven.

Frank v.d. Ven