The Rat Catcher (2023)

Regie: Wes Anderson | 17 minuten | korte film, komedie | Acteurs: Richard Ayoade, Ralph Fiennes, Rupert Friend, Eliel Ford, Benoît Herlin, Till Sennhenn

In zijn derde Roald Dahl-verfilming, neemt de Amerikaanse regisseur Wes Anderson het kortverhaal ‘The Ratcatcher’ onder de loep. Het vertelt het verhaaltje over een rattenverdelger die door de gezondheidsraad is gestuurd naar een klein dorpje om korte metten te maken met de lokale plaag. Dit allemaal verteld vanuit het standpunt van een lokale journalist. Het is hét moment voor de Britse komiek en acteur Richard Ayoade om te laten zien dat hij het waard is om bij het clubje van Wes Anderson te horen.

Een journalist (Richard Ayoade) zit voor zijn nieuwszaak. Hij drinkt rustig van zijn thee en begint dan zijn beklag. Hij vertelt – hoewel het in feite Roald Dahl (Ralph Fiennes) is die ons het sprookje meedeelt – hoe een rattenvanger (ook Ralph Fiennes) naar hun dorpje kwam om de lokale plaag op te lossen. Eenmaal gearriveerd, beschrijft de journalist de grimmige outcast en wordt het al snel duidelijk dat de rattenvanger iets weg heeft van het knaagdier zelf. Na wat over koetjes en kalfjes gepraat te hebben met de lokale garagehouder, Claud Cubbage (Rupert Friend), gaat de verdelger aan de slag.

Wie is die rattenvanger? Waar zijn de ratten? Wie is er nu eigenlijk de rat? De boodschap van de film, over hoe sommige dingen onverklaarbaar zijn en sommige vragen onbeantwoord blijven, is uiteindelijk ook het grootste minpunt. Anderson laat zijn kijkers graag achter met onbeantwoorde vragen. ‘Asteroid City’ draait om het idee dat er voor sommige diepe levensvragen – of aliens – simpelweg geen antwoord is. Het verschil tussen deze film en ‘The Rat Catcher’ is dat de eerste een afgerond werk is. Op een bepaalde manier is ‘The Rat Catcher’ ook een voltooid product, maar ook weer net niet. Dat is net de paradox waarmee Anderson ons achterlaat. Daarnaast vertelt dit donkere kortverhaaltje ook iets over hoe we omgaan met onze medemens. De rattenvanger, met al zijn looks, ziet er uit als een onguur figuur, wat al snel onwennige reacties van de journalist en de monteur uitlokt. In zijn zoektocht en jacht naar ratten is de man zelf een rat geworden. Een product van zijn beroep, dat niet geniet van een positieve reputatie. In feite houden Anderson/Dahl ons hiermee een spiegel voor, en zeggen ze iets over de waardeoordelen die we te snel vormen, zeker wanneer het over socio-economische klassen gaat.

‘The Rat Catcher’ put dan weer kracht uit de overweldigende acteerprestaties van het kleine ensemble acteurs en het ijzersterke script dat haast op commando wordt afgevuurd. Naast de rol van de verteller, Roald Dahl, kruipt Ralph Fiennes in de huid van de rattenvanger die de leuze ‘ken uw vijand’ iets te serieus heeft genomen. Met zijn plat Brits accent en zijn lange vettige haar, weet de gerenommeerde acteur een typetje leven in te blazen. Het is een van de eerste keren dat een acteur een overdreven rol speelt in een Wes Anderson-film, een man die bekend staat om zijn acteurs emotieloos over te laten komen. Niet alleen overdreven, maar ook zeer sinister en eng. Deze kortfilm is misschien wel het dichtste waarbij we ooit zullen komen om een door Wes Anderson geregisseerde horrorfilm te krijgen. Daarnaast is het een wonder dat Richard Ayoade nooit eerder deel uitmaakte van het acteursclubje van Anderson, want hij doet het zo gemakkelijk lijken, wanneer het strakke script uit zijn mond vloeit.

Net zoals het abrupte vertrek van de rattenvanger verlaat deze magische kortfilm ons. In net onder zeventien minuten, die zo voorbij vliegen, weet Wes Anderson zijn kijker weer te betoveren door hem te introduceren tot een fictieve symmetrische en minimalistische wereld. De combinatie van Roald Dahls narratieve vertelstructuur en Andersons typerende stilistische kenmerken blijft sterk, maar het verhaal doet de kijker hunkeren naar meer. In tegenstelling tot de ratten blijft de kijker hierdoor achter met een zekere honger. Dat neemt niet weg dat ‘The Rat Catcher’ absoluut de moeite waard is!

Nick Majchrowicz

Waardering: 3.5

VOD-release: 29 september 2023 (Netflix)