The Snowman (2017)

Regie: Tomas Alfredson | 119 minuten | drama, misdaad, horror, thriller | Acteurs: Michael Fassbender, Rebecca Ferguson, Charlotte Gainsbourg, Jonas Karlsson, Michael Yates, Ronan Vibert, J.K. Simmons, Val Kilmer, David Dencik, Toby Jones, Genevieve O’Reilly, James D’Arcy, Jeté Laurence, Adrian Dunbar, Chloë Sevigny, Jakob Oftebro, Leonard Samuelsson Heinemann, Sofia Helin, Peter Dalle

Een goede thriller is als een ritje in een achtbaan. Niemand minder dan The Master of Suspense himself, Alfred Hitchcock, maakte die vergelijking regelmatig gedurende zijn zes decennia durende carrière. Hij omschreef graag hoe de mensen zouden schreeuwen als ze met een noodgang naar beneden scheuren of door loopings en kurkentrekkers razen. De spanning en adrenaline die ze tijdens de rit voelen, zou uitmonden in uitbundige lachsalvo’s zodra hun karretje weer tot stilstand was gekomen. “Sommige mensen willen op die manier vermaakt worden”, zei hij. “En ik ben slechts een ‘fellow’ die de achtbanen bouwt.” Bij de release van ‘De sneeuwman’, de literaire thriller uit 2007 van de Noorse schrijver Jo Nesbø, haalde Thomas Kaufmann, boekrecensent bij The Washington Independent, Hitchcocks vergelijking weer van stal: “‘De sneeuwman’ is een ‘first class roller-coaster ride’.” Het boek maakt deel uit van de reeks thrillers rond de geniale Noorse rechercheur Harry Hole, hoofddetective van een gespecialiseerde misdaadeenheid en een man met veel problemen. Hij rookt en drinkt stevig en met name zijn alcoholverslaving brengt hem geregeld in conflict met zijn collega’s en leidinggevenden. Veel vrienden heeft hij ook niet. In veel opzichten is Hole een stereotype nukkige Scandinavische politieman, vergelijkbaar met Henning Mankells creatie Kurt Wallander. Interessant ‘voer’ voor filmmakers dus! Waarom uitgerekend ‘The Snowman’, het zevende (!) boek uit de reeks, uitverkoren werd voor de eerste filmische kennismaking met Harry Hole, is een raadsel.

In eerste instantie was Martin Scorsese aangetrokken om de verfilming van ‘The Snowman’ (2017) te regisseren (bij het eindproduct is hij betrokken als uitvoerend producent), en ook de namen van de Noor Morten Tyldum (‘The Imitation Game’, 2014) en de IJslander Baltasar Kormákur (‘A Little Trip to Heaven’, 2005) vielen alvorens de Zweed Tomas Alfredson de regie definitief op zich nam. Alfredson kennen we nog van zijn uitstekende, veelvuldig bekroonde horrorfilm ‘Let the Right One in’ (2008) en de al even geslaagde stijlvolle boekverfilming ‘Tinker Tailor Soldier Spy’ uit 2011. Een man die wel een potje kon breken dus. Toen gerenommeerde acteurs als Michael Fassbender, Charlotte Gainsbourg, Chloë Sevingny, JK Simmons en Toby Jones werden aangetrokken om een rol in de film te spelen, waren de verwachtingen hooggespannen. Een talentvolle regisseur, een vermaarde cast en een bestseller als basis; wat zou er mis kunnen gaan met de verfilming van ‘The Snowman’, zou je denken? Heel veel dus. Aan de complexiteit van het verhaal kan het niet liggen; Harry Hole (Michael Fassbender) krijgt in ‘The Snowman’ te maken met de vermissing van een vrouw tijdens de eerste sneeuwval van de winter. Zodra hij zich vastbijt in de zaak, ontdekt hij steeds meer signalen die erop wijzen dat een ongrijpbare seriemoordenaar die in het verleden al eens toesloeg, weer actief is. De moordenaar laat op de plaats delict een angstaanjagende sneeuwpop achter. Met de hulp van een briljante nieuwe collega Katrine (Rebecca Ferguson) legt Hole een verband tussen zaken van tientallen jaren geleden en deze lugubere nieuwe zaak. Ze moeten de gewetenloze dader opsporen voordat het weer gaat sneeuwen en hij opnieuw zal toeslaan.

Het ligt vooral aan de uitwerking dat ‘The Snowman’ totaal niet uit de verf komt. Alfredson, die publiekelijk afstand nam van het eindproduct, gaf zelf een verklaring waarom zijn film niet geworden is wat hij ervan gehoopt had. Er lag een prachtig scenario van Peter Straughan (‘Tinker Tailor Soldier Spy’), Hossein Amini (‘Drive’, 2011) en Søren Sveistrup (bekend van de Deense tv-serie “The Killing”), maar er was te weinig tijd uitgetrokken voor de opnamen in Noorwegen. “We hadden niet het complete scenario bij ons en toen we wilden beginnen met de montage, ontdekten we dat we een hoop scènes misten. Het is alsof je een legpuzzel maakt en er een aantal cruciale stukjes ontbreken, zodat je niet het gehele plaatje ziet”, zo zei Alfredson in een gesprek met de Noorse radiozender NRK. In allerijl werd de briljante editor Thelma Schoonmaker – die veelvuldig samenwerkte met Martin Scorsese en tientallen prijzen, waaronder drie Oscars, op de schouw heeft staan – ingevlogen om te redden wat er te redden viel, maar het mocht niet meer baten. ‘The Snowman’ is verhaaltechnisch een chaos; vol losse flodders en subplotjes die nooit worden uitgewerkt, een onsamenhangend geheel dat de kijker weinig ruimte voor enige houvast biedt, personages die niet voldoende geïntroduceerd worden. Met zoveel talent aan boord mag je verwachten dat er minimaal één iemand opstaat die zich aan de malaise weet te onttrekken, maar de cast lijkt op routine te spelen. Fassbender doet zijn best, maar aangezien niemand de moeite neemt zijn personage op een fatsoenlijke manier te introduceren, komt zijn Harry Hole niet verder dan een stuurse man die peinzend de Noorse landschappen in tuurt. De prachtig gefilmde Noorse landschappen, dat dan weer wel. Want inhoudelijk mag er dan van alles rammelen aan ‘The Snowman’, in visueel opzicht voldoet de film wel aan de verwachtingen.

‘The Snowman’ oogt als een haastklus, waar geen passie en toewijding in is gestopt. Het verhaal van Jo Nesbø verdient beter. Zo zie je maar; zelfs als op papier alle poppetjes op de juiste plaats staan, kan de praktijk een heel ander beeld geven. ‘The Snowman’ komt hoog op de lijst waar het de teleurstelling van het jaar betreft!

Patricia Smagge

Waardering: 2

Bioscooprelease: 2 november 2017
DVD- en blu-ray-release: 21 maart 2018