The Spikes Gang (1974)

Regie: Richard Fleischer | 96 minuten | western | Acteurs: Lee Marvin, Gary Grimes, Ron Howard, Charles Martin Smith, Arthur Hunnicutt, Noah Beery Jr., Marc Smith, Don Fellows, Elliott Sullivan, Ralph Brown, Bill Curran, Ricardo Palacios, David Thomson, Bert Conway, Adolfo Thous, Allen Russell, Frances O’Flynn

Het is altijd verfrissend om binnen een bekend genre eens een afwijkende invalshoek te vinden. Alleen al daarom is ‘The Spikes Gang’ een geslaagde film. We zien in deze western namelijk niet de gebruikelijke besnorde bandieten en stoere sherrifs elkaar de hele film al pistolentrekkend te lijf gaan. Geen wilde achtervolgingen te paard, geen uitbraken uit gammele gevangenissen, nee, in deze film volgen we een vriendengroep van drie jonge jongens, die zich juist staande proberen te houden tussen al dit geweld. En dat blijkt uiteraard helemaal niet zo makkelijk te zijn.

De drie vrienden Will (Gary Grimes), Les (Ron Howard) en Tod (Charles Martin Smith) treffen op een dag een halfdode man tussen de struiken. Ze besluiten hem te verzorgen, maar komen er al gauw achter dat hij de gezochte crimineel Harry Spikes is. Deze Harry (Lee Marvin) maakt echter zo’n indruk op de kids met zijn verhalen over bankovervallen, dat ze volkomen geïntrigeerd raken door het weelderige bestaan als outlaw. Wanneer Will door zijn vader voor de zoveelste keer wordt afgetuigd, omdat hij gelogen heeft over de opvang van Spikes, besluit hij zijn oude boerenleventje op te geven en achter Harry Spikes aan te gaan. Als echte vrienden besluiten Les en Tod hem niet aan zijn lot over te laten en zo gaan ze gezamenlijk op pad.

De jongens weten echter van toeten noch blazen en hun eerste bankoverval mislukt dan ook hopeloos, met een dode wetsdienaar tot gevolg. Nu er geen weg terug meer is, moeten ze zo goed en zo kwaad als het gaat het hoofd boven water proberen te houden. Dat mislukt faliekant, maar puur bij toeval ontmoetten ze Spikes weer, die nog bij ze in het krijt staat. Hij helpt de jongens uit de problemen en staat toe dat ze zich bij hem aansluiten. Zo vormen ze de Spikes Gang, en gaan ze gretig op zoek naar avontuur en het grote geld.

Regisseur Richard Fleischer heeft een intrigerende rolprent afgeleverd die je niet in de koude kleren gaat zitten. Waar de drie vrienden aanvankelijk vol vertrouwen zijn dat ze een gemakkelijk luxe-leventje buiten de wet tegemoet gaan, worden ze al snel geconfronteerd met de consequenties van hun daden. Fleischer heeft de spanningen tussen de drie jongelingen mooi uitgewerkt, daarbij geholpen door sterk spel van vooral Charles Martin Smith, die een indrukwekkende en tragische Tod neerzet.

Maar ook Lee Marvin, die met zijn Harry Spikes als katalysator dient, is zijn gebruikelijke enerverende zelf. Waar hij zich aanvankelijk voordoet als een fijne kameraad die het beste met de jongens voorheeft, komen de vrienden er gaandeweg achter dat Spikes toch vooral handelt in zijn eigen voordeel en zich weinig bekommert om hun welzijn. De logica die hij hanteert roept de nodige morele vragen op en levert de film een bijzondere diepgang die bij veel westerns ontbreekt. Deze ondergewaardeerde film is het zeker waard om uit de vergetelheid getrokken te worden en verdient een veel groter publiek. Komt dat zien!

Wouter de Boer