Geen bereik – Duggholufólkið (2007)

Regie: Ari Kristinsson | 82 minuten | avontuur, familie | Acteurs: Margrét Ákadóttir, Þórdís Hulda Árnadóttir, Árni Beinteinn Árnason, Erlendur Eiríksson, Brynhildur Guðjónsdóttir, Bryndís Gunnlaugsdottír, Steinn Ármann Magnússon, Magnús Ólafsson, Margrét Vilhjálmsdóttir, Bergþór Þorvaldsson

IJsland – land van vuur en ijs. Broeiende vulkanen en steenkoude ijsschotsen gaan er hand in hand. Het eiland dat tussen Groenland en Europa in ligt is mysterieus en boeiend, met zijn bizarre natuurverschijnselen en eindeloze sneeuwvlakten. Wat gaat er bijvoorbeeld schuil in de stoompluimen die uit de geisers tevoorschijn komen? De IJslandse bevolking gelooft heilig in mythische figuren als trollen en boze geesten, die zich schuilhouden in de grotten van de hooglanden en een wezenlijk onderdeel uitmaken van de IJslandse cultuur. Vroeger kregen ze de schuld van de verdwijning van reizigers die de hooglanden probeerden te doorkruizen maar nooit aan de andere kant van het land aankwamen. Dit gaat veel verder dan een volksfabeltje…  Na een aantal mysterieuze ongevallen werd bijvoorbeeld de aanleg van een weg gewijzigd om de kwade geesten niet langer te tarten. De geheimzinnigheid en ondoorgrondelijkheid maakt IJsland bij uitstek geschikt als decor voor een spannend verhaal. Ari Kristinsson, bekend van zijn aanstekelijke familiekomedies, maakt optimaal gebruik van de geheimzinnige sfeer van de IJslandse hooglanden in ‘Geen bereik’ (‘No Network’ of ‘Duggholufólkið’, 2007).

De ouders van Kalli (Bergþór Þorvaldsson) zijn enkele jaren geleden uit elkaar gegaan en sindsdien woont hij met zijn moeder Maria (Brynhildur Guðjónsdóttir) in Reykjavik, terwijl zijn vader Tomas (Erlendur Eiríksson) met zijn nieuwe vrouw en haar dochter Ellen (Þórdís Hulda Árnadóttir) in het afgelegen Ísafjorður woont. Van zijn moeder krijgt Kalli alles wat zijn hartje begeert. Computers, mobiele telefoons en andere technische snufjes zijn dan ook zijn favoriete tijdverdrijf, wat hem volgens zijn klasgenootjes tot ‘nerd van het jaar’ maakt. Na een opstootje op het schoolplein stuurt de directeur van de school Kalli naar huis – hij hoeft pas na de kerst weer terug te komen. Aangezien zijn moeder het druk heeft met haar examens en het te druk heeft om haar zoon bezig te houden, stuurt ze Kalli naar zijn vader. Iets waar hij helemaal geen zin in heeft, want hij ziet diens nieuwe, hoogzwangere vrouw als een indringer en hij kan zijn stiefzusje al helemaal niet uitstaan! Volgens hem is zij een heks, omdat ze beweert net als haar overleden vader over spirituele krachten te bezitten.

Maar voor Kalli zit er niets anders op dan op het vliegtuig te stappen. Eenmaal in het onbegaanbare Ísafjorður aanbeland, zit het al gelijk niet mee; Kalli heeft er geen bereik met zijn hypermoderne mobiele telefoon en is dus definitief van de buitenwereld afgesloten. Ook krijgt hij het gelijk met Ellen aan de stok. Als hij dan ook nog vis krijgt voorgeschoteld – iets waar hij een hekel aan heeft – en zijn vader en stiefmoeder halsoverkop weg moeten omdat de weeën zijn begonnen, zit hij alleen met Ellen opgescheept. ’s Avonds valt de stroom ook nog uit en volgens Kalli is dat Ellens schuld. De volgende ochtend trekt hij er in zijn eentje op uit, op zoek naar een plek waar hij bereik heeft zodat hij een taxi naar het vliegveld kan bestellen. Maar hij belandt in een sneeuwstorm en raakt de weg kwijt. Het is aan Ellen en haar trouwe hond Tryggur om hem te redden. Ze vindt hem, maar de storm is nog niet voorbij. In een verlaten huis wachten ze op hun redding. Maar het huis blijkt minder verlaten dan ze denken… Er schuilt namelijk een geest in.

Filmmaker Ari Kristinsson is niet alleen verantwoordelijk voor de regie van ‘Geen bereik’, hij schreef het verhaal en produceerde tevens de film. Deze 82 minuten durende avonturenfilm boeit van de eerste tot de laatste minuut. Kristinsson – onder meer bekend van ‘Stikkfrí’ (1997), waarmee hij de publiekprijs op het Cinekid-festival van 1998 in de wacht sleepte – schreef een bijzonder spannend verhaal waarin alle mysterieuze trekjes van IJsland samenkomen. Het verhaal draagt wel degelijk een boodschap over maar is nooit moraliserend. Sterker nog, de boodschap zit zó goed verpakt in het spervuur aan gevaren en avonturen waar Ellen en Kalli mee te maken krijgen, dat je pas achteraf realiseert wat de wijze les is geweest. Het acteerwerk is opmerkelijk, vooral ook van de jeugdige hoofdrolspelers. Ze acteren naturel en overtuigend. De grootste kracht van ‘Geen bereik’ is de combinatie van beeld en geluid. De adembenemende cinematografie van Kjell Vassdal en de prachtige, mysterieuze muziek van Øistein Boassen vullen elkaar subliem aan. Sfeervol en indringend – of je nu wilt of niet, je gaat voor de bijl.

Ari Kristinsson geeft opnieuw zijn visitekaartje af als voortreffelijk regisseur en schrijver van ijzersterke avonturenfilms voor kinderen. Met ‘Geen bereik’ gaat hij opnieuw hoge ogen gooien op Cinekid, dat kan bijna niet anders. De prachtige beelden van de woeste IJslandse natuur, de sfeervolle en meeslepende muziek en het spannende verhaal trekken je zonder genade mee de mystieke IJslandse natuur in. Een film die niet alleen jeugdige kijkers betovert, maar ook op hun ouders ongetwijfeld diepe indruk zal maken!

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 5 februari 2009