L’auberge espagnole (2002)

Regie: Cédric Klapisch | 117 minuten | drama, komedie, romantiek | Acteurs: Romain Duris, Judith Godrèche, Audrey Tautou, Cécile De France, Kelly Reilly, Cristina Brondo, Federico D’Anna, Barnaby Metschurat, Christian Pagh, Kevin Bishop, Xavier De Guillebon, Wladimir Yordanoff, Irene Montalà, Javier Coromina, Iddo Goldberg, Martine Demaret, Olivier Raynal, Paulina Gálvez, Jacno, Sylvie Lachat, Magali Roze, Philpa Baliga, Nadala Batiste, Pere Sagristà, Pere Abello, Babou Cham, Daniel Grao, Iván Morales, Jacques Royer, Mira Wanting, Arsène Royer, Sophie Delin, Zinedine Soualem, Pablo Klapisch, Cédric Klapisch, Lise Lamétrie, Sophie Le Tellier

Wie droomt er niet van om een tijdje in het buitenland te wonen? Reizen verbreedt je horizon, niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk. Voor wie een jaar in het buitenland heeft gewoond is het bovendien gemakkelijker om zijn eigen land in het perspectief van de wereld te zien. Zeker als je jong bent en studeert is het een uitgelezen mogelijkheid om de smaak van het leven in een ander land te proeven. Speciaal om die reden – en om de uitwisseling van Europese studenten en docenten te bevorderen – is eind jaren tachtig het ERASMUS-programma bedacht. De Franse film ‘L’auberge espagnole’ (2002) van Cédric Klapisch focust zich op een groep studenten die zich voor deze uitwisseling hebben ingeschreven. Hun belevenissen in een studentenhuis in Barcelona worden gedurende een jaar gevolgd en dat staat garant voor bijna twee uur lang lief en leed, drama, romantiek en hilarische situaties.

Xavier (Romain Duris) is een jonge Parijzenaar die op het punt staat zich te bezinnen op wat hij met zijn leven wil gaan doen. Hij kan goed leren en is ambitieus. Op advies van een vriend van zijn vader besluit hij zich aan te melden voor het ERASMUS-programma, om zo in Barcelona Spaans te leren en zijn studie Economie te verlengen. Dat Xavier voor een jaar naar het buitenland vertrekt valt niet bij iedereen in goede aarde. Zijn bezitterige vriendin Martine (Audrey Tautou) wil dat hij in Parijs blijft en ook zijn praatzieke moeder houdt zoonlief liever thuis. Maar Xaviers besluit staat vast: hij vertrekt voor een jaar naar Spanje, ook al spreekt hij geen woord Spaans. In het vliegtuig ontmoet hij een Frans stel, neuroloog Jean-Michel (Xavier de Guillebon) en zijn jonge vrouw Anne-Sophie (Judith Godrèche), die hem op weg helpen in Barcelona. Zolang hij geen flat heeft mag hij bij hen logeren. Het duurt echter niet lang voordat Xavier zijn eigen plekje heeft gevonden.

In zijn nieuwe huis, een rommelige studentenflat, maakt hij kennis met een groep jonge mensen die in hetzelfde schuitje zitten als hij. Allemaal staan ze op een kruispunt in hun leven en zien ze op tegen het volwassen worden. De Britse Wendy (Kelly Reilly) is stijf en tuttig, de warrige Italiaan Alessandro (Federico D’Anna) juist het tegenovergestelde. De Spaanse Soledad (Cristina Brondo) en Lars (Christian Pagh) uit Denemarken vormen een stelletje. En dan is er nog de ambitieuze Duitser Tobias (Barnaby Metschurat). Niet lang nadat Xavier zijn intrek heeft genomen dient de volgende bewoonster zich aan, de Belgische lesbienne Isabelle (Cécile de France). Zij wordt Xaviers beste vriendin. Na een stroef begin worden beide nieuwkomers met liefde opgenomen in dit kleurrijke gezelschap. Ondertussen ontwikkelt zich een heftige liefde tussen Xavier en de door haar man verwaarloosde Anne-Sophie, terwijl zijn relatie op afstand met Martine steeds verder afbrokkelt.

De titel van de film laat zich vertalen als ‘de Spaanse herberg’ en dat is precies wat het studentenhuis in Barcelona is. Het is er een komen en gaan van mensen, allen met verschillende culturele achtergronden, die het met elkaar moeten zien te rooien. Op die manier sluit het helemaal aan bij het nieuwe Europa, waarin sociale en geografische grenzen ook steeds meer beslecht worden. Voor hoofdpersoon Xavier is zijn tijd in Spanje een ideale mogelijkheid om zichzelf als mens te ontwikkelen. Zijn aanvankelijke uitgangspunt is om zijn kansen op een goede carrière te vergroten, maar zijn verblijf in het appartement opent hem de ogen. Hij ervaart dat ambitie en carrière maken niet het belangrijkste in het leven is. Zijn ongebalanceerde relatie met Martine gooit nog wat extra olie op het vuur. Xavier ontdekt dat platonische vriendschappen vaak waardevoller zijn dan een relatie die hoofdzakelijk gebaseerd is op seksueel contact. In Barcelona gaat hij om met mensen die hij, was hij in Frankrijk gebleven, nooit had ontmoet.

Cédric Klapisch verzamelde een overtuigende cast om zich heen. Hoofdrolspeler Romain Duris zet op verfrissende wijze de sympathieke Xavier neer. Cècile de France won een César voor haar rol als de levendige Isabelle. Audrey Tautou toont als de manipulatieve Martine aan dat ze meer kan dan alleen de onschuldige Amélie uithangen. Jammer genoeg zijn niet alle rollen evengoed uitgewerkt. Gelukkig maken de paar personages die dat wel zijn veel goed. Hoewel de vertelstijl vrij traditioneel is, houdt Klapisch zijn film spannend door wat grappige trucjes uit te halen met zijn camera. In de vroege scènes stipt hij het monotone en nutteloze werken in een log en zielloos bedrijf nog eens extra aan door de beelden letterlijk te versnellen (bijvoorbeeld wanneer personages van kantoor naar kantoor lopen). En meer naar het einde toe maakt de regisseur gebruik van fast cuts en splitscreens om een komische doch urgente situatie nog wat meer in de verf te zetten. Gelukkig houdt hij het gegoochel met cameratrucjes beperkt, waardoor de film goed in balans blijft en niet doorslaat in frivoliteiten.

‘L’auberge espagnole’ is een zeer vermakelijk filmpje. Lichtvoetig, opgewekt en vol herkenbare situaties. Het acteerwerk is uitstekend en de sfeer van de film is over het algemeen warm en sympathiek. Regisseur Klapisch weet bovendien de juiste balans te vinden tussen humor en drama. Zijn film werd genomineerd voor zes Césars (onder meer voor beste film, beste regie en beste script). Het verhaal spreekt mensen aan omdat we allemaal een persoonlijke ontdekkingsreis ondernemen, vroeger of later. Het zegt genoeg dat Klapisch enkele jaren na ‘L’auberge espagnole’ op de proppen kwam met ‘Les poupées russes’ (2005) – een vervolgfilm waarin grotendeel dezelfde cast opnieuw opduikt, vijf jaar na hun onvergetelijke gezamenlijke jaar in Barcelona. Na het zien van de eerste wil je namelijk dolgraag weten hoe het de sympathieke Xavier en co vergaan is!

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 5 september 2002