Le notti di Cabiria (1957)

Regie: Federico Fellini | 110 minuten | drama | Acteurs: Giulietta Masina, François Périer, Franca Marzi, Dorian Gray, Aldo Silvani, Ennio Girolami, Mario Passante, Christian Tassou, Amedeo Nazzari, Franco Balducci, Franco Fabrizi, Giovanna Gattinoni, Pina Gualandri, Sandro Moretti

Een bekend gezegde luidt: achter elke succesvolle man staat een sterke vrouw. Ook in de filmwereld gaat dat adagium meer dan eens op. Zonder zijn jarenlange metgezel Alma was Alfred Hitchcock bijvoorbeeld nooit de legende geworden die hij nu is. Met Federico Fellini was het net zo. Giulieta Massina was niet alleen zijn echtgenote en muze, maar ook de enige die hem helemaal begreep. Over haar zei hij ooit: “Ik weet niet meer wanneer ik haar voor het eerst heb ontmoet. Want in feite ben ik geboren op de dag dat ik haar voor het eerst zag.” Dat Giulieta niet de enige vrouw was die hem kon bekoren, was algemeen bekend. Ook bij Massina zelf. Wanneer ze geconfronteerd werd met zijn talloze affaires, merkte ze steevast op: “Hij keert toch telkens terug bij mij”. En dat deed hij tot op het eind van zijn leven. Misschien wel het meest kenmerkend voor hun verwantschap is dat ze ongeveer tegelijkertijd ernstig ziek werden. Nog geen vijf maanden nadat Fellini was overleden, stierf ook Massina. Zonder elkaar konden ze niet leven.

Giulieta Massina speelde in verschillende Fellini-films een hoofdrol. Haar bekendste en meest geprezen rollen zijn die in ‘La Strada’ (1954) en ‘Le notti di Cabiria’ (1957). Voor die laatste film kreeg ze de prijs voor beste actrice op het filmfestival van Cannes. In ‘Le notti di Cabiria’ speelt Massina de goedgelovige prostituee Cabiria, die ontsnapt aan de verdrinkingsdood, na eerst te zijn bestolen door de man die ze tot dan toe als haar grote liefde had beschouwd. Toch blijft ze rotsvast geloven in de ware liefde. Na een nacht met de beroemde acteur Alberto Lazari (Amedeo Nazzari), ontmoet ze de aardige doch verlegen boekhouder Oscar (François Périer). Ze wordt alweer smoorverliefd, totdat Oscar op een nacht vertrekt met al haar spaargeld. De energieke Cabiria krijgt heel wat narigheid te verduren, maar is er zeker het type niet naar om bij de pakken neer te zitten. Niet voor niets is het thema van ‘Le notti di Cabiria’ hoop. Hoezeer de wanhoop nabij is voor de naïeve straatprostituee Cabiria, altijd gloort er voor haar een romantisch soort optimisme.

Eind jaren vijftig liep de neorealistische filmstroming in Italië definitief ten einde. De setting van ‘Le notti di Cabiria’- de onderbuik van Rome, waar de mensen onder erbarmelijke omstandigheden moeten zien te overleven – is typisch neorealistisch, maar Fellini geeft er zijn geheel eigen draai aan. De chaos van zijn latere films zien we nog niet echt, maar kleurrijke personages en absurde situaties zijn er genoeg en schieten in een stevig tempo aan je voorbij. Fellini was een meester in het creëren van sfeer en dat is ook in ‘Le notti di Cabiria’ goed te merken. Het verhaal is meestal ondergeschikt aan de ambiance, maar toch vormt de zoektocht van Cabiria naar liefde en geluk een fijne rode draad. De film wordt gedragen door de geweldige performance van Giulieta Massina. Het kleine, pittige vrouwtje met het hoogblonde korte haar pakt iedereen direct in met haar grote donkere kijkers en innemende persoonlijkheid. Massina zou voor deze rol het trucje hebben afgekeken bij Charlie Chaplin en dat is vooral te zien in haar loopje. De levenslust straalt, ondanks alle narigheid waar ze mee te maken heeft, van deze vrouw af en dat werkt aanstekelijk.

‘Le notti di Cabiria’ is een van de absolute topfilms van de Italiaanse maestro Federico Fellini. Dynamisch, innemend en hartverwarmend, met een dijk van een optreden van Fellini’s muze, Giulieta Massina. ‘Le notti di Cabiria’ is een ode aan de levenslust, aan de veerkracht van mensen en aan de hoop waar je altijd aan zou moeten vastklampen, hoe uitzichtloos je situatie ook is.

Patricia Smagge

Waardering: 4