The Sorcerers (1967)

Regie: Michael Reeves | 87 minuten | horror, thriller, science fiction | Acteurs: “Boris Karloff, Elizabeth Ercy, Ian Ogilvy, Victor Henry, Sally Sheridan, Alf Joint, Meier Tzelniker, Gerald Campion, Susan George, Ivor Dean, Peter Fraser, Martin Terry, Bill Barnsley, Maureen Booth, Catherine Lacey, Toni Daly”

Deze film uit 1967 is van de hand van regisseur Michael Reeves die in 1969 op jonge leeftijd overleed. Reeves maakte slechts enkele films, maar wist in horrorkringen toch een reputatie op te bouwen. Ook uit deze ‘The Sorcerers’ blijkt dat die reputatie niet ten onrechte verkregen is.

Reeves laat weinig tijd verloren gaan en laat de hoofdpersonen in zijn verhaal snel kennis met elkaar maken. En nog sneller is het personage Mike Roscoe bereid als proefkonijn voor de experimenten van de bejaarde professor Marcus Montserrat en diens vrouw Estelle te dienen. Het experiment is een succes, en zowel Marcus als Estelle kunen niet alleen Mike’s geest besturen maar ook diens ervaringen meemaken. Ideaal dus voor dit bejaarde echtpaar, en voor vele andere met hen. Zwemmen, pleziertochtjes, vakanties… het ligt nu allemaal zonder moeite en zonder kosten binnen handbereik. Marcus zelf heeft enkel nobele bedoelingen met zijn uitvinding, maar zijn vrouw Estelle gaat op meerdere manieren een woordje meespreken wanneer ze de mogelijkheden van Marcus’ uitvinding gaat beseffen en het voor haar eigen doeleinden wil gebruiken.

Het vervolg van deze film staat in het teken van de uit de hand lopende gebeurtenissen die zich voltrekken waneer Estelle over een kwaadaardige inslag blijkt te beschikken. Reeves laat zich niet verleiden door Estelle overhaast door te laten slaan, maar bouwt zijn verhaal kalm en gestaag uit. Een juiste keuze, want des te geloofwaardiger kan daarmee naar het punt toegewerkt worden dat Estelle in haar handelen door geen enkele remming meer gehinderd wordt. Ook geeft de geleidelijke uitbouw de gelegenheid om de toon van de film steeds duisterder te laten worden naarmate de gebeurtenissen steeds meer uit de hand lopen. Des te effectiever ook met betrekking tot de ontstane identificatie met diverse personages en de horror die tot stand komt bij de diverse gepleegde gruweldaden.

En het zijn met name Estelle’s willekeur en gewetenloosheid die daarbij voortdurend op de achtergrond spelen en eraan bijdragen dat de aandacht vastgehouden wordt. Ook doordat Mike via Estelle in zijn handelen onvoorspelbaar en onberekenbaar wordt en er een constante dreiging van hem uitgaat. Hij geeft zich over aan vechtpartijen, pleegt enkele moorden, er vinden een paar achtervolgingen plaats en hij komt zelf steeds verder in het nauw wanneer de sporen van zijn wandaden niet verborgen blijven. Op zich al interessante ontwikkelingen genoeg, maar het wordt een stuk indringender door de wetenschap dat niet Mike maar Estelle de ware schuldige van alle misère is en dat ze met niets dan ware wellust te werk gaat. Niet alleen bij haar besturing van Mike, maar ook wanneer ze genadeloos de strijd aanbindt met haar man Marcus die haar probeert tegen te houden. Het zijn, naast de door Mike gepleegde wandaden, in een minstens zo grote mate deze psychologische thriller-aspecten die in deze film voorop staan. In een film waarin regisseur Reeves laat zien dat er niet eens zo veel spektakel of bloedvergieten voor nodig is om zijn verhaal goed tot zijn recht te laten komen. Op diverse momenten hadden, zeker voor de horrorfan, de door Mike gepleegde gruweldaden wel wat explicieter gemogen, maar het uitblijven daarvan doet geen noemenswaardige afbreuk aan Reeves’ productie. Een goed opgeroepen, uitgebouwde en gedurende de gehele tijdsduur vastgehouden spanning in een steeds duisterder wordende atmosfeer maken dat deze film voor de horror- en thrillerliefhebbers op meerdere fronten ruimschoots de moeite waard is.

Goed werk ook van de bij deze productie betrokken acteurs die zonder uitzondering in vorm zijn. Ian Ogilvy overtuigt als Mike Roscoe die dreiging uitstraalt maar in zijn verwarring ook sympathie weet op te roepen wanneer hij niet onder Estelle’s controle staat en zich niets kan herinneren van wat hij in haar opdracht heeft gedaan. Ook keurig ondersteunend werk van Victor Henry en Elizabeth Ercy als Mike’s vrienden Alan en Nicole. Horroricoon Boris Karloff levert vakkundig ingehouden acteerwerk af als de goedbedoelende professor Marcus wiens geest echter te zwak blijkt om zijn vrouw te kunnen stoppen. En een absolute glansrol van Catherine Lacey die de met ware wellust te werk gaande Estelle in alle facetten van haar geestelijke ontsporing perfect en geloofwaardig weet neer te zetten.

Bijna traditiegetrouw zijn er her en der ook wat zwakke puntjes te onderkennen. Marcus’ experimenten bevatten in hun gedateerdheid wat overbodige lichteffecten en vreemde als eng bedoelde geluiden en het camerawerk komt op diverse momenten wat experimenteel over. Aan de andere kant hebben deze zelfde puntjes, ook gezien de tijd waaruit deze film dateert, daardoor wel juist hun charme. Het gebruik van muziek komt her en der wat overtrokken over, hoewel er mede daardoor wel wat leuke beelden van het swingend Londen van de jaren 60 mee mogelijk worden gemaakt. Wel zijn er wat opmerkingen aangaande diverse ontwikkelingen in het verhaal te maken. Als Estelle en Marcus ook blootstaan aan de verwondingen die Mike kan oplopen, laat Estelle ook zichzelf en Marcus wel erg veel risico lopen door hem herhaaldelijk te onvoorzichtig te werk te laten gaan. Het ingebouwde romantische subplot draagt niet veel bij aan de gebeurtenissen, maar komt vooral over als een vrij plichtmatig ingebouwd gebeuren. Verder komt deze productie over als een nogal low-budget gebeuren, iets wat regisseur Reeves echter niet verweten kan worden. Reeves heeft integendeel, hoewel van de weinige films die hij heeft kunnen maken dit niet zijn meest in het oog springende productie is, met deze film eens te meer duidelijk getoond dat hij zijn vak verstond. Deze ‘ The Sorcerers’ is dan ook een film die door de liefhebbers van het horror- en thrillergenre niet gemist mag worden.

Frans Buitendijk