13 (Tzameti) (2005)
Regie: Géla Babluani | 86 minuten | misdaad, drama, thriller | Acteurs: George Babluani, Aurélien Recoing, Philippe Passon, Pascal Bongard, Vania Villers, Fred Ulysse, Augustin Legrand, Olga Legrand, Jo Prestia, Christophe Vandevelde
Dit speelfilmdebuut van de zesentwintigjarige Georgische regisseur Gela Babluani heeft de potentie om uit te groeien naar een moderne klassieker. Met minimale middelen wordt een maximaal resultaat bereikt. Geschoten in zwart-wit hetgeen de extreem duistere sfeer van de film ten goede komt. Het begin van de film is erg kalm, maar prikkelend kalm. Sébastien (George Babluani, de broer van de regisseur) is een dakdekker die bezig is het dak te repareren van de oude crimineel Jean-François die op een envelop zit te wachten. Jean-François overlijdt echter aan een overdosis. Als de envelop arriveert besluit de nieuwsgierige Sébastien deze te ontvreemden en te openen. Daarmee is de doos van Pandora geopend en daalt Sébastien af in de wereld van het duistere gokcircuit. Veel meer over het verhaal moet niet verklapt worden. Het is van belang dat de kijker met dezelfde onwetendheid afdaalt in de schimmige onderwereld, zodat de soms shockerende impact het grootst zal zijn.
’13 (Tzameti)’ doet denken aan jaren vijftig Franse film-noirs zoals ‘Bob le Flambeur’ van Jean-Pierre Melville en ‘Du rififi chez les hommes’ van Jules Dassin. Films waarvan je ook kan zeggen dat ze nooit beter zouden zijn in kleur. De casting is ook perfect. Louche types met doorleefde koppen die er in zwart-wit nog veel karikaturaler uitzien. Ook in dat opzicht doet ‘13’ denken aan de oude Franse film waar regelmatig de sombere koppen van Jean Gabin en Lino Ventura opdoken.
Regisseur Gela Babluani is opgegroeid tijdens de burgeroorlog in Georgië. Een tijd waarin het geweten schitterde door afwezigheid en moorden vanzelfsprekend waren. Deze mentale indrukken moeten bij Babluani op het netvlies zijn blijven branden en zijn nu op celluloid vastgelegd.
Deze low-budget film van Gela Babluani zal vast bepaalde hoge bazen van productiemaatschappijen wakker schudden. Zijn volgende film gaat waarschijnlijk miljoenen euro’s kosten, en wellicht teleurstellen. Dezelfde route die Jim Jarmush en Christopher Nolan hebben afgelegd, zeg maar.
Hoe dan ook mag ’13 (Tzameti)’ niet worden gemist. Een uniek debuut waarin de regisseur vertelt dat het leven op basaal niveau bestaat uit het gevecht om te overleven.
Jeroen Poldermans
Waardering: 5
Bioscoooprelease: 31 augustus 2006