A Casablanca les anges ne volent pas – Al malaika la tuhaliq fi al-dar albayda (2004)

Regie: Mohamed Asli | 97 minuten | drama, komedie | Acteurs: Rachid El Hazmir, Abdessamed Miftah El Kheir, Abdelaziz Essghyr, Leila El Ahyani, Ali Achtouk, Abderrazak El Badaoui, Naima Bouhmala, Fatima El Hadi, Jamal Bouhaddioui, Mostapha Sabhi, Mohamed Tata, Said Boukdir, Anass Benabbad, Brahim Marzaq, Hamid El Houadri

Zouter kan je het niet eten. In deze film heeft het hogere zich inderdaad onttrokken uit het menselijke leven. Een ieder die zijn dromen najaagt, komt van een zeer koude kermis thuis. Zelfs de toevallige busreiziger blijkt in zijn gedroomde toekomst gefrustreerd geraakt. En ook de collega waarmee Saïd s avonds de opbrengsten van het restaurant telt, kan zijn rekeningen niet betalen. Mohamed Asli lijkt te hebben geprobeerd de gevolgen van een economisch slechte situatie in alle mogelijke gedaanten in één film te hebben willen vatten. Hij toont verhalen van uiteenlopende mensen die op verschillende manieren proberen te overleven. En de enige conclusie die je kan trekken is dat het eigenlijk niet uitmaakt wat je doet. Want alle acties van de overwegend mannelijke hoofdrolspelers lopen op niets uit.

Het gevaar van dit scenario is dat de hoofdrolspelers niet meer op veel sympathie kunnen rekenen, maar dat is niet helemaal zo. Het drama is wel zo neergezet dat het realistisch overkomt en je je met de mensen in kan leven. Met name Ismail is nog wel grappig met zijn dure schoenen. Op de dag dat hij ze eindelijk gekocht heeft, moet hij van de baas bouwtekeningen afleveren op een bouwplaats. Natuurlijk is dit een gevaarlijke reis voor nieuwe glimmende schoenen. En dit levert een aantal komische scènes op.

Het camerawerk levert hier en daar ook een aantal mooie beelden op. Ottman stuurt regelmatig een zak oud brood naar zijn moeder voor zijn paard. Het paard is zijn grootste bezit en ondanks de armoede wil hij hem niet afslaan aan de slager. De zak met brood wordt van bovenaf de bus met de camera gevolgd door de stad waar hij wordt vervoerd. Door het versneld afspelen van deze rit krijg je op een vermakelijke manier een overzicht van de stad.

Toch overheerst in deze film het zwaarmoedige gevoel. Er worden veel lange scènes geschoten, waarin veel gebruik wordt gemaakt van stiltes om situaties extra aan te dikken. De mannen zijn oprechte hardwerkende mannen die alleen maar een leuk leven willen regelen voor zichzelf en hun gezin. Maar ze worden continu tegengewerkt door anderen. Het scenario is werkelijk in en in triest. Alle dromen, in welke gradatie ook, vervliegen. En het enige dat overblijft is leegte en armoe. In een trieste stemming verlaat je de filmzaal, maar ook gedesillusioneerd dat het ooit nog goed zal komen.”

Saskia Bruins

Waardering: 2