A Man and A Camera (2021)
Regie: Guido Hendrikx | 63 minuten | documentaire
Onder het motto ‘Hoe kom je erop’ is het uitgangspunt van de experimentele documentaire ‘A Man and a Camera’ bijzonder intrigerend. Guido Hendrikx hijst zijn camera op zijn schouder en wandelt door een niet nader benoemde wijk (of meervoud) in Nederland. Tot zo ver niets nieuws onder de zon. Maar wanneer je merkt dat hij zijn camera inzet als voyeuristisch middel én daarbij blijft zwijgen, wat zijn filmonderwerp ook doet, vraagt of zegt, wordt het al een stuk fascinerender.
Al zijn de uitkomsten van dit experiment op voorhand al te voorspellen; toch is het boeiend om te zien hoe mensen daadwerkelijk reageren als er ongevraagd en onverklaard een camera op hun snufferd gericht wordt. Door de montage lijkt het of de regisseur zijn project langzaam opbouwt: eerst filmt hij mensen die aan buiten aan het werk zijn, in de tuin of op het terras, die net als hij door de wijk wandelen; later belt hij bij van keurige voortuintjes voorziene huizen aan en wacht hij geduldig tot de nietsvermoedende bewoner opendoet. Vanwege de uitgekiende editing zitten de meestvoorkomende reacties vóórin in de net over een uur durende docu. Mensen reageren verbaasd en vragen wat de reden is van dit gefilm. “Wat is hier de bedoeling van?” is zo ongeveer de meest geuite vraag. Maar natuurlijk (en hoe erg is het eigenlijk dat hier ‘natuurlijk’ staat) worden zijn subjecten ook aggressief en een enkeling zet het verbaal geventileerde dreigement ook daadwerkelijk om in daden.
Hendrikx houdt moed en de kijker evenzo: je voelt gewoon dat dit geen uur kan duren; er zal toch iemand een andere reactie geven? Het nieuwsgierige publiek wordt al snel beloond, grappig genoeg juist dankzij de nieuwsgierigheid van de mensen die Hendrikx bezoekt. Dat begint al op een komische manier met een vrouw die de cameraman lang blijft aankijken en zich dan realiseert dat er geen antwoord op haar vraag komt. “Ik doe de deur dicht hoor,” zegt ze ietwat ongemakkelijk. Maar de nieuwsgierigheid wint en de deur gaat weer een stukje open. Staat ie er nog? Uiteindelijk loopt ze van de voordeur weg, maar de deur blijft op een kier. Alsof ze wil zeggen dat hij binnen mag komen als daarmee haar nieuwsgierigheid bevredigd wordt.
Niet elke scène is van toegevoegde waarde, in de vele tussenshots van de straten waarover de regisseur wandelt op zoek naar zijn volgende onderwerp had wel wat gesneden mogen worden. ‘A Man and a Camera’ is vooral een boeiend sociaal experiment, dat je onvermoede inzichten geeft in de menselijke natuur.
Monica Meijer
Waardering: 3
Speciale vertoning: IFFR 2021
Bioscooprelease: 29 juli 2021
VOD-release: 9 november 2022 (Cinemember)