Black Box (2020)

Regie: Emmanuel Osei-Kuffour | 100 minuten | horror, science fiction, thriller | Acteurs: Mamoudou Athie, Phylicia Rashad, Amanda Christine, Tosin Morohunfola, Charmaine Bingwa, Donald Elise Watkins, Troy James, Nyah Marie Johnson, Najah Bradley, Betsy Borrego, Andrea Cohen, Justin David, Scott Green, Gretchen Koerner, Han Soto

Het productiehuis Blumhouse werd in 2000 opgericht en heeft sindsdien weten te overtuigen met een aantal creatieve en succesvolle producties. Dat geldt vooral voor diverse horrorfilms uit de Blumhouse-stal, zoals ‘Paranormal Activity’, ‘Insidious’, ‘Happy Death Day’, ‘Get Out’ en ‘The Invisible Man’. Stuk voor stuk films die net wat eigengereider en origineler zijn dan de gemiddelde horrorprent en met een relatief bescheiden budget zijn vervaardigd. Het productiehuis wil talenten alle ruimte geven om hun creativiteit te ontplooien, ongeacht of een film nu direct uitgroeit tot een enorm commercieel succes.

‘Black Box’ is een van de films uit de achtdelige filmserie ‘Welcome to the Blumhouse’ en vertelt het verhaal van Nolan, een man die tijdens een auto-ongeluk zowel zijn vrouw als zijn geheugen verliest. De alleenstaande vader staat voor de zware taak om in zijn eentje het huishouden te runnen en zijn jonge dochter Ava op te voeden. Maar dat blijkt verdomd moeilijk te zijn. Nolan kan zich weinig meer herinneren van het verleden en laat ook in het heden vaak steken vallen door zijn geheugenproblemen. Zo vergeet hij bijvoorbeeld meermaals Ava van school te halen.

Om zijn geheugen te herstellen en weer meer grip te krijgen op zijn leven, zoekt Nolan hulp bij de gerenommeerde neurologe Lillian Banks. Zij heeft namelijk een experimentele therapie ontwikkeld die hem wellicht kan helpen bij het terugvinden van zijn herinneringen. De reis naar het onderbewuste roept niet alleen minstens zoveel vragen als antwoorden op; de ervaring ontpopt zich meer en meer tot een angstaanjagende queeste die ervoor zorgt dat Nolan aan zijn eigen identiteit begint te twijfelen.

Hoewel het natuurlijk vooral een constructie van de menselijke geest is, is het ‘ik’ meestal het anker dat de zelfbewuste mens overeind houdt in de woelige baren van het leven. Maar die ik-persoon drijft op herinneringen. ‘Black Box’ toont wat er gebeurt als die verdwijnen. De realiteit wordt dan een grote vlakte met drijfzand, waarin het zo zorgvuldig geconstrueerde en cultiveerde eigenbeeld steeds dieper wegzakt. Daarnaast poneert de film een delicaat medisch-ethisch dilemma: hoever kun en mag je gaan om een verloren gewaande dierbare weer het levenslicht te laten zien?

Thematisch is ‘Black Box’ vooral een psychologische thriller met drama-, sciencefiction- en horrorelementen. De film kent een lange en trage aanloop, waarin we uitgebreid kennismaken met Nolan en zijn dochter Ava. De interactie tussen de twee en de aparte vader-dochterrelatie leveren enkele sterke scènes op. Want hoewel Ava nog een jong kind is, voelt ze toch een zorgplicht voor haar vergeetachtige vader. Desondanks had het eerste deel van de film wel wat korter gekund.

Als Nolan langzaam maar zeker meer over het verleden en zijn huidige toestand ontdekt, wordt ‘Black Box’ namelijk pas echt spannend en boeiend. In zijn droomachtige toestand wordt Nolan namelijk omringd door gezichts- en stemloze mensen en achtervolgd door een kruipende, zich als een sinister krabachtig wezen voortbewegende man wiens botten op een misselijkmakend luide manier kraken en knakken. Hoewel regisseur Emmanuel Ossei-Kuffour de spanning aanvankelijk zorgvuldig en kundig opbouwt, komt de spreekwoordelijke aap uiteindelijk toch wat te vroeg uit de mouw. Jammer, want hierdoor boet het laatste deel van de film flink aan kracht en relevantie in. Hoewel ‘Black Box’ marketingtechnisch het horrorlabel draagt, valt het griezelgehalte tegen. Op de kruipende figuur uit Nolans onderbewustzijn na is er weinig dat de rechtgeaarde horrorpurist aan het schrikken zal maken. De grootste verschrikking is de knagende onzekerheid over zijn eigen identiteit die Nolan gaandeweg de therapie bekruipt.

‘Black Box’ is zeker geen slechte film. Het acteerwerk is heel behoorlijk, terwijl het verhaal interessante en tot nadenken stemmende elementen bevat. Maar met een wat beter uitgebalanceerd verteltempo en meer goed uitgewerkte schrikmomenten had er nog meer ingezeten. De eerste drie kwartier kabbelen te traag voort, terwijl Ossei-Kuffour naar het einde toe sommige mysteries net wat te snel onthult.

Frank Heinen

Waardering: 3

VOD-release: 6 oktober 2020 (Amazon Prime)