By Choice or Chance (2012)
Regie: Marijn Poels | 38 minuten | documentaire
Alleenstaande moeders in Vietnam. Dat is nou niet echt een onderwerp waar je meteen aan denkt bij een Nederlandse documentaire. Toch heeft filmmaker Marijn Poels het met ‘By Choice or Chance’ aangedurfd om een moeilijk onderwerp in een nog steeds erg traditioneel land aan te snijden.
Vrouwen in Vietnam worden geacht te trouwen en kinderen te krijgen, maar wanneer een vrouw ongehuwd zwanger wordt, is het de normaalste zaak van de wereld om het te laten weghalen. Een alleenstaande moeder wordt in de traditionele Vietnamese cultuur niet geaccepteerd, al helemaal omdat de man in Vietnam nog altijd de hoeksteen van het gezin is en vrouwen eigenlijk niet veel hebben in te brengen.
In ‘By Choice or Chance’ volgen we een aantal vrouwen in de Vietnamese hoofdstad Hanoi, die – ondanks dat ze hiermee recht tegen de waarden van hun land in gaan – ervoor gekozen te hebben om toch hun kind op te voeden zonder dat er een echtgenoot in het spel is. Deze vrijgevochten geesten vertellen onder meer over de problemen waar ze zoal tegen aanlopen. Ze worden bijvoorbeeld aangestaard en worden niet als ‘vol’ gezien.
‘By Choice or Chance’ zet de alleenstaande moeders niet op een voetstuk. De documentaire richt zich voornamelijk op vrouwen die het in Vietnam goed voor elkaar hebben en daardoor in de gelegenheid zijn om als alleenstaande hun kind op te voeden. Deze vrouwen hebben namelijk een goede baan of soms zelfs een eigen bedrijfje opgericht. Er wordt vaak vermeld dat Vietnam nog altijd een erg arm land is, maar deze arme bevolking wordt eigenlijk nauwelijks getoond.
Ondanks de goede bedoelingen van de maker – ‘By Choice or Chance’ wil de wereld bewuster maken van het feit dat je ook als alleenstaande moeder prima een kind kunt opvoeden – is de uitvoering ervan niet geslaagd. De documentaire is niet samenhangend genoeg en ook de verhalen van de moeders zijn weinig interessant en weten niet je aandacht vast te houden. Wel blijft het traditionele Vietnam tot de verbeelding spreken en de beelden zijn dan ook vaak prachtig (dat geldt overigens ook voor de opnamen in Hanoi). Vooral interessant wordt het wanneer een van de geïnterviewde vrouwen vertelt over hoe zij en haar bedrijf de armere bevolking probeert te helpen door ze te leren van natuurlijke grondstoffen souvenirs voor toeristen te maken. We zien een wonderlijk Vietnam waar nog steeds een deel van de bevolking in de zogenaamde paalhuizen (huizen die in het vochtig gebied/water op hoge palen staan) leeft en compleet afhankelijk is van de lokale visserij.
‘By Choice or Chance’ kent mooie beelden maar weet als documentaire zelf helaas niet heel erg te intrigeren.
Meinte van Egmond
‘By Choice or Chance’ gaat vrijdag 8 maart 2013 (Internationale Vrouwendag) in première in meer dan twintig verschillende landen.