Clerks (1994)
Regie: Kevin Smith | 102 minuten | komedie | Acteurs: Brian O’Halloran, Jeff Anderson, Marilyn Ghigliotti, Jason Mewes, Kevin Smith, Lisa Spoonhauer, Scott Mosier, Walter Flanagan, Scott Schiaffo, Al Berkowitz, David Klein, Ed Hapstak, Pattijean Csik, Ernest O’Donnell, Kimberly Loughran
(Nogal) los gebaseerd op Dante’s “De goddelijke komedie” is dit veruit de geestigste film van de jaren 90. Hoofdpersoon Dante Hicks doorloopt als het ware de negen cirkels van de hel, maar in tegenstelling tot de lijvige, 14e eeuwse, zogenaamde “komedie” van Dante Alighieri valt hier wél een heleboel te lachen. Regisseur/scriptschrijver Kevin Smith nam deze film op in de supermarkt waar hij toentertijd werkte: daarom kon er ook alleen buiten winkeltijden gefilmd worden (wat kunstig opgelost wordt in het script). Voor het script kon hij putten uit zijn jarenlange ervaring als supermarktmedewerker, wat bijzonder invoelbare scenes oplevert, met zeurende klanten en mensen op zoek naar “het eeuwig houdbare pak melk”. Verder draait de film vooral op tiener-humor: vrijwel alle gesprekken gaan over seks, of pijpen ook telt als seks, wat de beste porno-films zijn (die met hermaphroditen!) en vrouwen. Bij vlagen plat, maar altijd geestig.
De film werd grotendeels gefinancierd met de tien creditcards die regisseur Kevin Smith op zijn naam had staan en de opbrengst van de verkoop van zijn stripboekenverzameling. Uiteindelijk kostte de hele film 27,575 dollar (ongeveer de prijs van een halve seconde van een film als ‘Titanic’).
Smith had zichzelf in eerste instantie de rol van kleine dealer Jay toebedeeld, die wellicht daarom ook de meest pakkende teksten heeft. Uiteindelijk koos hij voor die rol de nog volkomen onervaren Jason Mewes en nam hij zelf de rol van de, sindsdien tot cultfiguur uitgegroeide, Silent Bob op zich die in de hele film maar één zin uit spreekt en toch een onvergetelijke indruk achterlaat: “You know, there’s a million fine looking women in the world, dude. But they don’t all bring you lasagna at work. Most of ‘em just cheat on you.” Jay en Silent Bob werden vaste verschijningen in films als ‘Chasing Amy’, ‘Dogma’ en, natuurlijk, ‘Jay and Silent Bob Strike Back’. Mewes zit sindsdien, samen met O’Halloran, in vrijwel ál Smith’s verdere filmprojecten, die overigens nooit meer zo succesvol (of zo geestig) waren als ‘Clerks’.
Liesbeth Broekhuyse
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 13 juli 1995