History’s Future (2016)

Regie: Fiona Tan | 95 minuten | drama | Acteurs: Mark O’Halloran, Denis Lavant, Anne Consigny, Hristos Passalis, Manjinder Virk, Rifka Lodeizen, Brian Gleeson, Johanna ter Steege, Selen Savas, Jappe Claes, Michael Pempelforth, Lisa Mies, Jakop Ahlbrom, Sillke Hundertmarkt, Gwen Langenberg, Yannick Greweldinger

Van de hand van beeldend kunstenaar Fiona Tan komt dit experimentele werk dat weigert te conformeren aan bestaande normen omtrent filmstijl. Filosofisch, maatschappijkritisch, zelfreflecterend en bij vlagen humoristisch, zet ’History’s Future’ een stap in het duister dat onconventioneel filmmaken heet. Dit leidt tot een moeilijke zit, en hoewel er zeker een publieksniche bestaat die deze film kan waarderen zal het niet bij iedereen in de smaak vallen.

Fiona Tan is een kunstenaar die voornamelijk met film en video werkt en bekend staat om haar ingenieuze installaties waarin de concepten identiteit, geheugen en geschiedenis worden verkend. Dit verklaart waarom ‘History’s Future’ niet zozeer als een film aanvoelt als wel de ervaring van middenin een videokunstinstallatie staan. De plot staat niet ver Tans vaste thema’s af; na een gewelddadige beroving is de naamloze hoofdpersoon (Mark O’Halloran) zijn geheugen kwijt. Hij verlaat alle bekenden die hem nu onbekend zijn en begint aan een zwerftocht waarin hij zowel zichzelf als de wereld voor het eerst ontdekt. Zijn verknipte identiteit is voelbaar in de gefragmenteerde beelden terwijl hij afwisselend wereldburger en verloren zwerver is.

Met deze film probeert Tan aan de kaak te stellen of de Westerse maatschappij zich aan het einde van een tijdperk bevindt, en wat voor betere manier om dit vraagstuk te verkennen dan door de ogen van een man die de wereld voor het eerst verkent? Ook de film zelf exploreert het einde van een cinematisch tijdperk, waardoor ‘History’s Future’ een hoog experimenteel gehalte heeft. Het is een hybride die deels bestaat uit fictie en deels uit documentaire. De film poogt zowel narratief als een filosofisch essay te zijn, en hierin ligt de problematiek; uit alles spreekt dat Tan primair een kunstenaar is en daarna pas filmmaker. Het verschil is voelbaar in de totale afwezigheid van een spanningsboog of rode draad voor de kijker om zich aan vast te houden; door het oog van Tans camera is alles relevant en daardoor niets.

‘History’s Future’ voelt aan als de gefragmenteerde koortsdroom van een hersenbeschadigde man. Ierse acteur Mark O’Halloran draagt de film op wonderbaarlijke wijze als de instabiele zwerver die ontdekt dat een man zonder geschiedenis alleen een heden en een toekomst kan bezitten. In zijn zoektocht naar betekenis en identiteit is hij een kameleon die met elke nieuwe ontdekking van persoonlijkheid en gedaante wisselt. Tan is zeker geslaagd in het overbrengen van haar missie, maar de resulterende film heeft een eigen identiteitscrisis en vormt een wisselende kijkervaring zonder begin en zonder einde.

Maaike Tol

Waardering: 2

Bioscooprelease: 24 maart 2016