In the Footsteps of Sherlock Holmes (1996)
Regie: David McKenzie | 60 minuten | documentaire | Acteurs: Patrick Macnee
Acteur Patrick Macnee leidt de kijker door Londen in de voetstappen van de geniale privé-detective Sherlock Holmes en zijn assistent en vriend dokter Watson. Sherlock Holmes is ontsproten aan het brein van de oogarts Sir Arthur Conan Doyle. Hoewel er veel is veranderd in Londen, is de stad uit de Victoriaanse tijd niet verdwenen. Stations, bibliotheken, straten, pleinen en monumenten die in de verhalen en boeken van Conan Doyle figureren, zijn niet alleen nog steeds aanwezig, maar hebben vaak nog steeds dezelfde functie als in zijn tijd al het geval was.
Maar dat niet alleen, uit commercieel oogpunt zijn er ook de talloze vernoemingen van bijvoorbeeld cafés en straten naar de helden uit de wereldberoemde verhalen. Toeristen, gidsen en onderzoekers: iedereen doet mee met het levendig houden van de herinnering aan het onsterfelijke personage. Letterlijk onsterfelijk, want toen Conan Doyle hem liet doodgaan in een gevecht met zijn aartsvijand professor Moriarty, werd hij door de aanhoudende protesten gedwongen om Holmes door middel van een kunstgreep weer in het leven te roepen. Conan Doyle vond dat de verhalen over Holmes hem van het echt belangrijke schrijfwerk afhielden, maar het publiek had daar duidelijk geen boodschap aan.
Als je door de gelikte vormgeving van de documentaire weet heen te kijken en de constante onderbrekingen die ruimte moeten bieden aan reclameblokken weet te negeren, biedt ‘In the Footsteps of Sherlock Holmes’ een schat aan informatie. Prachtig zijn de zeldzame filmfragmenten, mooie oude foto’s en gravures. Ook de grote hoeveelheid details over Holmes, Watson en Conan Doyle houden de aandacht vast. Zoals de vele afwijzingen voordat Conan Doyle eindelijk een verhaal kreeg gepubliceerd, dat hij vooral schreef in afwachting van patiënten, maar op een gegeven moment met schrijven zoveel geld verdiende dat hij zijn praktijk opdoekte. En ook dat mensen in die tijd niet gewend waren aan iemand die misdaden oploste zonder hulp van de politie en de schrijver daarom brieven stuurden met daarin een verzoek om assistentie bij hun problemen, alsof Holmes een bestaand iemand was.
In 1900 is Holmes’ debuut op het witte doek in Amerika. Het filmpje duurt nog geen minuut. Er volgden nog talloze films en televisieseries. ‘The Hound of the Baskervilles’ geldt als het meest verfilmde boek ooit, een niet te evenaren record. Basil Rathbone is de vleesgeworden Sherlock Holmes, maar na 14 films en meer dan 200 radioprogramma’s vond hij het mooi geweest. Volgens John Steed, pardon, Patrick Macnee was hij het ultieme slachtoffer van typecasting uit de filmgeschiedenis. Basil Rathbone was eenvoudig Sherlock Holmes en het publiek kon hem daarna niet meer los zien van deze rol.
Diana Tjin-A Cheong