Instant Dreams (2017)

Regie: Willem Baptist | 91 minuten | documentaire | Met: Stefanie Schneider, Stephen Herchen, Chris Bonanos, Edwin H.Land, Ayana J.J., Caitlin Fowler, Angela Riccio, Udo Kier

Binnen de analoge fotografie neemt de Polaroid-camera een bijzondere plaats in. Of je nu wel of niet in het bezit bent (geweest) van zo’n instant fototoestel, de kans is groot dat je er ooit wel eens mee gekiekt bent en zo’n iconisch uitziende foto (met het overbekende en vaak gekopieerde witte frame er om heen) in een doos met oude memorabilia of fotoalbum hebt zitten. De sluiting van de Polaroid-fabrieken en het besluit van de directie om te stoppen met het fabriceren van de instant film in 2008, voelde voor veel liefhebbers als een stomp in de maag. De nog bestaande voorraden werden gretig opgekocht en later – voor prijzen die talloze keren over de kop gingen – op sites als E-bay verhandeld. De documentaire ‘Instant Dreams’ van de Nederlandse Willem Baptist gunt de kijker op artistieke wijze een blik in het leven van een viertal Polaroid-fans.

De nadruk in ‘Instant Dreams’ ligt vooral op dat ‘artistieke’ uit de vorige zin. Voor wie een ietwat droge, maar wel overzichtelijke documentaire verwacht over de opmars en teloorgang van het beroemde merk, komt bedrogen uit. Baptist heeft vier personen in zijn documentaire centraal gezet, waarbij de keuze voor Christopher Banos, die een boek schreef over Polaroid en in het bezit is van veel Polaroid-artifacts die nog van de visionaire mede-Polaroid-oprichter Edwin Land zelf zijn geweest én Stephen Herchen, die zijn hele leven al werkzaam is bij Polaroid en nu bij Polaroid Originals (voorheen Impossible Project) werkt, beslist te verdedigen is. Ook de fragmenten met de kunstzinnige fotografe Stefanie Schneider zijn op zich te begrijpen, omdat de filmmaker door haar in staat is te laten zien wat voor een gevoel een Polaroid-foto teweeg brengt of kan brengen. Maar de scènes met de aan haar iPhone verslaafde Japanse dame lijken een groot deel van de documentaire weinig toe te voegen, zelfs haaks te staan op de Polaroid-beleving en als op het eind blijkt wat daar de bedoeling van geweest is, voelt het een beetje anticlimactisch.

Bij vlagen doen de psychedelische animatiescènes – in felle kleuren en voorzien van een passende score – denken aan de veelbesproken achtste aflevering van ‘Twin Peaks’ (2017). Maar jammer genoeg maakt het hier niet zo’n verpletterende indruk. ‘Instant Dreams’ mist een duidelijke opbouw en coherentie. De beelden zijn zonder meer fraai en de informatie die je krijgt is – mits je in fotografie geïnteresseerd bent natuurlijk – boeiend, maar vaak zou je iets meer diepgang en achtergrondinformatie willen. Op zijn best is ‘Instant Dreams’ een prikkelende, visueel aantrekkelijke documentaire die de liefde voor en de magie van het onderwerp goed weet over te brengen, maar de ultieme Polaroid-film is dit niet geworden. Dat dat ook niet het doel van de maker is geweest, doet dan niets af aan de lichte teleurstelling bij de kijker.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 14 december 2017