Jade Warrior – Jadesoturi (2006)

Regie: Antti-Jussi Annila | 110 minuten | drama, romantiek, avontuur, fantasie, geschiedenis | Acteurs: Tommi Eronen, Markku Peltola, Jingchu Zhang, Krista Kosonen, Taisheng Chen, Elle Kull

De regisseur van ‘Jade Warrior’, Antti-Jussi Annila, vertelt voor aanvang van de film op het 23e Amsterdam Fantastic Film Festival een korte anekdote over de reacties op de film in Finland; wellicht om eventuele kritiek bij voorbaat te ontkrachten. Het schijnt dat de man na afloop van een screening twee teleurgestelde tieners hoorden praten over de film, zich beklagend over het feit dat er geen blote borsten in voor kwamen. Annila zegt vervolgens grappend, dat hij hier in zijn volgende film voor zal zorgen. Het is een leuke ijsbreker, maar hoe groot je liefde voor vrouwelijk naakt ook is, het had de film niet kunnen redden. Was het maar zo simpel. De opzet en het concept van de film klinken heel intrigerend. Een Finse martial arts film die de eigen Kalevala-legende gedeeltelijk hersitueert in het oude China. Dat moet wel iets heel bijzonders worden. En dat klopt: het is een martial arts film zoals je die nog nooit hebt gezien. De nadruk ligt niet, zoals je in dit genre verwacht, op actie maar op dramatiek. Geen flitsende trappen en stoten staan centraal maar de zielenroerselen van en profetieën rond hoofdpersonage Kai. Dit is zowel een zegen als een vloek. De vorm trekt de kijker op een geheel eigen manier de film in, zonder daarbij vast te zitten aan genreconventies. Het is alsof je naar een kunstzinnig drama zit te kijken, terwijl je af en toe te maken krijgt met interessante kungfu-scènes. Oftewel, de context van de aanwezige martial arts scènes is gewijzigd.

Het probleem is echter dat Annila te ver doorschiet in zijn tragische invalshoek en context. De combinatie van de Kalevala-legende met martial arts elementen is een prikkelende, maar de film neemt zichzelf zo ontzettend serieus, dat je bijna happend naar lucht de bioscoopzaal verlaat. Misschien dat Annila zijn nationale erfgoed met zoveel mogelijk gewicht en respect wil benaderen, maar hij biedt zijn toeschouwers weinig mogelijkheid om zich goed in de hoofdpersoon in te leven. In het heden doet Kai (Eronen) weinig anders dan gedeprimeerd zijn lot tegemoet zien. En in de flashbacks naar het oude China, praat hij continu in gewichtige profetieën. Het is gelukkig dat er aantrekkelijke martial arts scènes tussen zitten om afwisseling te bieden. Samen met zijn liefdesobject Pinyu (Jingchu Zhang) vormt hij een mooi paar. Tommi Eronen blijkt, net als Zhang, prima uit de voeten te kunnen met de Oosterse vechtkunst, en hun gezamenlijke vechtscène is in feite een dans, of poëtisch paringsritueel, en doet denken aan de rode scène in het bos in ‘Hero’, waar dezelfde in slow motion wegdwarrelende bladeren in voorkwamen.

Het camerawerk en de algehele stijl van de film zijn doorgaans prachtig. Van alle kanten voelt het aan als een belangrijk epos, met melancholieke muziek en veel slow-motion. Jammer alleen dat de personages niet echt tot leven komen en gevangen blijven in grote woorden en confrontaties. Een gevecht dat een pakkende climax moet vormen blijft zo op afstand, en de romances zijn ofwel tamelijk klinisch (in het verleden) of aanwezig (in het heden). Ook is de grote demon die Kai aan het einde van de film ontmoet eerder lachwekkend dan bedreigend, en blijven boeiende ideeën, zoals de Sampo-doos van voorspoed, te abstract om de kijker goed in de ban van het verhaal te krijgen. ‘Jade Warrior’ is dus een bijzonder project geworden, dat jammer genoeg te koel verteld wordt om een sterke indruk achter te laten.

Bart Rietvink