Ju Dou (1990)

Regie: Fengliang Yang, Zhang Yimou | 95 minuten | drama | Acteurs: Gong Li, Baotian Li, Wei Li, Zhang Yi, Ji-an Zheng, Ma Chong, Zhijun Cong, Wu Fa, Jia Jin, Xingli Niu, Yang Qianbin, Jia Zhaoji

Jin-Shan heeft Ju Dou als vrouw gekocht en dat betekent dat hij met haar kan doen wat hij wil zonder dat iemand daar iets van kan zeggen. Niet bij machte haar zwanger te maken, mishandelt Jin-Shan haar op zodanig gruwelijke wijze, dat ze denkt net als haar twee voorgangsters, die uiteindelijk aan de mishandelingen zijn bezweken, niet lang meer te leven te hebben. Tian-Qing, de neef van Jin Shan, is ongetrouwd. Zijn oom weigert een vrouw voor hem te kopen, ook al is hij bijna veertig. Bij gebrek aan beter begluurt hij zijn mooie tante als ze baadt en ziet zo haar verwondingen. Veel kan hij echter niet tegen zijn oom uitrichten, zijn positie is nauwelijks beter dan die van een slaaf.

Ju Dou en Tian-Qing zijn een keer een nacht alleen in de ververij en zoeken troost bij elkaar. Ju Dou raakt zwanger en Jin-Shan is dolblij met de zoon die ze hem baart. Ju Dou verzekert Tian-Qing echter dat ze het heeft uitgerekend en dat hij beslist de vader is, maar niemand mag dit natuurlijk weten. Het zou hun dood tot gevolg kunnen hebben. Als Jin-Shan invalide raakt, zetten Ju Dou en Tian-Qing hem alle doorstane vernederingen betaald door tegenover de buitenwereld de toegewijde neef en echtgenote te spelen, maar binnenshuis openlijk minnaars te zijn en samen met hun zoontje een gezin te vormen. Maar de kleine, nieuwsgierige Tian-Bai (Zhang) is een potentieel gevaar voor hun discretie en als puber (Ji-an Zheng) erft hij de ververij van Jin-Shan, wat de situatie voor zijn ouders nog gecompliceerder maakt.

Net als in ‘Red Sorghum’ (1987) wordt de kijker op oogverblindende beelden met schitterende kleuren getrakteerd. De textielververij biedt hier natuurlijk alle gelegenheid toe met de vele stroken zijde die te drogen hangen vanaf het dak tot de grond en de intensieve, maar ook zeer fotogenieke arbeid die nodig is om het hele arbeidsproces te volbrengen. Ook het drama is weer zwaar aangezet, maar erg interessant doordat meerdere keren de machtspositie bij een ander personage komt te liggen. Het is aangrijpend om te zien hoe met die wisselingen van het lot wordt omgegaan, zowel door degene die zeggenschap over anderen heeft als degene die een situatie als een onontkoombaar gegeven moet accepteren.

‘Ju Dou’ is een tragisch, maar boeiend verhaal over verloren levens en wat je daar eventueel zelf aan had kunnen veranderen. Ju Dou wil meerdere keren haar leven een andere wending geven, maar Tian-Qing zit gevangen in sociale conventies. Hij blijft liever in zijn uitzichtloze bestaan hangen dan de mensen aanleiding te geven om over hen te roddelen. En weglopen met Ju Dou en hun zoontje gaat helemaal zijn fantasie te boven. Doodzonde, maar het levert wel een prachtig verhaal op dat weergaloos in beeld is gebracht. Het nadrukkelijk aflikken van eetstokjes door Gong Li om Tian-Qing te verleiden, is een van de meest erotische ouvertures ooit zonder zelfs maar een glimmertje van naakt. Erg mooi.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 4

Bioscooprelease: 14 december 1990