Mary Magdalene (2018)

Regie: Garth Davis | 119 minuten | drama | Acteurs: Rooney Mara, Joaquin Phoenix, Chiwetel Ejiofor, Tahar Rahim, Ariane Labed, Denis Ménochet, Lubna Azabal, Tchéky Karyo, Charles Babalola, Tawfeek Barhom, Ryan Corr, Uri Gavriel, Shira Haas, Tsahi Halevi, Michael Moshonov, David Schofield, Irit Sheleg, Jules Sitruk, Zohar Shtrauss

Wie was Maria Magdalena? Haar naam wordt genoemd in de Bijbel; ze volgde Jezus vanuit Galilea naar Jeruzalem en was aanwezig bij zijn kruisiging en graflegging. Volgens Johannes 20:1-18 was zij bovendien de eerste die hem zag na zijn wederopstanding. Maar wie ze nou daadwerkelijk was, daarover gaan de wildste verhalen rond. Was ze de vrouw van Jezus of was ze, zoals paus Gregorius de Grote in 591 heeft gezegd, een dame van lichte zeden? Of verwarde hij haar met een andere Maria? Regisseur Garth Davis, bekend van ‘Lion’ (2016), vond het hoog tijd om nader te onderzoeken wie Maria Magdalena was en aangezien films met een Bijbels thema het in bepaalde delen van de Verenigde Staten altijd zeer goed doen, waagde hij het erop. Het aloude Bijbelverhaal vertellen vanuit een vrouwelijk oogpunt past natuurlijk helemaal in de tijdsgeest van nu. Des te saillanter is het dat Harvey Weinstein aanvankelijk als producent betrokken was bij de productie. Inderdaad, dat is die man die door tientallen vrouwen in de filmindustrie beschuldigd wordt van seksueel wangedrag en met wie de hele #metoo-beweging in 2017 werd aangezwengeld. Dat is nou niet bepaald een man die feminisme hoog in het vaandel heeft staan, zou je denken. Een aantal kleinere filmmaatschappijen nam de productie en distributie van ‘Mary Magdalene’ (2018) daarom over, zodat er geen enkele link meer is met de van zijn voetstuk gevallen Weinstein.

In het Heilige Land verlaat de jonge Mary (Rooney Mara) haar conservatieve familie en het kleine vissersdorpje waar ze is opgegroeid, om zich aan te sluiten bij een sociaal-radicale groep die geleid wordt door de charismatische Jezus van Nazareth (Joaquin Phoenix). Mary is op zoek naar een nieuwe manier van leven en voelt zich al gauw op haar gemak bij Jezus en zijn volgelingen. De spirituele reis die zij maken leidt naar de hoofdstad van het Heilige Land, Jeruzalem, waar Mary geconfronteerd wordt met de realiteit van Jezus zijn toekomst, en haar eigen rol daarin. De Australische regisseur Garth Davis wilde het bekende Bijbelverhaal een dusdanige draai geven dat het weer relevant en herkenbaar wordt voor het eenentwintigste-eeuwse publiek. Een film bovendien die zowel gelovigen als atheïsten evenveel zou moeten kunnen boeien. Die bewonderenswaardige ambitie resulteert in een onevenwichtige film die esthetisch gezien weliswaar van een hoog niveau is, maar die zichzelf vooral veel te serieus neemt. De vraag is natuurlijk of de veelal conservatieve doelgroep van de gemiddelde Bijbelfilm wel zit te wachten op zo’n gemoderniseerde variant, met een feministische insteek en een verwilderde Joaquin Phoenix in de rol van Jezus. Dat is wel even wat anders dan de veel conformistischere keuze voor Jim Caviezel, die Mel Gibson maakte voor zijn Bijbelepos ‘The Passion of the Christ’ (2004).

Davis hinkt te veel op twee gedachten; enerzijds wil hij het klassieke verhaal van de kruisiging en de wederopstanding vertellen, anderzijds is hij vastberaden datzelfde verhaal van enkele ferme modernistische draaien te voorzien. In de eerste helft van de film ligt de focus op Mary, maar na verloop van tijd verdwijnt deze feministe avant-la-lettre naar de achtergrond en zien we het verhaal door het traditionele, mannelijke perspectief van Jezus, Judas (Tahar Rahim) en Petrus (Chiwetel Ejiofor). Het eerste deel is weliswaar op papier interessanter vanwege het vernieuwende standpunt, maar Rooney Mara is met haar kleurloze uitstraling niet de juiste actrice voor deze rol. Dat ze wel een goede chemie heeft met Phoenix – de twee kregen tijdens de opnames van deze film een relatie – is dan weer een pluspunt. Wat zij tekort heeft aan charisma, daar hij heeft hij er juist een overdaad aan, waardoor hij in feite de vrouw om wie het allemaal zou moeten draaien onbewust overstemt. Topacteurs als Rahim en Ejiofor hebben de pech dat hun personages weinig ruimte krijgen om daadwerkelijk een impressie te maken, al durven scenarioschrijvers Hele Edmundson en Philippa Goslett het aan het verraad van Judas een frisse twist te geven. Van Mary maken ze dan weer een soort heilige superheldin met helende en empathische krachten die als enige echt volledig op dezelfde golflengte als Jezus zit.

Waar ‘Mary Magdalene’ zich nog het beste mee onderscheidt, zijn de overweldigende, schilderachtige landschappen (de beelden werden gefilmd in het zuiden van Italië en op Sicilië). Die prachtige setting maakt een hoop mankementen waar deze film onder te lijden heeft een beetje goed. Het kleurenpalet van zand, oker en graniet, de prettige minimalistische kleding (ontworpen door Jacqueline Curran maar gemaakt door Palestijnse vluchtelingen in Jordanië en een score (de laatste van de in februari 2018 overleden componist Johann Johannson) die je blijft achtervolgen; op technisch vlak zit het wel snor met ‘Mary Magdalene’. Daarom is het zo jammer dat de film ondanks alle durf en overtuiging van Davis, toch een onsamenhangend, zwaarwichtig en ongemakkelijk geheel blijkt te zijn.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 22 maart 2018
DVD- en blu-ray-release: 8 augustus 2018