Napoleon – In the Name of Art (2021)

Regie: Giovanni Piscaglia | 101 minuten | documentaire | Met: Jeremy Irons

Over bijna niemand zoveel geschreven en gezegd als over Napoleon Bonaparte, die in 2021 alweer tweehonderd jaar dood was, maar nog steeds een tot de verbeelding sprekend figuur is. Niet onbegrijpelijk, want hij was een man van vele gezichten en hij heeft op talrijke gebieden zijn sporen in Europa nagelaten. De documentaire ‘Napoleon – In the Name of Art’ (2021) kiest voor de invalshoek van Napoleon als kunstminnende intellectueel met een voorliefde voor archeologie en de klassieke oudheid, die wetenschap, archeologische vondsten en kunst aan het volk wilde schenken. In het bijzonder aan de Parijse burgers waar hij alle uit diverse Europese landen geroofde kunstschatten liet onderbrengen in het Louvre. Daarmee werd het Louvre een van de eerste musea voor het volk. Dit thema wordt mooi aan elkaar gepraat door de warme stem van de Britse acteur Jeremy Irons. Daarnaast loopt als rode draad door de film de vondst van een Te Deum die was gecomponeerd voor Napoleons kroning tot keizer.

Dit muziekstuk was verloren gewaand, maar op tijd voor zijn tweehonderdjarige jubileum teruggevonden. De repetitie hiervan is door de film heen geregen en we krijgen de uitvoering uiteindelijk tijdens de aftiteling te horen. Zeker interessant en ook de aankleding is op orde: veel kunst, relevante sprekers, Jeremy Irons op diverse sfeervolle locaties en zelfs een mis-en-scène rondom de repetitie. Raar dan toch dat de vertelling gaandeweg wat vlak begint aan te voelen, want waarom probeert de film tegelijk ook een complete biografie van het leven van Napoleon te zijn?

Wat veel voorbij komt zijn de bekende historische feiten rondom zijn jeugd, zijn veldslagen, zijn liefdesleven en zijn verbanning naar Elba en tenslotte Sint-Helena. De continentale kunstroof van Napoleon en zijn revolutionaire leger wordt slechts beperkt behandeld in relatie tot alleen Italië. Ook worden sommige thema’s maar oppervlakkig aangestipt. Zo leren we dat Napoleon kunst ook gebruikte als propagandamiddel voor zijn bewind en dat hij zichzelf daarin graag spiegelde aan historische grootheden zoals Jezus en de Romeinse keizers. Echter, hoe de communicatie van deze propagandistische werken aan de bevolking dan precies in zijn werk ging, en hoe succesvol hij was in die poging wordt niet benoemd. En dan is daar nog dat Te Deum. Over dit muziekstuk valt blijkbaar niet veel te melden, behalve dat het bestaat en dat het opnieuw is uitgevoerd.

‘Napoleon – In the Name of Art’ voelt aan als een gelegenheidsfilm voor bij het tweehonderdjarige jubileum van Napoleons dood; een gelikte maar ook rommelige introductie tot zijn bijzondere leven. Wie hoopte op een poging nieuw licht te werpen op het fenomeen Napoleon, of dat de makers de verdieping zouden zoeken, wordt jammer genoeg teleurgesteld. Ook jammer voor Jeremy Irons, hij verdient beter.

Alberto Ciaccio

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 29 september 2022