November Criminals (2017)

Regie: Sacha Gervasi | 85 minuten | misdaad, drama | Acteurs: Ansel Elgort, Chloë Grace Moretz, Catherine Keener, David Strathairn, Cory Hardrict, Terry Kinney, Victor Williams, Danny Flaherty, Tessa Albertson, Leah Procito, Philip Ettinger, Allie Marshall, Noel Ramos, Joseph Oliveira, Karina Deyko

Het was geen onaardig debuut voor schrijver Sam Munson. Zijn eerste roman, ‘The November Criminals’ uit 2010 kreeg prima kritieken in The New York Times en The Washington Post en werd door The Times zelfs bestempeld als ‘Editor’s Choice’, een aanbeveling die gegarandeerd een boost voor de verkoopcijfers betekent. De roman richt zich op ‘young adults’. Hoofdrolspeler is de achttienjarige Addison Schacht, een student die op het punt staat zijn middelbareschooltijd af te ronden en naar de universiteit te gaan. In zijn laatste jaar op High School maakt de van zichzelf nogal merkwaardige jongen de nodige trauma’s mee. Zijn moeder komt plots te overlijden, volgens de artsen aan een aneurysma. Binnen een half jaar verliest Addison ook nog eens een goede vriend, die vlak nadat hij hem gezien heeft wordt doodgeschoten. Addison besluit zich vast te bijten in de moordzaak; voor hem een manier om het verlies van zijn moeder te verwerken. De Britse scenarioschrijver en regisseur Sacha Gervasi, die in 2008 doorbrak met de gelauwerde muziekdocumentaire ‘Anvil! The Story of Anvil’ en met ‘Hitchcock’ (2012) bewees ook speelfilms te kunnen maken, verfilmde Munsons roman als ‘November Criminals’ in 2017. Ansel Elgort en Chloë Grace Moretz, die eerder samen verschenen in de remake van de horrorklassieker ‘Carrie’ (2013), spelen de hoofdrollen.

Net als het boek begint de film met Addison Schacht (Ansel Elgort) die voor zijn inschrijfformulier voor de Universiteit van Chicago de volgende vraag moet beantwoorden: ‘Wat zijn je goede en je slechte eigenschappen?’. Addison beweert uitsluitend slechte eigenschappen te hebben en heeft maar liefst 22 extra pagina’s toegevoegd om ze allemaal op te noemen. Waar het boek vervolgens uitgebreid ingaat op die slechte eigenschappen – de Addison uit de roman beledigt graag mensen, dealt drugs aan zijn medescholieren en maakt ruzie met leraren – valt het in de film wel mee met de jongen. Zijn slechte eigenschappen zijn op één hand te tellen: hij is nogal neurotisch, handelt soms als een kip zonder kop en is vrij eigenwijs. Zo houdt hij vast aan het gebruik van een pieper, terwijl zijn klasgenoten allemaal een mobieltje hebben. Hij rijdt in een oude auto, dweept met David Bowie, draagt niet de hipste kleding en maakt videodagboeken met de oude VHS-recorder van zijn vader (David Strathairn), maar verder zit er geen kwaad in de jongen. Nadat ze bij hun vriend Kevin (Jared Kemp) in de Starbucks zijn langs geweest, biecht Addisons vriendin Phoebe (Chloë Grace Moretz) op dat ze niet als maagd de middelbare school wil verlaten. Terwijl Addison en zij wat ongemakkelijk met elkaar rommelen in bed, wordt Kevin in koelen bloede doodgeschoten in de koffieshop. De politie beweert dat de moord bendegerelateerd is, iets wat Addison weigert te geloven. Hij besluit zelf op onderzoek uit te gaan, om zo de moord op zijn vriend te kunnen oplossen. Voor zijn moeder kon hij niets meer betekenen, voor Kevin misschien wel.

‘November Criminals’ is meer een coming-of-age-verhaal dan een moordmysterie. De jonge Addison krijgt flink wat voor zijn kiezen op weg naar volwassenheid en hij kan – of liever: wil – er niet over praten met zijn vader, een goedhartige sul. Gelukkig kan hij zijn ei kwijt bij Phoebe, een verstandige en evenwichtige tante die weet wat ze wil en die haar perfectionistische en overheersende moeder (Catherine Keener) prima van weerwoord kan voorzien. Hij luistert alleen niet altijd naar Phoebe, in zijn zoektocht naar de dader. In boekvorm is dit verhaal rijk aan gedachtekronkels en worden we het gevoelsleven van Addison ingetrokken; de filmversie is helaas vrij oppervlakkig en magertjes. Addison is hier niet zo’n moeilijke jongen als men ons wil laten geloven; je hoeft echt geen psychologie gestudeerd te hebben om te zien dat zijn gedrag een direct gevolg is van het overlijden van zijn moeder. Waarom er geen professional – of welke volwassene dan ook – opstaat om hem te helpen, is een raadsel dat ons meer bezighield dan de verhaallijnen die we voorgeschoteld krijgen. Zijn roekeloze handelen – met het opsporen van de dader begeeft hij zich in een slangenkuil van criminaliteit – getuigt van zoveel naïviteit dat het ongeloofwaardig wordt. Ansel Elgort doet zijn best, maar krijgt het niet voor elkaar leven in het personage Addison te blazen; dat zelfde geldt voor Chloë Grace Moretz, die zo mogelijk nóg afstandelijker overkomt. Hun chemie is ook ver te zoeken. David Strathairn als Addisons vader Theo is een stuk toegankelijker, maar krijgt te weinig te doen. Ook van Catherine Keener hadden we meer willen zien; haar personage is amper uitgewerkt. Het camerawerk en de algehele aankleding zijn degelijk, maar meer ook niet. De enige écht positieve uitschieter in het geheel is de soundtrack, met een glansrol voor David Bowie en diens hypnotiserende ballade ‘Wild is the Wind’.

Echt slecht is ‘November Criminals’ niet, maar de makers lijken wel consequent net de verkeerde keuzes te hebben gemaakt. Van het personage Addison Schacht, zoals hij gecreëerd werd door Sam Munson, laten ze net de eigenschappen weg die hem de nodige sjeu geven. En van de verhaallijn worden juist de ongeloofwaardige kanten uitvergroot. De op papier interessante cast krijgt geen enkele mogelijkheid om te laten zien wat ze in huis heeft. Gelukkig is er de muziek. Zoals wel vaker geldt bij romanverfilmingen: het boek was beter.

Patricia Smagge

Waardering: 2

DVD-release: 14 februari 2018