Stronger (2017)

Recensie Stronger CinemagazineRegie: David Gordon Green | 118 minuten | biografie, drama | Acteurs: Jake Gyllenhaal, Tatiana Maslany, Miranda Richardson, Richard Lane Jr., Nate Richman, Lenny Clarke, Patty O’Neil, Clancy Brown, Kate Fitzgerald, Danny McCarthy, Frankie Shaw, Carlos Sanz, Michelle Forziati, Sean McGuirk, Karen Scalia, Judith McIntyre, Dr. Jeffrey Kalish, Cassandra Cato Louis

Een held tegen wil en dank, dat werd Jeff Bauman op 15 april 2013. De supermarktmedewerker uit Boston was een van de 264 mensen die gewond raakten bij de aanslag tijdens de Boston Marathon. Drie mensen vonden de dood. De aanslag werd gepleegd door twee Tsjetsjeense broers, moslimextremisten die ruim tien jaar eerder naar de Verenigde Staten waren geëmigreerd en pas recent waren geradicaliseerd. De oudste van de twee vond drie dagen later bij een vuurgevecht de dood, zijn jongere broer werd diezelfde dag nog ingerekend door de politie en zit nu in ‘Death Row’ in de gevangenis. In 2016 werden de gebeurtenissen in Boston verfilmd in Peter Bergs dramafilm ‘Patriot’s Day’, met in de hoofdrollen Mark Wahlberg (geboren en getogen in Boston), Kevin Bacon, John Goodman en JK Simmons. Die film richt zich hoofdzakelijk op de klopjacht die de politie maakte op de daders. ‘Stronger’ (2017) van regisseur David Gordon Green heeft dezelfde dramatische gebeurtenis als uitgangspunt, maar vertelt het verhaal vanuit het perspectief van Baumann, die niet alleen een slachtoffer was, maar tevens een cruciale rol speelde in het identificeren van de daders.

We leren Jeff Bauman (Jake Gyllenhaal) kennen als een luiaard en een slapjanus. Hij is al 26 maar woont nog met zijn moeder op een flatje. Ambities heeft hij niet, want hij werkt al jaren bij Costco’s en een stapje harder lopen doet hij liever niet. Zijn vrije uren zit hij in de kroeg (dat geldt overigens voor zijn hele familie). Het enige waar hij warm voor loopt zijn de Boston Red Sox. En Erin (Tatiana Maslany) natuurlijk, zijn ex-vriendin die hem dumpte omdat hij maar niets van zijn leven wil maken, maar toch nog altijd een zwak voor hem heeft. Wanneer Erin aankondigt mee te doen aan de Boston Marathon om geld in te zamelen voor het ziekenhuis waar ze werkt, hoopt Jeff een wit voetje bij haar te kunnen halen door met de pet rond te gaan in de kroeg. Hij belooft haar bovendien – eindelijk – eens te gaan aanmoedigen. Een belofte die hij nakomt. Hij heeft zelfs een spandoek gemaakt. Maar vlak voor Erin voorbij rent, gaat er een bom af. De dader stond precies vóór Jef in het publiek.

Wanneer hij bijkomt, blijkt hij er niet best van afgekomen te zijn. Jeff is zijn beide benen kwijt. Een zware tijd breekt aan, waarin hij zijn verlies – en het trauma van de aanslag – moet zien te verwerken en moet zien om te gaan met zijn beperking. Zijn familie – moeder Patty (Miranda Richardson) voorop – ziet een uitgelezen kans om Jeff op te vrolijken, zeker wanneer hij van grote waarde voor de politie blijkt te zijn dankzij zijn uitgebreide beschrijving van de dader. Jeff wordt afgeschilderd als een held, krijgt de bijnaam ‘Boston Strong’ toebedeeld en wordt een symbool van eenheid, veerkracht en onverzettelijkheid van de stad. Maar Jeff voelt zich absoluut geen held. Waarom zou hij dat zijn? Omdat hij zijn benen verloren heeft? Omdat hij op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was? Maakt dat een held van je? Dus terwijl hij uitgenodigd wordt voor allerlei plichtplegingen, vervreemdt hij steeds meer van zichzelf. De enige die hem enigszins lijkt te begrijpen, is Erin. De twee groeien steeds dichter naar elkaar toe. Of doet ze dat omdat ze zich schuldig voelt? Als zij niet had meegedaan aan de marathon, had hij daar nooit gestaan en had hij nu zijn benen nog…

Het verhaal van ‘Stronger’ is gebaseerd op de gelijknamige memoires van Jeff Bauman. Insteek is nu eens niet wat er voorafging aan een aanslag, maar juist hoe het de slachtoffers daarna verging. Waarbij de heroïek – die je meestal duimendik aantreft in films van Amerikaanse makelij waarbij een ‘geslagene’ er weer bovenop krabbelt – nu eens niet zoetsappig is maar prikkelend en weerbarstig. Jeffs familie zit vol met zuipschuiten, schreeuwlelijken, betweters, eigenwijze drammers en aandachtstrekkers. En Jeff kan er zelf ook wat van. Dat rauwe randje dat aan de personages zit, zie je ook terug in het verhaal. Dus klettert Jeff na de eerste nacht in zijn eigen bed keihard op de grond, dondert hij van de wc af en treft Erin hem stomdronken, badend in zijn eigen ontlasting, aan in bad. Wanneer zijn moeder (heerlijke rol van Miranda Richardson) hem doodleuk verkondigt dat Oprah over een paar dagen langskomt om met ‘America’s new hero’ te praten, is de maat vol. Jeff wordt gezien als een held, maar voelt zich absoluut niet zo.

Jake Gyllenhaal zet een ijzersterke rol neer, waarmee hij nog maar eens bewijst hoe veelzijdig hij is. Fysiek vraagt de rol veel van hem, maar Gyllenhaal overtuigt van de eerste tot de laatste minuut. Hoewel Jeff bij vlagen een ongelikte beer is, sluiten we hem toch in ons hart en dat is absoluut de verdienste van Gyllenhaal. Hij krijgt prettig weerwerk van Tatiana Maslany, die op nuchtere en zelfverzekerde wijze Erin portretteert. Jammer genoeg trekt David Gordon Green dat prettige tegendraadse niet helemaal door tot het einde, waardoor de film in het laatste halfuur toch terugzakt tot het ‘cheesy’ heldenepos waar we al zo voor vreesden. Gelukkig zijn zeker tachtig van de bijna honderdtwintig minuten net zo eigengereid als de familie van Jeff.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 5 oktober 2017