The Idealist – Idealisten (2015)

Regie: Christina Rosendahl | 114 minuten | thriller | Acteurs: Peter Plaugborg, Søren Malling, Thomas Bo Larsen, Arly Jover, Tim Ahem, Jens Albinus, Barbara Barnes, Henrik Birch, Claus Bue, Nikolaj Cederholm, Hans Henrik Clemensen, Larry Jack Dotson, Peter Oliver Hansen, Jesper Hyldegaard, Paul Kelleher, Filippa Suenson, Mikkel Vadsholt, Tammi Øst

Denemarken, 1988. Jonge Deense radiojournalist Poul Brink (Peter Plaugborg) is een verhaal op het spoor gekomen van verdachte ziektes onder voormalige werkers van de Thule Air Base, een luchtmachtbasis die de Verenigde Staten in Groenland opende in 1951. Groenland viel destijds onder het Deense Koninkrijk, en Brink bemerkt al snel dat zijn overheid niet bepaald bereid is om mee te werken aan zijn onderzoek. Tegen alle weerstand en frustrerende bureaucratie in bijt de journalist zich vast in de zaak, zonder te weten dat hij aan een strijd begint die jaren zal voorslepen.

Op 21 januari 1968 ontstond er brand in een Amerikaanse B-52 bommenwerper die daardoor gedwongen werd een crashlanding te maken op de Thule Air Base. Aan boord waren vier waterstofbommen, en na de resulterende explosie raakt de omgeving radioactief vervuild. Dat de luchtmachtbasismedewerkers die destijds betrokken waren bij de opruiming mogelijk radioactief besmet zijn geraakt, is niet een optie die de Deense overheid graag wil toegeven. Maar dat is niet de enige misstand die Brink vermoedt. Want wat deed een bommenwerper met een lading kernwapens eigenlijk in een nucleaire-vrije zone? Deze Deense politieke thriller is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en regisseur Christina Rosendahl weet het Denemarken van toen overtuigend neer te zetten. Rosendahl bracht eerder voornamelijk documentaires uit en heeft daardoor duidelijk respect voor feiten en details ontwikkeld. In combinatie met oorspronkelijke archiefbeelden schetst ‘The Idealist’ een helder beeld van een klokkenluider die een wirwar van leugens en feiten uit elkaar probeert te houden.

Peter Plaugborg acteert nog relatief kort; hij maakte zijn speelfilmdebuut in 2008 in de oorlogsfilm Flame and Citron. De charismatische Deen speelt de vasthoudende journalist met regelmatig sarcastisch opgetrokken wenkbrauw met verve, zijn onvermoeibare energie spat van het scherm. Er is ook een sterke bijrol weggelegd voor Søren Malling, die in rap tempo het Deense filmbeeld aan het overnemen is met rollen in films als ‘Kapringen’ (‘A Hijacking’) (2012), ‘Krigen’ (2015) en ‘Men and Chicken’ (‘Mænd & høns’) (2015).

Dit klokkenluidersverhaal is een sterk staaltje Scandinavische vertelkunst. Ondanks de lengte blijft ‘The Idealist’ boeien, met stijgende spanning naarmate Brink dichter bij de waarheid komt en de persoonlijke dreiging toeneemt. Plaugborg draagt de film als de sympathieke titelidealist die weigert zijn principes aan te kant te zetten voor wat gemakkelijk is, en daardoor de lelijke waarheid van de Koude Oorlog boven tafel haalt.

Maaike Tol