The Major and the Minor (1942)

Regie: Billy Wilder | 100 minuten | komedie, romantiek | Acteurs: Ginger Rogers, Ray Milland, Rita Johnson, Robert Benchley, Diana Lynn, Edward Fielding, Frankie Thomas, Raymond Roe, Charles Smith, Larry Nunn, Billy Dawson, Lela E. Rogers, Aldrich Bowker, Boyd Irwin, Byron Shores, Richard Fiske, Norma Varden, Gretl Dupont

Hoewel Billy Wilder (1906-2002) zou uitgroeien tot een van de grootste en belangrijkste Hollywood-regisseurs van de twintigste eeuw, bleef hij zichzelf altijd in eerste instantie zien als scenarioschrijver. Niet voor niets liet hij op zijn grafsteen ‘I’m a writer, but then nobody’s perfect’ zetten. Op briljante wijze wist de in Oostenrijk geboren Wilder, die via Berlijn in 1933 de oversteek naar Amerika maakte, luchtige humor te verweven met een cynische kijk op de wereld. In Hollywood kon hij aan de slag als scenarioschrijver voor filmmakers als Ernst Lubitsch en Howard Hawks. Pas in 1942 zou hij zijn eerste film regisseren, de luchtige komedie ‘The Major and the Minor’. Nadien zou Wilder altijd zelf de scenario’s van zijn films schrijven – veelal in samenwerking met vaste coscenaristen als Charles Brackett en I.A.L. Diamond. Niet veel collega’s doen hem dat na. De hoofdrollen in ‘The Major and the Minor’ worden gespeeld door Ginger Rogers en Ray Milland. Rogers putte uit eigen ervaringen; aan het prilste begin van haar carrière moest ze zich ooit jonger voordoen dat ze daadwerkelijk was, omdat haar armlastige moeder (die overigens de rol van Rogers’ personage speelt in deze film) zich alleen maar een kinderkaartje kon veroorloven. Milland, die een paar jaar later het het door Wilder geschreven en geregisseerde ‘The Lost Weekend’ (1945) de rol van zijn leven zou spelen, kreeg de rol van Major Philip Kirby bij toeval; toen hij naast Wilder voor een rood stoplicht stond te wachten, riep die hem toe: ‘Ik ben bezig met een film, doe je mee?’, waarop de sympathieke Welshman zonder aarzelen ‘Natuurlijk!’ terugriep. Gelukkig maar dat het scenario hem ook beviel.

In ‘The Major and the Minor’ speelt Ginger Rogers de rol van Susan Applegate, een vrouw van in de twintig die haar geluk wilde beproeven in New York, maar haar draai maar niet kan vinden in de Big Apple. In een jaar tijd heeft ze maar liefst 25 verschillende baantjes uitgeprobeerd, maar van geen is ze gelukkig geworden. Wanneer ze in haar laatste baantje – als hoofdmasseuse – door een opdringerige man (Robert Benchley) onheus bejegend wordt, is de maat vol en besluit ze terug te gaan naar haar geboorteplaats Stevenson, Iowa. Er dient zich alleen een probleem aan: het geld dat ze het afgelopen jaar zo zorgvuldig heeft opgespaard, blijkt niet toereikend om er een treinkaartje van te kopen. Als ze ontdekt dat kinderkaartjes beduidend goedkoper zijn, doet ze zich voor als twaalfjarige en weet ze heel wat mensen om de tuin te leiden. Eenmaal in de trein hebben sommige mensen argwaan – ze is wel érg groot voor een twaalfjarige – maar de gehaaide Susan kletst zich overal uit. Wanneer de conducteurs haar echter betrappen met een sigaret, moet ze onderduiken in de slaapcoupé van majoor Philip Kirby (Ray Milland), die door zijn gebrekkige zicht met boter en suiker in Susans dekmantel tuimelt. Als de trein door noodweer niet verder kan, wordt Kirby door zijn verloofde Pamela (Rita Johnson) met de auto opgehaald. Philip staat erop dat Susan – door hem liefkozend SuSu genoemd – meegaat naar de militaire academie waar hij lesgeeft. Ze kan best een paar dagen bij Pamela, haar vader (Edward Fielding) en jongere zusje Lucy (Diana Lynn) logeren. Voor de militairen in opleiding is de jonge SuSu een aantrekkelijke jonge bezoeker; allemaal proberen ze haar te versieren. Susan heeft echter alleen maar oog voor Philip. maar hoe vertelt ze hem dat ze veel ouder is dan hij denkt? En hoe rekent ze af met de gewiekste Pamela?

‘The Major and the Minor’ draait in feite om één gimmick: het toneelspel van Susan, waar vervolgens iedereen in mee lijkt te gaan. Voor de kijker is het zaak óók mee te gaan in haar maskerade, want anders wordt het een lange zit omdat je je constant verbaasd over zoveel naïviteit. Rogers, toch vooral bekend als de legendarische danspartner van Fred Astaire, houdt hier de benen redelijk rustig (al mag ze tegen het einde van de film gelukkig toch nog even los op de dansvloer). Ze vormt het stralende middelpunt in deze film, en het is dan ook volkomen geloofwaardig dat alle jongens op de militaire academie naar haar hand dingen. Milland is charmant en sympathiek in een rol die Wilder duidelijk schreef met Cary Grant in het achterhoofd en hoewel de vonken tussen de twee er niet bepaald van afvliegen, vormen Rogers en hij een innemend duo. In de bijrollen vallen met name Rita Johnson en Diana Lynn op. Hoewel dit een vroege film is van Wilder, valt hier al op hoe goed hij was met dialogen. Natuurlijk is het lang niet zo messcherp als in bijvoorbeeld zijn latere meesterwerken ‘Double Indemnity’ (1944) en ‘Sunset Boulevard’ (1950), maar de humor sijpelt zeker door, zeker als je een filmkenner bent en bijvoorbeeld de knipoog richting Greta Garbo eruit haalt. Ook in de scènes waarin Susan op date gaat met de studenten van de militaire academie is de hand van de meester zichtbaar. ‘The Major and de Minor’ is een vroege Wilder, maar biedt alvast een voorproefje van wat hij later nog naar het witte doek zou brengen. De film had efficiënter kunnen zijn – van de 100 minuten hadden er best tien minuten uitgeknipt kunnen worden – maar weet desondanks van begin tot eind te boeien en te vermaken.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5