The Operative (2019)

Regie: Yuval Adler | 116 minuten | actie, drama | Acteurs: Diane Kruger, Martin Freeman, Cas Anvar, Rotem Keinan, Lana Ettinger, Yoav Levi, Yohanan Herson, Rita Bäde, Annette Atzpodien, Daniel Wandelt, Julia Schneider, Mohsen Azimi, Mehdi Mosadekpur

Voor de spionagethriller ‘The Operative’, geregisseerd door Yuval Adler (‘Bethlehem’, ‘The Secrets We Keep’), is het zaak bij de les te blijven. De langzame opbouw en de soms wat verwarrende flashbacks maken het een uitdagende kijkervaring. Zeker geen actie à la ‘Jason Bourne’ of ‘Mission: Impossible’, maar meer een psychologische karakterschets van de door de Brits/Joodse Mossad agent Thomas (Martin Freeman) gerekruteerde spionne Rachel Cullin, zeer geloofwaardig gespeeld door Diane Kruger.


Na een cryptisch telefoontje (‘My father is dead. Again.’) lijkt ze van de aardbodem verdwenen. Mentor Thomas wordt er door de Israëlische inlichtingendienst vanuit Duitsland op uit gestuurd om haar stappen te achterhalen. Het is aan hem om te ontdekken of ze een gevaar is voor de missie. Thomas staat in tweestrijd, want hij moet haar tegelijkertijd beschermen tegen de hogere rangen van de Mossad, die zijn protegé willen slachtofferen.

‘The Operative’ is de verfilming van het boek ‘The English Teacher’ van Yiftach Reicher Atir, zelf ooit brigadier generaal inlichtingen in het Israëlische leger. Yiftach spreekt dus uit ervaring in zijn beschrijving van de spionne. Rachel is iemand die menselijk is, met een heel spectrum aan verschillende emoties. Geen superheld, maar meer een Carrie Mathison-type uit “Homeland”.

Gedurende haar eerste, langdurige missie in Teheran wordt ze verliefd op haar ‘slachtoffer’ Farhad, die een groot elektronicabedrijf bestiert. Na haar tweede missie taant haar loyaliteit aan de Mossad. Hoe langer ze in het ‘wereldje’ zit, hoe meer ze na gaat denken over het slechte en het goede van haar acties. Zoals gezegd, haar emoties krijgen de overhand. 


Diane Kruger weet de verschillende stemmingen, soms onzeker, soms juist vastberaden en verbeten goed voor het voetlicht te brengen. Ze is meer een John Le Carré-spion dan een James Bond afgietsel. Met verder een plausibele rol van Cas Anwar (Farhad Razavi) komt de film in zijn geheel toch tekort. Martin Freeman valt niet echt op in zijn rol, het blijft middelmaat, en ook de zogenaamde vriendschap tussen hem en Rachel blijft een beetje ‘hangen’. Hoe en waarom was Rachel de juiste vrouw om te rekruteren? Wat zijn haar talenten, past zij wel in deze rol? En wat is nu eigenlijk het conflict tussen Iran en Israël, de reden waardoor de spionne op pad wordt gestuurd? Dat blijft allemaal onduidelijk en dat maakt de film -letterlijk- een beetje onaf.

Het is een beetje raar om te geloven dat een redelijk gewone lerares Engels, meertalig maar niet het Hebreeuws machtig, zo lang undercover in Iran verblijft en daar dingen gedaan krijgt. Na bijna twee uur kijken voel je je aan het einde een beetje bestolen en dat had met een duidelijker script voorkomen kunnen worden. ‘The Operative’ overtuigt als psychoanalyse van Rachel, maar mist teveel elementen om als spionagethriller te worden aangeduid.

Ruud Stift

Waardering: 2.5

DVD- en blu-ray-release: 12 november 2020